جنگل‌های هیرکانی که در آستانه ثبت جهانی قرار دارد، اکنون بیش از گذشته در معرض تهدید است.
به گزارش به نقل از همشهری آنلاین،آنطور که معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور می‌گوید، حدود 72هزار هکتار شمشادها براثر بیماری «بلایت» و« آفت شب‌پره» با خطر نابودی مواجه است. علاوه بر این 2آفت دیگر هم به‌تازگی در میان شمشادها شایع شده است.
دکتر هادی کیادلیری، رئیس دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی واحد علوم و تحقیقات که برای نخستین بار طغیان آفت در شمشادهای خزری را رسانه‌ای کرد با اشاره به بازدید اخیر خود از شمشادها درباره آخرین وضعیت این‌گونه نادر جنگلی به همشهری گفت: آفت شب‌پره متأسفانه دوباره شروع به فعالیت کرده و در حال خوردن و نابودی برگ‌های آخرین درختان شمشاد است. مشکلی که وجود دارد با تمام شدن برگ‌ها، این آفت به سراغ پوست درختان می‌رود و در نتیجه میزبان را نابود می‌کند.
این استاد دانشگاه گفت: این احتمال وجود دارد که سرمای دیر‌رس در بهار باعث صدمه به این آفت شود اما مهار این آفت را نباید به‌احتمالات مبتنی کرد و باید با برنامه‌ریزی و مدیریت دقیق با آن مقابله کرد.
وی بهترین راه حفاظت از شمشادها را تکثیر قلمه از پایه‌های باقیمانده و تهیه بانک ژن اعلام کرد و افزود: با این روش می‌توان در زمان مناسب، قلمه‌ها را در رویشگاه‌های نابود شده استفاده و شمشادها را احیا کرد. کیادلیری درعین حال از فرصت‌سوزی انتقاد کرد و گفت که زمان قلمه‌گیری بسیار محدود است زیرا با رویش جوانه‌ها امکان قلمه‌گیری وجود نخواهد داشت و متأسفانه زمان ارزشمندی را ما از دست داده‌ایم این درحالی است که آفت شب‌پره با قدرت و شدت به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
مدرس علوم جنگل‌داری از مشاهده نوعی کنه روی درختان شمشاد خبرداد و گفت: علاوه بر 2آفت قبلی، اکنون نوعی کنه هم به بذر شمشادها حمله کرده و بر آفات قبلی افزود‌ه شده است. علاوه بر این، نوعی بیماری قارچی (زنگ برگ شمشاد) هم دامنگیر شمشادها شده و با آسیب رساندن به برگ شمشادها، این‌گونه را با خطر نابودی مواجه کرده است.
حال شمشادها خوب نیست
عباسعلی نوبخت، معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشوردرباره وضعیت شمشادها گفت: بیش از نیمی از شمشادها براثر بیماری«بلایت» که 5سال است بلای جان شمشادها شده خشک شده و از یک سال پیش هم آفت شب‌پره دامنگیر شمشادها شده است؛ آفتی که برای نخستین‌بار در نمک آبرود چالوس مشاهده شد و به گفته وی با آنکه تصور می‌شد با بروز برف و سرما، مهار می‌شود اما گذشت زمان نشان داد که با افزایش دما و آفتاب، این آفت دوباره جان می‌گیرد و شمشادها را نابود می‌کند.
شمشادهای خزری درحالی با خطر نابودی مواجه هستند که این‌گونه، یکی از گونه‌های پهن‌برگ نادر همیشه سبز است که رویشگاه آنها منحصر به جنگل‌های شمال ایران است و جزو ذخایر جنگلی محسوب می‌شوند. اما این همه اهمیت درختان شمشاد نیست. آنطور که نوبخت می‌گوید، از همین شمشادها، اسانس ضد‌سرطان پستان و ایدز تولید می‌شود و به همین دلیل، ورود آفت شب‌پره به کشور ناشی از بیوتروریسم است.
بیوتروریسم، شمشادها را هدف گرفت
این نخستین بار است که یک مقام مسئول در سازمان جنگل‌ها از بیوتروریسم در کشور خبر می‌دهد. او در توضیح این مطلب افزود: شب‌پره آفت تنبلی است که حداکثر 5کیلومتر حرکت می‌کند این در حالی است که این آفت اکنون در بخش‌های مختلف رویشگاه‌های شمشاد با فاصله بسیار زیاد دیده می‌شود.
معاون امور جنگل یکی از راهکارهای نجات شمشادها را استفاده از این‌گونه برای ایجاد فضای سبز در شهرها اعلام و تأکید می‌کند: درصورت استقبال شهرداری‌ها می‌توان با کاشت شمشاد در فضاهای شهری، بانک ژن شمشاد ایجاد کرد. در این راستا به گفته وی 100هزار قلمه تولید شده و با انعقاد قرارداد با بخش خصوصی قرار است 2میلیون قلمه تهیه شود که تاکنون 800هزار قلمه تولید شده است.
