مشخصات «کرار»، پیشرفته ترین تانک ایرانی

وب‌سایت خبرآنلاین: حسین دهقان، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران، دیروز از تانک جدید کرار رونمایی و همزمان خط تولید انبوه این تانک را در صنایع زرهی بنی‌هاشم دورود در استان لرستان افتتاح کرد. این تانک اما چه خصوصیاتی دارد که وزارت دفاع آن را «نخستین تاتک پیشرفته بومی» و یکی از پیشرفته‌ترین تانک‌های دنیا معرفی کرده است؟

تانک کرار که وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران آن را یکی از پیشرفته‌ترین تانک‌های دنیا خوانده است دارایی سامانه کنترل آتش الکترواپتیکی، سامانه فاصله‌یاب لیرزی، رایانه بالستیک و قابلیت شلیک به اهداف ثابت و متحرک در شب و روز، قابلیت شلیک موشک و هدایت لیزری بسیار دقیق وامکان شلیک توپچی و فرمانده از دو سایت موازی است.

 

 

این تانک همچنین هم مجهز به سامانه اتوماسیون تیربار برای شلیک از داخل دهلیز جنگی، توانایی عبور از مناطق ذوعارضه، گودال، رودخانه و حرکت در زیر آب بوده و قابلیت استتار در مقابل سلاح‌های ضد زره را دارا است. به گفته مقام‌های وزارت دفاع ایران این تانک حتی در برخی موارد پیشرفته‌تر از تانک روسی تی 90 است اما به صورت کلی شباهت‌هایی هم با تانک  T90-MS دارد. در تابستان گذشته نشریه «نشنال‌اینترست»، گفته بود به‌نظر می‌رسد تانک کرار شباهت‌های زیادی به تانک روسی تی-90 دارد. تانک تی-90 ام‌اس روسیه در کنار شماری از تولیدات قدرت‌های نظامی پیشرفته مانند تانک لئوپارد آلمان، چلنجر بریتانیا، آبرامز ام1ای2 آمریکا و یا بلک‌پنتر کره جنوبی، از بهترین تانک‌های موجود در جهان به شمار می‌رود.

 

 

 

 
تولید چنین تانکی با رفع مشکلات تانک‌های در رده خود به معنای افزایش توان دفاعی و تهاجمی ایران خواهد بود.

ویژگی های تانک کرار:

• تجهیز به سامانه فاصله یاب لیرزی
•  تجهیز به رایانه بالستیک
•  قابلیت شلیک به اهداف ثابت و متحرک در شب و روز
•  قابلیت شلیک موشک و هدایت لیزری بسیار دقیق
•  امکان شلیک توسط توپچی و فرمانده از دو سایت موازی
•  دارا بودن سامانه اتوماسیون تیربار برای شلیک از داخل دهلیز جنگی در شرایط مختلف
•  توانمندی عبور از مناطق ذوعارضه، گودال، رودخانه و حرکت در زیر آب
•  تجهیز به سامانه ناوبری و نمایش آن برای راننده تانک
•  حفاظت زرهی مقاوم در برابر انواع سلاح‌های ضدزره
•  مخابرات و مدیریت صحنه نبرد دیجیتال و توانمندی در مقابله با جنگ های الکترونیکی

تانک تی‌90  چه خصوصیاتی دارد؟

تی-90 را یکی از پنج تانک پیشرفته جهان در کنار رقبایی ام 1 آبرامز (ایالات متحده)،لئوپارد 2 (آلمان) و چلنجر 2 (بریتانیا) می‌دانند.

ساخت تی 90 از سال 1995 آغاز شده است. برای ساخت این تانک در‌واقع از تانک T-72BM الهام گرفته شده و مشخصه ها و قابلیت های تانک های سری T-80 نیز به آن اضافه شده است. مهمترین این مشخصه ها، سیستم انتخاب هدف لیزری و نسل جدید زره است که در بدنه و برجک آن،مورد استفاده قرار گرفته است.

 

 

طراحی این تانک زمانی آغاز شد که ارتش روسیه در سال 1991 اعلام کرد سیاست تولید همزمان دو یا چند تانک را کنار خواهد گذاشت.

اورال‌واگن‌زواد کارخانه تولید تی-72 به امید انتخاب این تانک از سوی ارتش روسیه نسبت به تانک پیشرفته‌تر و تواناتر تی-80 تصمیم گرفت سیستم کنترل آتش تی-80 و زره واکنشی انفجاری کنتاکت-5 تی-80 را به روی تی-72 نصب کرده و اصلاحات دیگری را به منظور افزایش قابلیت‌های رزمی آن انجام دهد. ارتش روسیه این مدل بهینه‌شده تی-72 را که نام آن هم به تی-90 تغییر پیدا کرده بود در سال 1996 به عنوان تانک جدید خود انتخاب کرد.

 
تانک T-90 همانند سری تانک های T-72 و T-80 ، توپ 125 میلیمتری سری 2A46 را حفظ کرده است. این توپ ، قابلیت شلیک گلوله های ضدزره APFSDS ، گلوله های HEAT ، گلوله های انفجاری شدید ترکشی HE FRAG و گلوله های انفجاری نارنجکی با فیوز زماندار را دارا است. موشک های هدایت لیزری ضدتانک AT-11 Sniper هم می تواند برروی این تانک نصب شود. به کمک این موشک ها که از فاصله 4000 متری قابل شلیک بوده و توان نفوذ در یک زره 700 میلیمتری را دارند ، تانک T-90 این قابلیت را پیدا می کند که با دیگر ادوات زرهی و انواع بالگرد ، قبل از آنکه آنها بتوانند درگیر شوند درگیر شود.

سلاح اصلی این تانک همان یک قبضه توپ بدون خان 125 میلی‌متری است که در دهه 1960 برای تانک تی-64 طراحی شده و از آن زمان تاکنون تمام تانک‌های تی-64، تی-72، تی-80 و تی-90 و همچنین برخی از تانک‌های کشورهای دیگر هم از آن استفاده می‌کنند. امکان شلیک موشک ضدتانک هدایت‌شونده آتی-11 اسنیپر (9ام119) هم از همین توپ وجود دارد که برد آن 100 متر تا 6 کیلومتر و قدرت نفوذ آن در زره معادل 950 میلی‌متر فولاد ورقه‌ای است و امکان استفاده از آن علیه بالگرد هم وجود دارد. البته با توجه به قیمت بسیار بالای این موشک فقط واحدهای ویژه آن را در خشاب تانک خود حمل می‌کنند.

تی-90 مثل تانک‌های دیگر روسی از تی-64 به بعد از گلوله‌گذار اتوماتیک استفاده می‌کند و خدمه آن سه نفر (راننده، فرمانده و توپچی) است. گلوله‌گذار اتوماتیک این تانک 22 گلوله را در حالت آماده آتش دارد و گلوله‌گذاری آن 5 تا 8 ثانیه طول می‌کشد.

سیستم کنترل آتش کامپیوتری ، فاصله یاب لیزری و دستگاه نشانه روی حرارتی ، به تانک این امکان را می دهد که در حین حرکت و در هنگام شب نیز بتواند با دشمن درگیر شود. این تانک ، مجهز به سیستم نشانه روی کامپیوتری و سیستم شلیک اتوماتیک می باشد تا به روند شلیک، سرعت و دقت بالاتری دهد. جنگ افزارهای فرعی شامل دو قبضه مسلسل 62/7 میلیمتری PKT موازی با توپ و یک قبضه مسلسل 7/12 میلیمتری نصب شده بر روی برجک برای مقابله با اهداف هوایی و زمینی است. مسلسل 7٫62 میلی‌متری پی‌کا به عنوان سلاح هم‌محور توپ اصلی نصب شده‌ و یک مسلسل 12٫7 م‌م ان‌اس‌وی‌تی با 300 فشنگ و برد مفید 2 کیلومتر هم روی برجک برای دفاع هوایی از تانک عمل می‌کند.

امکانات حفاظتی

خصوصیات تانک T-90 ، همانند تانک های قدیمی تر روسیه است. این تانک دارای یک برجک گرد و شیبدار است که در وسط بدنه قرار می گیرد. برجک و بدنه شیبدار این تانک ، با نسل دوم واکنش دهنده های انفجاری (ERA) آجری شکل پوشش داده شده است. این پوشش همانند صدف حلزون ، به طور زاویه دار روی بدنه و برجک نصب می شود تا موشک ها و گلوله های شلیک شده به سمت تانک را منحرف یا منهدم کند. پوشش این نوع واکنش دهنده ها ، تا روی برجک ادامه دارد تا تانک را در مقابل جنگ افزارهایی که از بالا تانک را هدف قرار می دهند حفاظت کند.

قدرت حفاظتی این تانک از زره ترکیبی فولادی و کامپوزیتی، یک زره واکنشی انفجاری، گیرنده‌های هشدار لیزری و سیستم اخلال مادون قرمز در موشک‌های ضدتانک تأمین می‌شود. زره مدل تی-90اس در قسمت جلو بدنه معادل 990 تا 1070 میلی‌متر فولاد ورقه‌ای در مقابل گلوله‌های انرژی شیمیایی (انفجاری) و 670 تا 710 میلی‌متر در مقابل گلوله‌های انرژی جنبشی (فلزی) قدرت مقاومت دارد. قدرت مقاومت قسمت‌های مختلف برجک تانک معادل 580-1050 و 1340 میلی‌متر فولاد ورقه‌ای در مقابل گلوله‌های انرژی شیمیایی (انفجاری) و 420-750 و 920 میلی‌متر در مقابل گلوله‌های انرژی جنبشی (فلزی) است. قسمت زیرین جلوی بدنه تانک هم معادل 380 میلی‌متر فولاد ورقه‌ای در مقابل گلوله‌های انفجاری و 240 میلی‌متر در مقابل گلوله‌های انرژی جنبشی مقاومت دارد.

از نظر حفاظتی، اندازهٔ کوچک و ارتفاع کم این تانک باعث می‌شود تا هدف گرفتن آن دشوار باشد اما یک ایراد مهم آن این است که مهمات برای استفاده فشنگ‌گذار اتوماتیک توپ اصلی که به روش معروف به چرخوفلکی فشنگها را بارگذاری می‌کند، در قسمت جنگی اصلی قرار دارند. این احتمال وجود دارد که در صورت عبور گلوله مهاجم از زره تانک تمام مهمات منفجر شوند و مرگ خدمه را رقم بزند. در تانک‌های غربی تلاش شده مهمات در قسمت مجزایی از برجک قرار دهند و با صفحات مقاوم در مقابل موج انفجار مورد حفاظت قرار بگیرند.

این همان مسئله‌ای است که روسیه تلاش کرده در تانک جدید خود آرماتا تی 14 آن را بر طرف کند و در آن یک کپسول ویژه حفاظت از سرنشین‌ها در نظر گرفته شود.

 

 

قدرت موتور و سرعت مانور

مدل اولیه تی-90 از یک موتور دیزلی 12 سیلندر با قدرت 840 اسب بخار استفاده می‌کرد. در مدل تی-90آ موتور پرقدرت‌تر وی-92 با توان 1000 اسب بخار و جدیدترین مدل که تی-90ام نام دارد و هنوز تولید نشده از موتور وی-96 با قدرت 1250 اسب بخار استفاده می‌کند. این موتور چندگانه‌سوز است و علاوه بر گازوئیل می‌تواند از نفت سفید و بنزین هم استفاده کند. نسبت قدرت به وزن در مدل اولیه تی-90 حدود 18٫06 اسب بخار به تن است که به طرز قابل توجهی ضعیف‌تر از تی-80 است.

وزن تی-90 حدود 46٫5 تن است. حداکثر سرعت آن در جاده به 60 تا 65 و در خارج از جاده به 45 کیلومتر در ساعت می‌رسد و برد عملیاتی آن با سوخت کامل 550 تا 700 کیلومتر است.

تی-90 با استفاده از هواکش (اسنورکل) امکان حرکت در عمق پنج متری آب را دارد و زمان آماده‌سازی آن برای این کار حدود 20 دقیقه است.در حاضر روسیه پیشرفته‌ترین تانک خود را آرماتا تی 14 می‌داند که برای اولین بار در سال جاری میلادی در رژه روز پیروزی مسکو به نمایش درآمد.