چرا بیشتر مردم رسانه‌های امروزی را باور ندارند؟

 

خبر‌هایی که طی سال‌های اخیر در مورد رسانه‌های خبری منتشر شده است چندان رضایت‌بخش نیست و این طور به‌نظر می‌رسد که رسانه‌ها در گوشه و کنار جهان بواسطه نشر اخبار جعلی، هواداری از جناح‌های سیاسی، درج آگهی‌های هدفدار و... محبوبیت خود را از دست داده‌اند و نگرانی مردمان امروز در مورد انتشار اخبار نادرست به مراتب از یک دهه قبل بیشتر شده است.

 

اگرچه روی کار آمدن شبکه‌های اجتماعی و ابزار‌های اینترنتی باعث شده است منابع دریافت اخبار افزایش چشمگیری داشته باشد، ولی عموم مردم پس از بروز یک اتفاق بخوبی نمی‌توانند در جریان خبر‌های درست قرار بگیرند و اطلاعات دقیق پیرامون آن داشته باشند.

رسانه‌ها زیر سؤال
بیش از نیمی از مردم بر این باورند که بیشتر اعضای شاغل در عرصه رسانه صادق نیستند و به عبارت دیگر، بیشتر رسانه‌ها اخبار و اطلاعات درست را منتشر نمی‌کنند. این‌ها نتایج حاصل از یک نظرسنجی جهانی است که دانشگاه کوئینیپیاک در امریکا به تازگی آن را انجام داده و در این نظر سنجی مشخص شد تنها 39 درصد مردم معتقدند که خبرنگاران، روزنامه‌نگاران و دیگر اعضای حوزه رسانه صادق هستند و همه اطلاعات را با صحت کامل منتشر می‌کنند.

این بی‌اعتمادی به‌دنبال فعالیت‌های رئیس جمهوری امریکا تقویت شده است و از زمان روی کار آمدن ترامپ باور مردم امریکا در مورد رسانه‌های این کشور وخیم‌تر به نظر می‌رسد. در نظرسنجی اخیر مشخص شد 86 درصد جمهوریخواهان و حدود 60 درصد افرادی که خود را هوادار هیچ یک از احزاب امریکایی نمی‌دانستند به این نتیجه رسیده‌اند که رسانه‌ها یک منبع متقلب هستند و نباید به آن‌ها اعتماد کرد. در این میان حدود دوسوم هواداران حزب دموکرات در ایالات متحده نیز به این نتیجه رسیده‌اند که هنوز هم جای امیدواری وجود دارد تا بتوان اخبار صحیح و درست را در رسانه‌های خبری مشاهده کرد.

نظرسنجی مشترکی که روزنامه هافینگتون پست با مرکز تحقیقاتی یو- گاو بریتانیا در اواخر سال 2018 میلادی انجام داده بود نیز نتایج مشابهی را نمایان کرد. زمانی که طی این بررسی در مورد اعتماد مردم به رسانه‌ها پرسیده شد، بیش از نیمی از آن‌ها توضیح دادند که هیچ وقت به رسانه‌های خبری اطمینان نمی‌کنند یا اینکه اعتماد کمی به آن‌ها دارند. بخش اعظم آن‌ها همچنین توضیح دادند که برخی رهبران سیاسی بزرگ از جمله ترامپ، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و... باعث شده است آن‌ها به رسانه‌ها بی‌اعتماد شوند.

 

گفتنی است در نظرسنجی این دانشگاه، بخش اعظم افرادی که صحت فعالیت‌های رسانه‌ای را زیر سؤال بردند، جوانان بودند. طی این بررسی مشخص شد حدود 70 درصد افرادی که در گروه سنی 18 تا 34 سال قرار دارند اعتمادی به رسانه‌ها ندارند که این رقم برای گروه‌سنی 35 تا 49 سال 53 درصد، برای گروه سنی 50 تا 64 سال 57 درصد و برای گروه سنی 65 سال به بالا 45 درصد گزارش شد. البته کارشناسان می‌گویند کاهش سطح اعتماد مردم به رسانه‌ها فقط به‌دلیل فعالیت‌های سیاسی صورت نگرفته است و عوامل دیگر هم در این زمینه اثرگذار بوده‌اند.

آینده پرفراز و نشیب
مرکز تحقیقاتی گالوپ بر اساس مطالعه جهانی خود به‌تازگی در یک گزارش اعلام کرد میزان اعتماد مردم به رسانه‌ها به پایین‌ترین سطح خود از سال 1972 میلادی تاکنون رسیده است و در حالی که آن زمان 40 درصد مردم رسانه‌های خبری را یک منبع مطمئن تلقی می‌کردند، رقم مذکور هم‌اکنون کمتر از 32 درصد برآورد می‌شود. مرکز تحقیقاتی «ماگامبا نتورک» نیز چندی پیش طی یک نظرسنجی آنلاین روی بیش از 7000 نفر از مردم جهان، از آن‌ها خواست مورد اعتمادترین ابزار‌های رسانه‌ای را مشخص کنند و طی آن 30 درصد افراد شبکه‌های اجتماعی را قابل اعتمادترین رسانه معرفی کردند و سپس 21 درصد افراد توضیح دادند به رادیو بیش از دیگر ابزار‌های رسانه می‌توان اطمینان کرد.

 

در این میان 20 درصد مردم اخبار منتشر شده از سوی جامعه مدنی را صحیح خواندند، 14 درصد روزنامه‌ها را به‌عنوان منبع صادق معرفی کردند، 6 درصد اخبار منتشر شده از سوی دوستان و خانواده را درست دانستند، 3 درصد اخبار منتشر شده از سوی کلیسا و دیگر مراکز مذهبی را صحیح خواندند و 5 درصد هم به هیچ یک از منابع فوق اطمینان نداشتند.

در نهایت کارشناسان مرکز تحقیقاتی «پیو ریسرچ» پس از انجام یک مطالعه جهانی در 38 کشور مختلف به این نتیجه رسیدند که مردم خواستار رسانه‌های خبری بی‌طرف هستند تا مقابل اتفاقات سیاسی و غیرسیاسی اخبار درست را منتشر کنند. با وجود این زمانی که از این افراد در مورد نگرش آن‌ها پیرامون انتشار اخبار سیاسی در رسانه مورد علاقه آن‌ها پرسیده شد بخش اعظم آن‌ها پاسخ دادند که در سال‌های اخیر اخبار درست را دریافت نکرده‌اند.

 

75 درصد ساکنان این 38 کشور توضیح دادند که هرگز جناح‌گیری رسانه‌های خبری به سمت یک حزب سیاسی را نمی‌پذیرند. طبق این بررسی‌ها مشخص شد 89 درصد اسپانیایی‌ها، 88 درصد یونانی‌ها، 78 درصد امریکایی‌ها و... با فعالیت‌های جناحی و طرفداری‌های سیاسی رسانه‌ها کاملاً مخالف هستند.

 

این آمار و ارقام نشان می‌دهد مردم دنیا بار دیگر منتظر آن هستند تا رسانه‌ها حُسن‌نیت خود را ثابت کنند و نشان دهند که باز هم می‌توانند اخبار را بدون هرگونه جانبداری و به‌صورت کاملاً درست به دست همگان برسانند.