توبه

1- از احادیث و آیات قرآن کریم به دست می‌‌آید که اگر انسان پیش از مردن، نتواند از عهده حقّ الناس برآید و در همان حال بمیرد، در آن جهان سخت گرفتار خواهد شد

قبل از هر چیزی توبه برای هر گناهی مربوط به زمانی است که انسان به جهالت و نادانی گناهی را انجام داده باشد همانطور که قرآن کریم می فرماید : إِنَّمَا اَلتَّوْبَةُ عَلَى اَللّٰهِ لِلَّذِینَ یَعْمَلُونَ اَلسُّوءَ بِجَهٰالَةٍ ثُمَّ یَتُوبُونَ مِنْ قَرِیبٍ فَأُولٰئِکَ یَتُوبُ اَللّٰهُ عَلَیْهِمْ وَ کٰانَ اَللّٰهُ عَلِیماً حَکِیماً ﴿النساء، 17﴾ بی تردید ت ...

دین مبین اسلام بر سهولت و آسان‌گیری بر پیروان خود بنا شده است؛ چنان‌که توبه‌پذیری یکی از نمونه‌های آشکار سهولت در این آیین و از مهم‌ترین نشانه‌های رحمت الهی است

قال الله تبارک و تعالی و تقدس: ومن لم یتب فاولئک هم الظالمون، حجرات/ 11

کتاب : تفسیر حکیم    ج‌2         

گذشته قابل جبران است به این ترتیب که حق الناس را بپردازید، اگر به کسانی که بدهکار هستید دسترسی دارید باید حقوقشان را اداء کنید یعنی مالی را که از آنها تصرف یا تضییع نموده اید جبران کنید و باید به طور مستقیم یا غیر مستقیم به صاحبش برگردانید تا برئ الذمه گردید و چنانچه دسترسی به آنها ندارید همان مقدار را از طرف آنها صدقه بدهید، توبه از حق الناس این ...

در اینجا از اهل بیت (علیهم السلام) چند روایت نقل می شود که عناصر و ارکان توبه در آنها بیان شده است.

قرآن‌کریم در مورد عمل نیک می‌فرماید:

پاره اى از امور، امورى حتمى هستند که ناگزیر واقع مى شوند، و پاره اى دیگر امورى مشروط و موقوفند که خداوند هر کدام را بخواهد پیش مى اندازد و یا محو مى کند و یا اثبات می نماید...

سیر و سلوک الی الله درجات و مراتب گوناگونی دارد که باید یکی پس از دیگری پیموده شود؛ اما پیش از پیمودن آن مراحل باید با توبه مانع را برداشت. اولین مرحله از مانع زدایی برای سالکان راه، گناه زدایی است؛ چون گناه نه تنها مایه ورود به جهنم است، بلکه مانع انجام کار خیر در دنیا نیز خواهد شد.