روند جهانی‌سازی رو به کاهش است؟/ بررسی حجم تجارت جهانی در دوران کرونا

اقتصاد آنلاین – مهسا نجاتی؛ پس از چندین دهه رشد در تجارت جهانی، گردشگری جهانی و همکاری‌های بین‌المللی، به دلیل پیدایش مجدد ناسیونالیسم و حمایت‌گرایی و از بین بردن برخی پیشرفت‌های صورت گرفته در گذشته، جهانی‌سازی در سال‌های اخیر با موانعی مواجه شده است.

گفتنی است که بعد از کند شدن چشمگیر رشد تجارت جهانی در سال 2019، که بخش عمده علت آن تنش تجاری میان آمریکا و چین بود، انتظار می‌رود بیماری همه‌گیر کووید-19 سبب سقوط بی‌سابقه‌ای در تجارت جهانی شود.

بر اساس تخمین‌های انجام شده توسط سازمان تجارت جهانی، بسته به میزان سرعت مهار ویروس کرونا و بازگشت تجارت به سطح دوران پیش از بحران، میزان تجارت کالای جهانی در سال جاری بین 13 تا 32 درصد کاهش خواهد یافت.

مدیر کل سازمان تجارت جهانی با تاکید بر نقش تجارت آزاد در روند بهبود، طی یک بیانیه مطبوعاتی گفت: "این ارقام بسیار ترسناک است. هیچ دستاوردی در آن نیست. اما یک بهبود سریع و قوی ممکن است."

وی افزود: "باز و قابل پیش‌بینی نگاه داشتن بازارها و همچنین ایجاد فضای تجاری مطلوب‌تر، برای بازیابی سرمایه‌گذاری مورد نیاز ما حیاتی خواهد بود. و اگر کشورها با هم همکاری داشته باشند، شاهد بهبودی بسیار سریع‌تر در مقایسه با تنها کار کردن کشورها خواهیم بود."

همانطور که نمودار ارائه شده بر اساس داده‌های بانک جهانی نشان می‌دهد، حجم تجارت جهانی، که در اینجا با درصدی از تولید ناخالص داخلی جهانی اندازه‌گیری می‌شود، پس از چندین دهه رشد بی‌وقفه، سال‌ها نسبتا راکد بوده است.

به دنبال کاهش تجارت ناشی از بحران مالی در سال 2009،  تجارت جهانی هرگز به مسیر پیشین خود بازنگشت و بسیاری انتظار دارند اثر بلند مدت مشابهی در دوران بحران فعلی نیز اتفاق بیافتد.

آسیب‌پذیری زنجیره‌های تامین جهانی، همه‌گیری بیماری و جنگ تجاری میان آمریکا و چین، شرکت‌ها را بیشتر به سمت رویکردی داخلی به تولید و منابع سوق می‌دهد که منجر به کاهش مداوم تجارت جهانی می‌شود.

در نمودار ارائه شده، روند تغییر حجم تجارت جهانی با توجه به تولید ناخالص داخلی از سال 1970 تا 2018 را مشاهده می‌کنید؛