تحریریه پزشک امروز
حیات انسان به عملکرد قلب بستگی دارد. به همین دلیل ساده است که بخش قالب توجهی از تلاش دانشمندان علوم پزشکی در سال‌های اخیر متوجه این عضو حیاتی بوده است. هم‌اکنون میلیون‌ها انسان در سراسر جهان به دلیل ابتلا به ناراحتی و نارسایی‌های قلبی و عروقی رنج می‌برند و در این میان شمار قابل توجهی از بیماران نیز جان خود را از دست می‌دهند.
گرچه این یادآوری چندان خوشایند به شمار نمی‌آید، اما در سال‌های اخیر و به لطف پیشرفت‌های چشمگیری که در عرصه تکنیک‌ها و فناوری‌های نوین مرتبط با قلب ـ عروق صورت گرفته است، امید این دسته از بیماران به ادامه حیات افزایش یافته است. یکی از مهم‌ترین این فناوری‌ها، نانوست.
از سال‌ها قبل ایده‌های خلاقانه‌ای درخصوص استفاده از حامل‌های نانویی برای درمان گرفتگی‌های قلبی و عروقی ابداع شده است و اکنون نیز تحول نوینی تحت عنوان بخیه‌های نانویی به چشم می‌آید که خود نویدبخش آینده روشنی برای این دسته از بیماران به شمار می‌رود. بخیه نانویی جدیدی که البته پیش‌بینی می‌شود چند سال دیگر روانه بیمارستان‌های سراسر جهان شود محصول مشترک تفکر خلاقانه محققان دانشگاه براون آمریکا و گروهی از محققان هندی است.
این فناوری نوین نگرشی نو به سوی درمان بیمارانی است که دچار حمله‌های قلبی می‌شوند. این محققان با استفاده از فیبرهای کربنی و نوعی پلیمر، بخیه نانویی مورد نظرشان را ارائه کرده‌اند و امیدوارند در چند سال آینده به یکی از وسایل ثابت اتاق‌های عمل و فرآیند درمان بیماران قلبی تبدیل شود. در هفته‌های اخیر آزمایش‌های گوناگونی روی این بخیه و کارکردهای آن صورت گرفته است.
محققان در این آزمایش‌ها روی سلول بافت طبیعی قلب چند نمونه آزمایشگاهی کار کردند و اتفاقا نتایج جالب توجهی نیز به دست آوردند. زمانی که فردی دچار بیماری قلبی می‌شود، بخشی از قلب می‌میرد. سلول‌های عصبی در دیواره قلب و کلاس خاصی از سلول‌ها که به طور خودکار گسترش پیدا کرده و به یکدیگر متصل می‌شوند و در کل ضربان قلب را موجب می‌شوند نیز برای همیشه می‌میرند.
در چنین شرایطی جراحان نمی‌توانند مناطق آسیب‌دیده را ترمیم کنند. این وضعیت دقیقا مشابه زمانی است که راننده در جاده با چشم‌اندازی روبه‌رو می‌شود که در آن به دلیل ریزش کوه بخش قابل توجهی از راه بسته شده است و تنها کاری که می‌توان انجام داد وارد نشدن به این مسیر و انتخاب جاده‌ای دیگر است.
اما پیدا کردن این راه جدید در دنیای کمک به بیماران قلبی کار بسیار دشواری است چون در اینجا قرار است مهم‌ترین بخش بدن ترمیم شود. بهترین راهی که محققان برای کمک به این دسته از بیماران پیدا کرده‌اند تلاش برای ترمیم‌بخشی از مناطق آسیب‌دیده قلب است. آنها استفاده از فناوری نانو را بهترین و سریع‌ترین مسیر ممکن دانسته‌اند. از این رو در محیط آزمایشگاهی و با استفاده از ترکیب نانوفیبرهای کربنی ساختار اسکلتی داربست مانندی ساخته‌اند که در تلفیق با نوعی پلیمر قابلیت‌های خیره‌کننده‌ای پیدا می‌کند.
آزمایش‌های اولیه نشان داده‌اند که این اسکلت نانویی که بهتر است آن را نوعی بخیه نانویی عنوان کنیم، سلول‌های بافت طبیعی قلب موسوم به cardiomyocytesها را ترمیم می‌کنند. محققان با استفاده از فیبرهای کربنی و نوعی پلیمر، بخیه نانویی را ارائه کرده‌اند و امیدوارند در چند سال آینده به یکی از وسایل ثابت اتاق‌های عمل و فرآیند درمان بیماران قلبی تبدیل شود.
همچنین ترمیم نورون‌های آسیب‌دیده مرتبط با قلب نیز از دیگر قابلیت‌های این بخیه نانویی است که دانشمندان را به اثرگذار بودن آن بسیار امیدوار کرده است. اگر قرار باشد در یک جمله نتایج این آزمایش‌ها را اعلام کرد باید گفت: با استفاده از این بخیه نانویی بخش‌هایی از قلب که بنا به دلایل مختلفی می‌میرند بار دیگر جان می‌گیرند...
برای خواندن بخش دوم- احیای بافت‌های مرده قلب با بخیه‌های نانویی- اینجا کلیک کنید.
