اباضی

اباضیه پیروان عبدالله بن اباض تمیمی (درگذشته در حدود هشتاد هجری قمری) یکی از نخستین فرق اسلامیِ انشعاب یافته از فرقه خوارج قلمداد می شود که پیدایش آن به سال 65 هجری قمری بازمی گردد. اباضیان به رغم تعداد اندکشان تا به امروز در کشور عمان و شمال افریقا تداوم یافته اند.

اباضیان تقلید را در اصول عقاید جایز نمی دانند، اما در فروع و مسائل فقهی فقط در مواردی آن را جایز می دانند که دلیلی از کتاب، سنت، اجماع امت یا عقل در دست نباشد (جیطالی، 1/257؛ قس: معمر، 2 (2) /229)

به کسر همزه پیروان عبدالله بن اباض تمیمی اند که مردی خارجی بوده، و از دیگر خوارج انشعاب پذیرفت. پیدایش این فرقه هنگامی صورت گرفت که عبدالله بن اباض از خوارج افراطی کناره گرفت، و مانند فرقه «صفریه » راه اعتدال برگزید.

قول مشهور میان مورخان و نویسندگان ملل و نحل این است که مؤسس مذهب اباضیه عبد الله بن اباض تمیمی است. تاریخ دقیق ولادت و وفات او روشن نیست، مشهور است که وی عصر معاویة بن ابی سفیان را درک کرده و تا زمان عبد الله مروان (65- 86) زنده بوده، و در اواخر این دوره وفات کرده است