دکتر سید محمود اسحاق حسینی؛ فوق تخصص گوارش و کبد
بلعیدن اجسام خارجی از اورژانس‌‌های طب می‌باشد. بعضی اجسام خارجی می‌تواند حتی به مدیاستنیت و مرگ بیمار منجر شود بلعیدن اجسام خارجی گاهی اوقات سهوا مثل خیاطان که سوزن را در گوشه لب گذاشته‌اند و یک باره سوزن به طور اتفاقی بلعیده می‌شود و یا تیغ ماهی یا مرغ در حین غذا خوردن و یا سکه‌ها و یا باطری قلمی بخصوص نوع آلکالین توسط کودکان خورده می‌شود.
اجسام خارجی که سطح تیز و یا برنده دارند مثل سنجاق و یا تکه استخوان و یا سوزن سبب خراش می‌شود و یا جناغ سینه مرغ داخلی بافت مری گیر می‌کند پس از گذشت مدت 24 ساعت سبب ایجاد مدیاستنیت و نهایت سپتی سمی و مرگ می‌شود.
دستگاه گوارش تنگی‌های فیزیولوژیک دارد که در این نقاط احتمال گیر کردن اجسام خارجی در قسمت میانی مری محل عبور قوس آئورت سبب تنگی می‌شود در این قسمت احتمال گیر کردن حتی لقمه بزرگ غذایی نیز وجود دارد در معده: کانال پیلوریک، اسفنکتر کاردیا و در روده: اسفنکتر ایلئوسکال از تنگی‌های فیزیولوژیک محسوب می‌شود.
باقی ماندن جسم خارجی مثل موی سر که توسط بعضی دختران جوان دائما بلعیده می‌شود در معده جمع شده به شکل کلاف درآمده و اصطلاحا تریکوبزوآر گفته می‌شود و می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها در معده باقی بماند حتی اسیدمعده نیز قادر به حل این اجسام خارجی نمی‌باشد.
بروز این حالت سبب ایجاد بی‌اشتهایی و دل‌درد در بیماران می‌شود که بایستی یا از طریق آندوسکوپی و یا استفاده از مواد شیمیایی این مواد را حل نمود.انسداد حاد مری توسط غذا یا جسم خارجی یک حادثه بالقوه خطرناک می‌باشد در صورت عدم درمان ممکن است بیماران دچار زخم مری و ایسکمی و سوراخ شدگی عضو شود.
علائم
اغلب بیماران مبتلا به انسداد پایدار مری دچار افزایش ترشح بزاق بوده و معمولا نمی‌توانند مایعات را ببلعند، معمولا استفاده از آندوسکپی مهمترین روش تشخیص در این بیماران است زیرا معمولا خارج ساختن ماده مسبب انسداد میسر نبوده و اغلب می‌توان تنگی زمینه‌ای را شناسایی نمود.
در صورتی که بیمار دچار تب بوده و بیش از 24 ساعت از انسداد گذشته باشد یا یک جسم تیز نظیر استخوان ماهی بلعیده باشد رادیوگرافی قفسه سینه و گردن باید انجام گیرد رادیوگرافی ماده حاجب موجب اشکال در آندوسکپی‌های کبدی خواهد بود در اکثر بیماران مبتلا به تابلوی بالینی انسداد پایدار توصیه نمی‌شود.
درمان
گاه نیفیدیپین یا نیترات‌های زیرزبانی یا گلوکاکون داخل وریدی موجب برطرف شدن انسداد مری توسط غذا می‌شود.اما در اغلب بیماران یک حلقه یا تنگی وجود دارد در این حالت خارج شدن لقمه غذایی به کمک آندوسکوپ ضروری است اجسام خارجی درونی که در رادیوگرافی اوپاک باشد به راحتی با رادیوگرافی نیمرخ و روبرو تشخیص داده می‌شوند ولی مسأله اصلی راجع به اجسام خارجی غیر حاجب است معمولا در سن کودکی اگر جسم خارجی و یا غذا در مری می‌ماند باید به فکر آنومالی مادرزادی مری باشیم.
بعضی اوقات اجسام خارجی غیراوپاک مری از نظر دور می‌مانند و به تدریج باعث ایجاد فشار روی تراشه شده و استریدوز برای بچه به وجود می‌آورد و گاهی حتی جدار مری را پاره کرده و یا به جدار مری متصل می‌شود و ثابت می‌ماند.
