پرداخت به ۶۰ میلیون نفر منطقی است؟

به گزارش اقتصادآنلاین، جمشید پژویان در ایران نوشت: با این تحلیل خودبه‌خود اصلاح قیمت بنزین از نظر تخصیص منابع کار درستی است ولی نکته مهم این است که زمان اجرای آن کی باید باشد؟ برخی از مسئولان می‌گویند، اصلاح قیمت بنزین طی 5 سال باید انجام شود این صحبت را قبول ندارم، چون در این مدت تورم افزایش دوباره‌ای خواهد یافت و در این میان قیمت‌ها نیاز به اصلاح پیدا می‌کند.

اصلاح قیمت بنزین زمان‌هایی باید صورت گیرد که آرامش اقتصادی در کشور باشد. یکی از بهترین زمان‌ها برای اصلاح قیمت بنزین زمان برجام بود. در آن مقطع گشایش‌های خوبی در اقتصاد صورت گرفت به گونه‌ای که درآمدهای نفتی دولت افزایش یافته بود و اقتصاد کشور شرایط تورمی نداشت.

دولت‌ها اصلاح قیمت بنزین را در راستای سیاست‌های اقتصادی ضروری و مفید نمی‌دانند و تنها در زمانی که کشور دچار چالش و مشکل می‌شود به‌سمت اصلاح قیمت بنزین می‌روند. واقعی‌سازی قیمت بنزین در اقتصاد ضرورت دارد نباید با هدف جبران کسری بودجه، نداشتن منابع برای انجام هر‌گونه هزینه، کاهش درآمد نفت و ناچاری به‌سمت اصلاح قیمت بنزین رفت.

در شرایطی که کشور تحت فشار بیشترین تحریم‌ها است و مردم از نظر اقتصادی مشکلاتی دارند اصلاح قیمت بنزین نمی‌توانست اتفاق خوبی برای شرایط فعلی اقتصاد باشد چرا که سطح نارضایتی مردم بیشتر می‌شود.

پرداخت کمک معیشت (درآمد حاصل از اصلاح قیمت بنزین) که قرار است به 60 میلیون نفر پرداخت شود، نمی‌تواند راهکار خوبی برای حمایت از دهک‌های پایین جامعه باشد. وقتی قرار است درآمد حاصل از اصلاح قیمت بنزین به 60 میلیون نفر پرداخت شود، عملاً سهم دهک‌های پایین جامعه از دریافت کمک مالی کم می‌شود. ما 60 میلیون فقیر نداریم، بدین جهت ضرورتی ندارد از 60 میلیون نفر حمایت مالی شود. مسأله مهم این است که در همه کشورهای پیشرفته و حتی در حال توسعه دنیا دهک‌های پایین و کم درآمد دنیا از سوی تأمین اجتماعی مورد حمایت قرار می‌گیرند، این وظیفه تأمین اجتماعی است.

متأسفانه در ایران سازمان تأمین اجتماعی ناکارآمد است و نمی‌تواند به وظایف ذاتی خود عمل کند. از این‌رو به نظر می‌رسد سازمان تأمین اجتماعی تخصص لازم را ندارد و فعالیت آنها معطوف به افزایش دارایی‌ها است. دولت برای افزایش کارایی سیستم تأمین اجتماعی می‌تواند از پتانسیل استادان دانشگاهی استفاده کند.

البته شرایطی که دولت برای پرداخت کمک معیشت برای دهک‌های پایین جامعه در نظر گرفته خوب است و می‌تواند برای گروهی از اقشار مثبت باشد اما توصیه می‌کنم برای اینکه درآمد حاصل از اصلاح قیمت بنزین هدر نرود بهتر است که گروه های کم‌درآمد جامعه از این مزیت بهره‌مند شوند. اگر سیاستگذار بخواهد به 60میلیون نفر درآمد حاصل از اصلاح قیمت بنزین را پرداخت کند، عملاً مسیری را طی خواهد کرد که در زمینه پرداخت یارانه 45 هزار تومانی طی شد.

از ابتدای طرح یاد شده سیاستگذار باید مسیر درستی را انتخاب کند و به افرادی کمک معیشت را پرداخت کند که از سوی دستگاه‌های حمایتی چون بهزیستی، کمیته امداد و سایر بخش‌ها مورد حمایت هستند. دولت نباید به کسانی که نیاز مالی ندارند کمک معیشت بنزین را پرداخت کند.