قیاس اگرچه اولین بار در زمان خلیفه دوم[1] بر سر زبان ها افتاد، ولی دوران اوج خود را در قرن دوم و در دوران ابوحنیفه تجربه کرد تجربه ای که گاه به مرز افراط هایی می رسید که در چارچوب اصلی قیاسی که در گذشته رایج بود نیز نمی گنجید. ابوحنیفه این روند را تا آن جا پیش برد که از آن در دو مورد زیر استفاده کرد: