علائم و نشانه های میکروب هلیکوباکتری معده و درمان این بیماری

علائم ابتلاء به میکروب هلیکوباکتری معده چیست؟

هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori) گونه‌ای از باکتری هلیکوباکتر بوده و شایع‌ترین موجود ذره‌بینی است که انسان‌ها را در بُعد جهانی مبتلا به عفونت ساخته‌است بیش از نیمی از مردم دنیا آلوده به این باکتری هستند. باکتری مذکور عامل اصلی بیماری‌هایی مثل زخم معده و ناراحتی‌های معده و ابتدای روده محسوب می‌شود. آمار مبتلایان به این میکروب در کشورهای جهان سوم و ایران درصد بسیار بالاتری دارد (حدود 74درصد از جمعیت بالای سی و پنج سال در ایران).

هلیکوباکتر پیلوری اصولاً باکتری مارپیچی می‌باشد، اما می‌تواند به شکل کروی هم تغییر شکل پیدا کند که این شکل هم قابل زیستن و بیماری زاست، اما غیرقابل کشت (در محیط آزمایشگاهی) می‌باشد وبه مخاط معده متصل می‌شود (در کل در هر دو شکل قابل زیست و بیماری زاست).با دلگرم همراه باشید تا با راه درمان این بیماری آشنا شوید.

میکروب هلیکوباکتری معده

پس از ورود هیلکوباکتری به بدن، به غشای معده حمله می‌کند،غشای معده از شما در برابر اسیدی که بدن برای هضم غذا استفاده می‌کند، محافظت می‌کند. وقتی باکتری معده آسیب قابل توجهی به غشای معده وارد کرد، اسید می‌تواند وارد غشا شود و باعث بوجود آمدن زخم معده گردد. زخم معده موجب خونریزی، عفونت و جلوگیری از حرکت غذا در دستگاه گوارش می‌شود.علت میکروب معده غذا، آب یا ظرف آلوده می باشد. این بیماری در کشورها یا جوامعی که فاقد سیستم فاضلاب مناسب هستند یا آب سالمی ندارد بیشتر شایع است.

همچنین باکتری معده از طریق تماس با بزاق یا مایعات دیگر بدن فرد مبتلا به آن قابل سرایت است.میکروب معده در کودکان شیوع بیشتری دارد و بسیاری از افراد در دوران کودکی به این بیماری مبتلا می شوند، اما این باکتری به بزرگسالان نیز قابل سرایت است. این باکتری‌ها برای سالیان زیادی در بدن زندگی می‌کنند و در اغلب موارد افرادی که مبتلا به آن‌ها می‌شوند دچار زخم معده و علائم دیگر نمی‌شود. پزشکان به طور قطع نمی‌دانند که چرا تنها تعدادی از افراد پس از ابتلا به میکروب معده، زخم معده و غیره می‌گیرند.

علائم و نشانه ها میکروب هلیکوباکتری معده

در صورتی که زخم معده دارید، درد شدید یا خفیفی را در شکم خود احساس می‌کنید. این دردها موقتی هستند، اما وقتی معده شما خالی است، مثلاً بین وعده‌های غذایی یا در نیمه شب، این درد اغلب بیشتر حس می‌شود. این درد می‌تواند بین چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. پس از غذا خوردن، نوشیدن شیر یا مصرف آنتی اسید درد تا حدودی تسکین پیدا می‌کند. علائم دیگر زخم معده ناشی از میکروب معده شامل موارد زیر می‌شود:

• نفخ
• آروغ
• فقدان احساس گرسنگی
• تهوع
• استفراغ
• کاهش وزن بدون دلیل مشخص

زخم‌ها باعث خونریزی معده یا روده می‌شود که برای سلامتی شما خطرناک است. در صورت داشتن یکی از علائم زیر، سریعاً به پزشک مراجعه کنید:

• مدفوع خونی، تیره یا قرمز رنگ
• احساس خستگی بدون دلیل خاصی
• رنگ پریدگی پوست
• استفراغی که دارای خونی است و شبیه قهوه آسیاب شده می شابد
• دل درد شیدد

عفونت هلیکوباکتری ممکن است منجر به سرطان معده شود، هر چند که این امر چندان شایع نیست. اگر علائم زخم معده را نداشته باشید، پزشک وجود هلیکوباکتر پیلوری را مورد ازمایش قرار نمی‌دهد. اما اگر اکنون یا در گذشته این علائم را داشته‌اید، بهتر است آزمایشاتی روی شما صورت بگیرد. داروهایی مثل داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی نیز می‌توانند باعث آسیب رساندن به غشای معده شما شوند، بنابراین بهتر است متوجه شوید که چه چیزی باعث بوجود آمدن علائم شما می‌شود تا درمان مناسب برای بهبود انها تجویز شود.برای شروع کار، پزشک در مورد سوابق پزشکی، علائم و داروهایی که مصرف می‌کنید سوالاتی را می‌پرسد. سپس معاینه فیزیکی انجام می‌دهد که شامل فشار دادن شکم برای بررسی ورم، التهاب یا درد می‌شود.

تشخیص وجود میکروب هلیکوباکتری معده

در ادامه روش های تشخیصی ابتلا به میکروب هلیکوباکتری معده شرح داده می شود:

• آزمایش تنفسی اوره
• شاید دوست داشته باشید
• راه هایی ساده و سریع برای مقابله با نفخ شکم
• آنچه باید درباره خطرات ورم کبد بدانید

شما نوشیدنی خاصی می نوشید که حاوی ماده اوره است. سپس داخل یک کیسه نفس می کشید و پزشک کیسه را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد. در صورتی که میکروب هلیکوباکتری معده داشته باشید، باکتری معده، اوره را به دی اکسید کربن تبدیل می کند و آزمایشات آزمایشگاهی نشان می دهند که سطوح گاز در بازدم شما بیش از حد نرمال است. پزشک برای بررسی دقیق تر زخم معده شما، اقدامات زیر را انجام می دهد:

آندوسکوپی قسمت بالای معده و روده

در آندوسکوپی، پزشک با استفاده از یک لوله که دوربین کوچکی به آن متصل است و آندوسکوپ نامیده می شود داخل معده و قسمت بالایی روده شما را مشاهده می کند. دز طول انجام این آزمایش، برای راحتی بیشتر داروهای مسکن برای شما تجویز می شود.

آزمایشات قسمت بالای معده و روده

در بیمارستان، مایعی را می نوشید که ماده ای به نام باریوم دارد و پزشک از شما تصویر اشعه ایکس می گیرد. مایع گلو و معده شما را می پوشاند و باعث می شود که در تصویر به خوبی مشخص باشند.

سی تی اسکن

سی تی اسکن یک آزمایش تصویربرداری با اشعه ایکس قدرتمند است که تصاویری با جزییات زیاد از داخل بدن شما عرضه می کند.

درمان میکروب هلیکوباکتری معده

اگر به زخم معده مبتلا شده اید که ناشی از میکروب هلیکوباکتری معده است، درمان میکروب معده شما شامل کشتن میکروب ها، درمان غشای معده و پیشگیری از بازگشت زخم ها می شود. بهبودی فرد بین یک تا دو هفته طول می کشد.

پزشک احتمالا چند نوع دارو را برای شما تجویز می کند. این داروها از قرار زیر هستند:

آنتی بیوتیک هایی مثل آموکسی سیلین، کلاریترومایسین، مترونیدازول، تتراسایکلین یا تینیدازول برای کشتن میکروب هلیکوباکتری معده بدن. احتمالا باید دو دارو از این دسته مصرف کنید.
داروهایی که باعث کاهش میزان اسید معده می گردند. از جمله این داروها می تواند به پنتوپرازول یا رابپرازول اشاره کرد.

اکسید بیسموت که در کنار آنتی بیوتیک ها به کشتن میکروب هلیکو باکتری معده کمک می کند، باعث انسداد هیستامین شیمیایی (که عامل تسریع در تولید اسید بیشتر توسط معده است) می شود. این داروها شامل فاموتیدین، نیزاتیدین یا رانیتیدین می شود.

درمان شما به این معناست که در هر روز باید حدود 14 قرص یا بیشتر مصرف کنید و طول دوره درمان چند هفته است که شاید به نظر زیاد بیاید. اما باید هر چیزی که پزشک تجویز می کند را مصرف کنید و از دستورالعمل های او پیروی کنید. در صورتی که آنتی بیوتیک ها را فورا مصرف نکنید، باکتری معده شما نسبت به آنها مقاوم می شود و در نتیجه درمان میکروب معده (عفونت ها) سخت تر انجام می شود. در صورتی که داروها شما را اذیت می کند، با پزشک در مورد روش های درمانی و نحوه کنترل عوارض جانبی مشورت کنید. یک ماه پس از اتمام دوره درمان، پزشک تنفس یا مدفوع شما را بار دیگر مورد آزمایش قرار می دهد تا مطمئن شود میکروب هلیکوباکتری معده از بین رفته است.

درمان هلیکوباکتری

شما می توانید از ابتلا به عفونت میکروب هلیکوباکتری معده پیشگیری کنید. روش پیشگیری از این میکروب شبیه روش های پیشگیری از میکروب های دیگر است:

• پس از رفتن به دستشویی و قبل از غذا خوردن دست های خود را بشویید. به کودکان خود نیز این کار را آموزش دهید.
• از مصرف غذا یا آبی که سالم نیست، خودداری کنید.
• از خوردن چیزی که به طور کامل پخته نشده است، خودداری کنید.
• از خوردن غذایی که توسط افرادی که دست های خود را نمی شویند، تهیه شده، خودداری کنید.
• اگرچه استرس، غذاهای تند و مصرف دخانیات باعث بوجود آمدن زخم معده نمی شود، اما مانع از بهبودی سریع یا تشدید درد ناشی از زخم می شود. در مورد شیوه های مدیریت استرس، بهبود رژیم غذایی و در صورت استعمال دخانیات، نحوه ترک سیگار با پزشک مشورت کنید.
• اغلب زخم های ناشی از میکروب هلیکوباکتر پیلوری پس از چند هفته درمان برطرف می شود. در صورتی که دچار زخم معده (از عوارض ابتلا به میکروب هلیکوباکتری معده) هستید، از خوردن داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی برای تسکین درد خودداری کنید، زیرا این داروها به غشای معده آسیب وارد می کنند. در صورتی که به داروی مسکن نیاز دارید، از پزشک خود بخواهید تا مسکن مناسب را برای شما تجویز کند.
• درمان میکروب هلیکوباکتری معده معمولا آسان است و مشکلی را به وجود نمی آورد، اما در صورت بی توجهی به علائم آن ممکن است مبتلا به زخم معده یا روده شوید. بنابراین با بروز نشانه های ذکر شده در مقاله به پزشک مراجعه کنید تا در صورت تشخیص وجود باکتری معده، درمان لازم را برایتان تجویز کند.

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی