عقل‌گرایی

4. انتخاب و تنظیم عقلی احادیث   تفاوت راوی حدیث با محدث و نیز متکلم، در آن است که راوی، فقط روایاتی را که از طرق مختلف به دستش رسیده است، بدون هیچ گونه تصرف، نقد و تحلیلی برای دیگران نقل می‌کند

عملکرد عقل‌گرایانه صدوق   پس از گزارش از جایگاه عقل نزد صدوق و بررسی دیدگاه او در باره ماهیت، اعتبار ادراکات و قلمرو عقل، نوبت به بررسی عملکرد عقلی وی فرا می‌رسد

3. مناظره و رد مخالفان   از مهم‌ترین کارکرد های یک متکلم و از نشانه‌ های عقلگرایی او، تکلم در مسائل اعتقادی و مناظره با متکلمان و اثبات یا رد یک عقیده است

4. انتخاب و تنظیم عقلی احادیث   تفاوت راوی حدیث با محدث و نیز متکلم، در آن است که راوی، فقط روایاتی را که از طرق مختلف به دستش رسیده است، بدون هیچ گونه تصرف، نقد و تحلیلی برای دیگران نقل می‌کند

چکیده   عقل و نص دو منبع اصلی برای معارف دینی است. گاهی متفکران با عنوان عقل‌گرایی و نص‌گرایی دسته‌بندی می‌شوند

عملکرد عقل‌گرایانه صدوق   پس از گزارش از جایگاه عقل نزد صدوق و بررسی دیدگاه او در باره ماهیت، اعتبار ادراکات و قلمرو عقل، نوبت به بررسی عملکرد عقلی وی فرا می‌رسد

3. مناظره و رد مخالفان   از مهم‌ترین کارکرد های یک متکلم و از نشانه‌ های عقلگرایی او، تکلم در مسائل اعتقادی و مناظره با متکلمان و اثبات یا رد یک عقیده است

نویسنده مقاله، برای تبیین کامل تغییر حاصل شده در عقل گرایی، ابتدا رهیافت های مختلف عقل گرایی و سیر تاریخی آن را ذکر می کند و در اندیشه «کسنوفانس » در یونان باستان، ردپایی از عقل گرایی انتقادی به دست می دهد; زیرا او همه معارف عقلی را یقینی نمی دانسته است، چنان که سقراط نیز معرفت بشری را محدود و عقل را خطاپذیر می دانست .

جمودگرایی اشعری برکنار نماند.» بعداً می نویسند: «ما نمی خواهیم از عقاید معتزله حمایت کنیم

بحث عقل و عقل گرایی از مباحث مهم در فلسفه دین و دین شناسی است که از روزگاران پیشین محل نزاع اندیشمندان دینی و غیر دینی بوده است