اسکاچپول

چکیده: سؤال اصلی این مقاله آن است که آیا نظریة اسکاچپول توانایی تبیین انقلاب ایران را دارد. برای پاسخ به این سؤال متغیرهای اصلی نظریة او در مورد جامعة ایران به کار رفته و در ادامه، جرح و تعدیلهایی که خود اسکاچپول در نظریه اش انجام داده شرح و در پایان آرا و عقاید اسکاچپول دربارة انقلاب ایران نقد و ارزیابی شده است.

اشاره: آنچه در پی می آید، متن سخنرانی خانم دکتر فریده فرهی و آقای دکتر ناصرهادیان است که در دو نشست جداگانه و با دو عنوان، نظریه انقلاب تدا اسکاچپول را در تطبیق با انقلاب اسلامی ایران مورد بحث و بررسی قرار داده اند. این دو سخنرانی در تابستان 1377 در جمع اعضای هیات علمی پژوهشکده صورت پذیرفت.

 این بحث دو هدف اصلی را دنبال می کند: نخست، معرفی هر چند اجمالی نظریه خانم تدا اسکاچپول. دوم، بررسی اهمیت، نقش و کارکرد عنصر ایدئولوژی و رهبری در انقلاب اسلامی .

در آستانة شکل گیری علوم اجتماعی نوین در اروپای قرن نوزدهم، تحلیل تاریخی از اجزاء لاینفک مطالعة ساختار ها و فرایند های اجتماعی بود، و غالب پایه گذاران این علوم از مارکس و دورکیم گرفته تا دیتوکویل و ماکس وبر –مقایسة تاریخ جامعه های گوناگون به منظور دستیابی به علتها و زمینه های تفاوت و تشابه میان ساختارهای اقتصادی –اجتماعی یا سیاسی آنها را ضروری تشخی ...