این مقاله بر پایه گزارش هایی که ابن جوزی، مورخ، فقیه و واعظ بزرگ حنبلی در آثار متعدد خود آورده است - و از این حیث در میان دانشمندان اسلامی بی نظیر می باشد - تصویری نسبتا روشن از اوضاع دینی، فرهنگی و اجتماعی خلافت عباسیان در سده ششم قمری در بغداد به دست می دهد