فقیه

شناخت دقیق و همه جانبه موضوع حکم، گاهی در دستیابی فقیه به حکم درست آن موضوع مؤثر است، گاهی در عمل مقلّد به آن حکم، و گاهی هم در هر دو جهت تأثیر دارد

این ناچیز، هنگام تحقیق متون یا تحقیقات و مطالعات دیگر یا در مصاحبت با دوستان یا اساتید بزرگوار و فقهای نامدار، به مطالب ونکاتی برخورده ام و یا به نتایجی دست یافته ام که مهم و قابل توجهند و در جایی ثبت و ضبط نشده اند

مساله ولایت و حاکمیت فقیه از دیر باز در خلال مباحث فقهی امری ملموس و غیرقابل انکار بوده و در بستری بسیاروسیع در ابواب مختلف فقه، از حاکم و حکومت و سلطان عادل یاد شده است.

سخن در باره شیوه فقاهت فقهای پیشین، کاوشی همه جانبه و فراگیر را می طلبد تا روشن سازد مهم ترین داده های ذهنی -که بنیان فقه آنان را تشکیل می دهد و فقه این دوره را با فقه مرحله پیشین، یعنی مرحله فقه نقلی، جدا می سازد- چه بوده است.

آیت الله آصفی: تا آن جا که در حافظه دارم تقریبا نیم قرن است که فقهای اسلام به فکر تدوین دایرة المعارف فقه اسلامی هستند. به چند دلیل، فقهای مسلمین دراین مدت نسبت به این مساله اهتمام کرده اند: یکی، مساله منظم کردن و جمع آوری ثروت بسیار با ارزش فقهی که به دست فقهای اسلام در این یک هزار و دویست یا سیصد سال تدوین شده است.

در بخش دوم این نوشتار، روش شیخ الطایفه را در مورد برداشت فقهی از آیات قرآن و مبانی وی در این زمینه بررسی کردیم

«جهاد» یعنی با سلاح رو در روی دشمن ایستادن و جنگیدن با او. «جهاد ابتدایی» در مقابل «جهاد دفاعی» است و انگیزه آن دعوت کفار به اسلام است، بدون این که از سوی آنها حمله ای صورت گیرد یا بیم حمله آنها به وطن اسلامی یا به مسلمان ها وجود داشته باشد

 دست یابی به احکام دینی دغدغه اصلی دین باوران را تشکیل می دهد. سرچشمه تفکردینی به گذشته باز می گردد و پژوهشگران دین باید عزیمتی موشکافانه را در تاریخ جستجوکنند و از پی این عزیمت دست یابی به سنت را سراغ بگیرند. هر فقیه قبل از آن که دل به دریای تاریخ بسپارد با شواهدی روبه روست که از دل تاریخ سر برآورده و در دسترس امروزیان قرارگرفته اند.

صاحب معالم و کتاب اصولی اومعالم الدین را کمتر طلبه ای است که نشناسد، مانند شهید اول،شهید ثانی و شیخ انصاری، و کتاب های لمعه، شرح لمعه(الروضة البهیه) و مکاسب.

در شماره های پیشین، مقالاتی درباره ابعاد و ویژگی های مختلف فقه شیخ مفید و سید مرتضی قدس سره و کلیه آثار فقهی ایشان عرضه داشتیم و دراین شماره به بررسی و پژوهش در ابعاد مختلف فقه شیخ طوسی قدس سره می پردازیم.