نهضت-جنگل

یونس، معروف به کوچک خان در سال 1257 ش / 1298ق. در محلۀ استادسرای رشت متولد شد

میرزا کوچک خان جنگلی در دوران کودکی و جوانی در صالح آباد رشت و مدرسه جامع و مدرسه محمودیه تهران صرف و نحو و مقدمات علوم دینی را فرا گرفت. اما حوادث کشور، مسیر افکارش را تغییر داد و به صف مجاهدان مشروطیت پیوست.

جنبش و نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک خان جنگلی قریب نه سال پس از انقلاب مشروطه در راستای پاسخ به برخی مطالبات محقق نشده و در تداوم سلسله حرکت های اصلاح طلبی مردم ایران در منطقه گیلان شکل گرفت اما به دلایل مختلف و بدون آن که بتواند اهداف خود را به طور کامل محقق سازد با کشته شدن رهبرش از هم پاشیده گشت

گیلانیان در برپایی و استمرار انقلاب مشروطیت نقشی بسزا بازی کردند. آنان در آغاز جنبشهای اعتراضی در برابر حکومت قاجار تا فتح تهران و مخالفت آشکار و گسترده با محمد علی شاه و دخالتهای روسیه و انگلستان، حماسه های پرشور آفریدند

حوادث تاریخ ایران از انقلاب مشروطه تا آغاز سلطنت رضاخان یکی از پرحادثه ترین و مبهم ترین دوره ها می باشد

قرنی که اکنون ما در آن زندگی می کنیم شاهد جنبش ها و تحولات عجیب و عظیمی در جهان خاکی و در جوامع بشری بوده از جمله در کشور ما نیز که عضوی از پیکر جهان است، انقلابات و دگرگونی های متعددی از آغاز قرن رخ داده که به استثناء دورۀ مشروطیت همه با شکست و انقراض روبه رو شده

یکی از مهم‌ترین ریشه‌های شکل‌گیری نهضت جنگل، مبارزه با چپاول روس‌های تزاری در گیلان و افسارگسیختگی قزاق‌های روس در سال‌های 1293 و 94 بود که حق مردم را می‌خوردند

تهیه و تالیف کتابشناسی در باب موضوعات گوناگون یکی از شالوده ای ترین و مبنایی ترین اقدامات در زمینه گسترش تحقیقات علمی است و شاید بتوان بسیاری از کاستیها و کمبودهای عرصه تحقیقات را مربوط به بی توجهی به این امر دانست

یکی از مهمترین و طولانی ترین قیامهایی که در قرن سیزدهم در تاریخ ایران رخ داد و به مدت هفت سال به طول انجامید، «نهضت جنگل » است