فرادید؛ ضربان قلب نرمال بستگی به سن و اندازه بدن دارد. شرایط قلب به عواملی مانند اینکه فرد در حالت نشسته و یا در حال حرکت، یا استفاده از دارو‌های مختلف و یا حتی دما و هوا بستگی دارد.
احساسات نیز بر روی ضربان قلب تاثیر گذارند. به عنوان مثال زمانی که شما هیجان زده یا دچار ترس می‌شوید، ضربان قلب شما افزایش می‌یابد. اما مهمتر از همه زمانی است که سرعت ضربان قلب کاهش می‌یابد. این کار به ساخت عضلات قلب کمک میکند و برای قلب موثر است.
دکتر مری می‌گوید: قلب یک ماهیچه است که با انجام فعالیت‌های صحیح می‌توانید عضلات آن را تقویت نماید.
اطلاعات داشتن درباره ضربان قلب به شما کمک میکند تا سطح تناسب خود را کنترل نمایید و به شناسایی دیگر بیماری‌هایی که سلامت شما را به خطر می‌اندازد کمک نماید.
اگر شما ورزشکار هستید و در هنگام تمرین دچار سرگیجه می شوید ابتدا باید تعداد ضربان قلب خود را بررسی نمایید، به عنوان یک قاعده کلی ، افرادی که دارای مشکل خاصی نمی باشد نیاز به بررسی دائم ضربان قلب ندارند.
چگونه ضربان قلب مان را اندازه گیری کنیم؟
ساده‌ترین مکان برای اندازه گیری ضربان قلب، روی مچ دست و کنار گردن می‌باشد. برای دانستن ضربان قلب واقعی، کافی است 2 انگشت خود را برروی این نواحی قرار داده و تعداد ضربات را در هر 60 ثانیه بررسی کنید؛ و همچنین می‌توانید این کار را در 20 ثانیه انجام دهید و عدد به دست آمده را در سه ضرب نمایید، البته این روش ساده‌تر از روش قبل است.
به دلیل آنکه ممکن است در انگشت شصت احساس ضربه کنید گاهی استفاده از این انگشت برای محاسبه تعداد ضربات، شما را دچار اشتباه میکند.
بررسی ضربان قلب در حالت استراحت:
نرخ قلب در حالت استراحت، در واقع ضربان قلبی است که در هنگام دراز کشیدن و یا نشستن وجود دارد و بهترین زمان برای بررسی این کار صبح، قبل از خروج از رختخواب می‌باشد.
ضربان قلب نرمال برای افراد بزرگسال بالای 18 سال بین 60 تا 100 ضربه در هر دقیقه است. البته این تعداد نیز بستگی به وضعیت جسمی و سن فرد دارد.
برای کودکان 6 تا 15 سال این تعداد بین 70 تا 100 ضربه در هر دقیقه است. افرادی که ضربان قلب آن‌ها کمتر از 60 است به معنای آن است که این افراد دارای مشکلات پزشکی هستند. افراد فعال از تعداد ضربان قلب کمتری برخوردارند و این عدد برای افراد ورزشکار گاهی به 40 ضربه در هر دقیقه می‌رسد.
ضربان قلب در حالت استراحت کمتر از 60 است، می‌تواند در نتیجه مصرف برخی از دارو‌ها باشد، بسیاری از این دارو‌ها عبارتند از: قرص فشار خون، قرص مسدود کننده بتا، که باعث کاهش ضربان قلب میشود. باومن می‌گوید: اگر ضربان قلب پایین با علائمی همراه باشد، وجود یک مشکل در بدن را اعلام میکند.
ضربان قلب پایین در فردی که سرگیجه و سبکی سر دارد ممکن است نشانه‌ی وجود حالت غیر عادی در وی باشد که نیاز به توجه بیشتر دارد.
ضربان قلب ماکزیمم:
هیچ توصیه خاص پزشکی برای اینکه آیا در حالت استراحت، ضربان قلب فردی بالا است یا پایین وجود ندارد. اما بیشتر متخصصین پزشکی اعتقاد دارند که ضربان قلبی که همیشه بالا است می‌تواند فشار زیادی را به قلب و دیگر اندام‌ها وارد نماید. اگر فردی ضربان قلب بالایی در حالت استراحت داشت و علائم دیگری را نیز تجربه میکرد، دکتر‌ها می‌بایست عملکرد قلبش را مورد بررسی قرار دهند.
بر طبق نظر AHA، ضربان قلب نرمال هر فرد بین 50 تا 85 درصد ماکزیمم ضربان قلب او می‌باشد؛ و رایج‌ترین راه پیدا کردن ضربان قلب ماکزیمم از کسر سن فرد از عدد 220 بدست می‌آید.
• برای مثال فردی 30 سال سن دارد، پس حداکثر ضربان قلب او 190 است.
ضربان قلب نرمال برای فرد سی ساله از رقمی بین 50 و 80 درصد حداکثر ضربان قلبش است، یعنی عددی بین 95 ضربه در دقیقه و 162 ضربه در دقیقه.
این فرمول برای افراد زیر 40 سال به خوبی جواب می‌دهد، اما برای افراد بالای 40 سال ممکن است تخمین بیشتری بزند. برای افراد مسن تر، فرمول بهتر برای محاسبه حداکثر ضربان قلب عبارت است از:
• 208 – (0٫75*سن)
شما می‌توانید ضربان قلبتان را در هنگام ورزش یا مانیتور‌های نمایش ضربان قلب که به دور سینه تان وصل میشود و یا ساعت‌های ورزشی بدانید. آقای دکتر باومن معتقد است که بسیاری از افراد هیچ ورزشی انجام نمی‌دهند و من برای این دسته از افراد برای اینکه به ضربان نرمال قلب شان نیز دست یابند، کمتر نگران هستم و بیشتر برای یک دفعه بلند شدن و تکان دادن بدنشان نگران هستم.
کاهش ضربان قلب بالا
ضربان قلب بالا ممکن است به دلایل عصبی، استرس، کم آب ماندن بیش از حد بدن رخ دهد. یک جا نشستن و نفس‌های سنگین و عمیق کشیدن می‌تواند باعث کاهش ضربان قلب شود و همچنین ورزش کردن نیز یکی دیگر از عوامل کاهش تپش قلب می‌باشد.
آریتمی، تاکیکاردی و شرایط دیگر
برخی شرایط برروی ضربان قلب افراد تاثیر می‌گذارد. آریتمی، باعث ضربان قلب سریع و در برخی موارد خیلی آهسته میشود که ریتم غیر طبیعی دارد. تاکیکاردی، شرایطی ا. ست که در حالت استراحت ضربان قلب به بالای 100 ضربه در دقیقه می‌رسد و عموماً به علت سیگنال‌های الکتریکی در دهلیز بالای قلب است که به درستی کار نمی‌کنند.
اگر ضربان قلب نزدیک 150 یا بالاتر باشد، اصطلاحاً شرایطی است که به آن تاکیکاردی حاد (svt) می‌گویند. در SVT، سیستم الکتریکی قلب شما که ضربان قلب را کنترل میکند، دیگر کار نمی‌کند؛ و در این شرایط مراقبت‌های پزشکی نیاز است که انجام گیرد.
برادیکاردیا، شرایطی است که در ان قلب بسیار آرام میزند و عموماً این ضربان زیر 60 ضربه در دقیقه است. این مورد می‌تواند ناشی از مشکلات گره‌های سینوسی – دهلیزی در قلب باشد، که مثل یک ضربان ساز عمل می‌کنند، یا به قلب به صورت حملات قلبی و یا بیماری‌های قلبی عروقی آسیب وارد می‌کنند.
فشار خون بالا در مقابل ضربان قلب بالا
برخی افراد فشار خون بالا را با ضربان قلب بالا اشتباه می‌گیرند. فشار خون در واقع میزان فشار خون در دیواره‌های رگ‌های قلب است در حالیکه ضربان قلب، تعداد دفعات تپیدن قلب در هر دقیقه است.
هیچ ارتباط مستقیمی بین این دو موضوع وجود ندارد و فشار خون بالا لزوماً باعث ضربان قلب بالا نمی‌شود و برعکس. ضربان قلب در حین فعالیت شدید در تمرینات ورزشی سنگین، شاید به آرامی فشار خون را بالا ببرد.
چگونه قلب خود را آرام کنیم؟
استرس، اضطراب و نگرانی از جمله عواملی هستند که سبب افزایش ضربان قلب و نبض می‌شوند. با اندکی نشستن و کشیدن چند نفس عمیق می‌توان میزان ضربان قلب را کاهش داد.
بنا به گفته انجمن قلب امریکا، سرد کردن پس از فعالیت‌های ورزشی، بسیار حائز اهمیت است. علت این امر به دلیل دمای بالای بدن، ضربان تند و اتساع عروق است. به همین دلیل توقف ناگهانی سبب آسیب به بدن و بقیه اعضا آن میشود. قدم زدن و انجام حرکات کششی نمونه‌ای از حرکات برای سرد کردن هستند.
ضربان قلب نرمال در حال استراحت
مهم است که تشخیص دهید ضربان قلب شما در محدوده طبیعی قرار دارد یا نه. اگر فرد بیمار بوده یا مشکلات قلبی داشته باشد، اندام‌ها برای انجام فعالیت‌های خود به اندازه کافی خون دریافت نمی‌کنند. موسسات ملی بهداشت ایالات متحده (NIH) لیستی از نرخ ضربان قلب نرمال را منتشر کرده‌اند. ضربان قلب در فرایند رشد یک فرد و گذر از دوران کودکی به نوجوانی به طور مداوم کاهش می‌یابد. ضربان قلب نرمال برای بزرگسالان بالای 10 سال، از جمله بزرگسالان مسن بین 60 تا 100 تپش در دقیقه (bpm) است. ورزشکاران حرفه‌ای ممکن است ضربان قلب آرام‌تر از 60 بار در دقیقه داشته باشند و گاهی اوقات به 40 بار در دقیقه می‌رسد. در زیر جدولی از ضربان قلب در هنگام استراحت در سنین مختلف با توجه به NIH آورده شده است:
سن ضربان قلب عادی (bpm)
بیشتر از یک ماه 70 تا 190
بین یک تا یازده ماه 80 تا 160
یک تا دو سال 80 تا 130
سه تا چهار سال 80 تا 120
پنج تا شش سال 75 تا 115
هفت تا نه سال 75 تا 110
بالای ده سال 60 تا 100
ضربان قلب در هنگام استراحت می‌تواند در این محدوده طبیعی متغیر باشد و در پاسخ به تغییرات مختلف از جمله ورزش، دمای بدن، عوامل محرک و موقعیت بدن، مانند مدت کوتاهی پس از بلند شدن افزایش می‌یابد.
