کمانچه یکی از سازهای پرطرفدار موسیقی است. انتخاب و خرید کمانچه مناسب کمی سخت است، اما اگر اجزای تشکیل دهنده آن را نشناسید و عوامل مهم در انتخاب را ندارید این کار سخت تر می شود پس آگاهانه انتخاب کنید تا خریدی هوشمندانه داشته باشید.
کمانچه در یک نگاه
اگر بخواهیم توضیح کوتاهی در مورد کمانچه یکی از آلات موسیقی محبوب و پرطرفدار بدهیم، باید بگوییم که این محصول 5 قسمت اصلی دارد که شامل کاسه، دسته، پوست، خرک و سیم گیر است. پس در خرید کمانچه باید به هر 5 قسمت توجه کنید. برای ساخت این وسیله از چوب و فلز و استخوان استفاده می شود و به طور کلی سازی است که در مدل های یک تکه و ترکه ای عرضه می شود که از نظر ظاهر و نوع ساخت با هم فرق می کنند.
راهنمای خرید بهترین کمانچه
حالا رسیدیم به اصل داستان! پارامترهایی مهم در راهنمای خرید این محصول وجود دارد که پیشنهاد می کنیم، به آن ها توجه داشته باشید.
خوش دست بودن
شاید تا به امروز خوش دست بودن برای تلفن همراه معنا داشت اما در لاین موسیقی خوش دست بودن بسیار مهم است. خوش دست بودن چه معنایی دارد؟ اولین معنی خوش دست بودن این است که ساز به صورتی ساخته شده باشد که انرژی زیادی از نوازنده نگیرد. یعنی طراحی صراطی، گوشی، سرپنجه، سیم ها ، خرک و کاسه طنینی دقیق، درست و استاندارد باشد. بسیاری از ابزارهای دیگر موسیقی مانند گیتار، سه تار و تنبک نیز نیازمند کمانچه طوری طراحی شده اند که به خوبی در دست قرار بگیرند. پس خوش دست و استاندارد بودن محصول یک نکته بسیار مهم است که باید به آن توجه داشته باشید.
بگذارید در مورد خوش دست بودن کمی با شما رو راست باشیم. اولین چیزی که در گوش دست بودن اهمیت دارد این است که گوشی ها به طور دقیقی تراشیده شده باشند و یک دست و هماهنگ باشند. بهتر است که دسته و کاسه پرداخت خوبی داشته باشد و همینطور از لاک مناسبی برای آن استفاده شود. جنس چوب توت برای کاسه گزینه خوبی است و بهتر است که دسته ها از چوب گردو باشد. اکشن ساز دستگاه باید با کیفیت باشد و همینطور پوست و خرک در موقعیت درست خود رگلاژ شده باشد. سیم ها می بایست کامل نصب شوند و آرشه نباید از نخ مصنوعی باشد.
طراحی استاندارد کاسه
کاسه از بخش های مهمی در خرید کمانچه محسوب می شود. در واقع صدا در بخش کاسه ساز تقویت می شود. طراحی کمانچه ها به صورت پشت باز و کروی است و معمولاً مدل های یک تکه گزینه بهتری محسوب می شوند. ساز پشت باز به صورت یک تکه ساخته می شود اما مدل های کروی هم یک تکه و هم ترکه ای دارند که ضخامت نسبتاً کمتری دارد و وزن آنها نیز سبک است. این سازها چرخش آسانی ایجاد می کنند و چوب های مختلفی برای تولید آن استفاده می شود.
جنس و کیفیت پوست
سومین پارامتر مهمی که در خرید کمانچه باید به آن بپردازید، جنس و کیفیت پوست است. پوست ساز باید به قدری با کیفیت باشد که بتواند فشار خرک ساز را تحمل نماید.. از سوی دیگر برای اینکه صدای خوب و طبیعی تولید شود نیاز به پوست یک تکه است. نکته مهمی که در خصوص پوست باید دقت کنید اینکه هیچ میزان چربی یا بو از آن دیده نشود و کهنگی نداشته باشد. معمولاً پوست بره تودلی یا روده گوسفند و یا پوست ماهی از موارد خوبی هستند.
پایه و سیم گیر
در طراحی این ساز یک پایه وجود دارد که در بخش سیم گیر به کابل متصل است. این بخش روی پای نوازنده قرار می گیرد و باید راحتی لازم برای نواختن را ایجاد نماید. از سوی دیگر یک چوب در طراحی ساز دیده می شود که به یک سمت انحنا دارد و 60 سانتی متر طول را شامل شده است. بیشترین فشار سیم ها روی سیم گیر است و دسته متصل به کاسه باید این فشار را تحمل کند. این دو بخش را در خرید سایز کمانچه به دقت ارزیابی کنید در غیر این صورت در تنظیم کوک به مشکل بر می خورید.
راهنمای انتخاب خرک کمانچه
در مورد چوبی که برای خرک کمانچه در نظر گرفته می شود یک سری موارد می بایست سنجیده شود. جنس چوب بر اساس تشخیص و سلیقه سازنده ساز در نظر گرفته می شود اما یک سری نکات در این زمینه وجود دارد. مثلاً اگر از چوب خشک برای ساخت خرک استفاده شده باشد میزان اکوی صدا کم می شود و صدا از وضعیت طبیعی خود خارج شده و حالت خشک پیدا می کند و بارها دیده شده که لرزش سیم نیز کمتر می شود.
استفاده از چوب نرم سبب طبیعی تر شدن جنس صدا می شود و میزان اکو را بیشتر می کند. جنس چوب نرم مثل کاج روسی زیر فشار سیم تغییر حالت می دهد و در نهایت لبه بالایی خرک روی آن سوار می شود.
در مورد شیب خرک نیز نیاز به دقت است. دسته های ساز در دو سبک مورب یا گرد طراحی می شوند تا انگشت گذاری تقسیم خوبی داشته باشد. در این زمینه به طور کلی اگر خرک کمی صاف شود دیگر انگشت گذاری تقسیم درست خود را نخواهد داشت.
در مورد ارتفاع خرک نیز دقت داشته باشید معمولاً ارتفاع سیم ها بر اساس سلیقه و نظر نوازنده تغییر می کند اما اگر فاصله سیم ها از دست زیاد باشد خوش دستی ساز کاهش می یابد و نوازنده باید انرژی زیادی را در نظر بگیرد. در ساز های پشت بسته اغلب میزان صدا کم می شود اما در سبک پشت باز این مشکل کمتر است.
برای رگلاژ خرک نیز نکته ای مطرح است. اینکه دو سیم وسط می بایست از دو سیم اول و آخر بالاتر باشند.
نکات طلایی در خرید کمانچه
ضخامت چوب کاسه می بایست استاندارد باشد و همینطور چوب بدنه نیز از نظر تراش مناسب باشد. از دیگر موارد زاویه اتصال دسته به کاسه ساز است که می بایست درست باشد بیش از حد شیب نداشته باشد. متریال این ساز باید به صورتی باشد که دوام خوبی داشته باشد در غیر این صورت نمی توان کیفیت آن را تضمین کرد. در خرید و سفارش کمانچه سعی کنید در ابتدا به جنس چوب و سپس به کاسه آن دقت کنید و در نهایت به نوع خرک و زاویه اتصال دسته نیز توجه نمایید. این ساز ها از نظر کیفیت و صدا شاخص مخصوصی دارند و سبب می شود که موقعیت اجرایی خاص خود را داشته باشد. کمانچه ها می بایست پرداخت مناسبی شده باشند.
در مجموع پارامتر مهم در خرید کمانچه که باید به آن بپردازید، جنس و کیفیت پوست است. پوست ساز باید به قدری با کیفیت باشد که بتواند فشار خرک ساز را تحمل نماید.. از سوی دیگر برای اینکه صدای خوب و طبیعی تولید شود نیاز به پوست یک تکه است. نکته مهمی که در خصوص پوست باید دقت کنید اینکه هیچ میزان چربی یا بو از آن دیده نشود.
