پیامدها

پس از شهادت امیرالمؤمنین علیه السلام، امام مجتبی علیه السلام سخنرانی پرشوری ایراد کرد. مردم در حالی که می­گریستند، به سخنانش گوش می­دادند. پس از پایان سخنرانی امام، عبدالله بن عباس برخاست و گفت: «مردم! این فرزند پیامبرتان و جانشین امامتان است. پس با او بیعت کنید.»

با نگاهی به دوره صفویه به این نتیجه می رسیم: از آغاز این دوره, تا نیمه نخست قرن یازدهم, اندیشه حاکم بر حوزه ها اندیشه اجتهاد و گرایش به فلسفه و علوم عقلی بوده است.