دکترامیرحسین براتی؛ متخصص پزشکی ورزشی
فقرحرکتی یکی ازشناخته‌شده‌ترین عوامل خطردربیماران مبتلا به بیماری عروق کرونری قلبی است.تمرینات هوازی منظم موجب افزایش ظرفیت ورزشی افرادمی‌شودودرجلوگیری ازبیماری‌های عروق قلبی در سطوح اولیه وثانویه تأثیرگذاراست. دراینجاراجع به منافع شناخته‌شده تمرینات هوازی منظم به بحث خواهیم پرداخت.
تمرینات ورزشی ظرفیت عملکردی قلبی عروقی را افزایش داده و موجب کاهش تقاضای اکسیژن عضله قلب در سطوح مختلف فعالیت در افراد سالم و نیز بیماران عروق کرونری می‌شود. تداوم و استمرار در انجام فعالیت‌های ورزشی لازمه حفظ اثرات فوق است.
تاثیرورزش برسلامت بدن
ورزش نقش پیشگیرانه در بیماری عروق کرونری قلب دارد. ورزش به عنوان یک ابزار قدرتمند در کاهش صدمات ناشی از بیماری‌های عروق کرونری نیاز به ارزیابی بالینی توسط پزشک وکاهش عوامل خطر در سایر موارد مثل تغذیه، استرس و نیز آموزش صحیح ودر نهایت نظارت کافی توسط افراد متخصص دارد.
ورزش همچنین در کنترل چربی‌های مضر خون، دیابت و چاقی نیز مؤثر است و این اثرات بطور مستقیم در پیشگیری از بیماری‌های عروق کرونری مؤثر است. فعالیت ورزشی بطور مستقل موجب کاهش فشار خون سیستول و دیاستول به میزان 8-10 میلی‌‌متر جیوه در بیماران مبتلا به فشار خون می‌شود. متوسط میزان ورزش جهت کاهش میزان مرگ و میر در بیماران میانسال و سالمند با و بدون بیماری عروقی کرونری حدود
2000 تا 700 کیلوکالری در هفته است که این میزان کالری مصرفی با انجام 30 دقیقه ورزش هوازی در روز و به تعداد 5 روز در هفته تأمین می‌گردد. بهترین نتیجه ورزش در افراد زمانی تأمین می‌شود که شدت ورزش به میزان 40-60 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی باشد.
یک مطالعه 10 ساله بر روی مردان نشان داد که افرادی با میزان فعالیت سه ساعت در هفته احتمال انفارکتوس قلبی درآنها به میزان 22 درصد کاهش یافت. اخیراً همین نتایج بطور مشابه در خانم‌‌ها دیده شده است. علاوه بر مطالعات مذکور دیده شده است که افراد مبتلا به سکته قلبی که پس از بیماری خود با تغییر شیوه زندگی به ورزش منظم روی آورده‌اند میزان بقای بیشتری نسبت به آنهایی که زندگی غیرفعال داشته‌اند را دارا بودند.
شدت ورزش
در خصوص شدت ورزش نیز باید اذعان نمود که مطالعات محدود در این زمینه ثابت نموده که ورزش با شدت بالا در بهبود کارکرد بطن چپ به طور معنی‌داری بالاتر از ورزش با شدت پایین بوده است.
به طور معمول اگر شدت ورزش به گونه‌ای باشد که در ابتداتعدادضربان قلب حدود 20-30 ضربان بالاترازتعدادضربان قلب درحالت استراحت باشد،این شدت تازمانی که فردتحت آزمون بالینی «تست ورزش» جهت ارزیابی ظرفیت قلبی قرار نگرفته مطلوب خواهدبودوتعیین شدت دقیق ورزش دربیماری قلبی منوط به اجرای تست مذکوراست که نسخه ورزشی متناسب با ظرفیت‌های قلبی عروقی فردبیمار راارائه می‌دهد.
پزشکان متخصص پزشکی ورزشی پس از انجام تست ورزش دراین بیماران شدت ورزش را به میزان 40-85 درصدحداکثراکسیژن مصرفی ذخیره توصیه میکنند.شدت ورزش همچنین براساس تعدادضربان قلب به دست آمده حدود5-10دقیقه درفعالیتی که موردنظراست وفردبه حالت پایداری ازنظرشدت فعالیت درآن رسیده نیزبه دست می‌آید.یکی ازروش‌های ساده برای تعیین شدت ورزش،تعدادضربان قلب مطلوب،15 دقیقه (پانزده دقیقه) راه رفتن بر روی تردمیل وپس از آن شمارش تعدادقدم‌های فرد برای رسیدن به ضربان مورد نظر است.
در این روش نیازی به مهارت خاص نیست و به راحتی قابل اندازه‌گیری می‌باشد. البته بایدتوجه داشت راه رفتن در این روش بر روی یک سطح بدون شیب است. در اوایل تمرینات ورزشی نظارت بر فعالیت ورزشی از جهت اطمینان داشتن از انجام صحیح ورزش توسط فرد و نیز جلوگیری از عوارض احتمالی ضروری است.
فعالیت فیزیکی
افرادی که درمان‌های اولیه سکته قلبی رادریافت میکنند لازم است جهت جلوگیری ازعوارض ناشی ازاستراحت مطلق دربسترونیزکاهش افسردگی و اضطراب که عموماً این‌گونه افراد را درگیر می‌کند، به فعالیت فیزیکی بپردازند. در ابتدا انجام فعالیت فیزیکی در بستر، وباانجام مکرر حرکات فعال دراندام‌ها و البته بدون نگه داشتن انقباض مکرر و حبس نفس انجام می‌گیرد.
پس از آن راه رفتن در داخل اتاق در حد تحمل و انجام کارهای شخصی است. شروع فعالیت با راه رفتن به طور مداوم و آهسته به مدت 5 الی 10 دقیقه مطلوب است. انجام فعالیت‌های دامنه حرکتی و البته بدون مقاومت خارجی در اندام فوقانی مثل بالا بردن دست‌ها از روبه‌رو، از پهلو و چرخش شانه مفید است البته در افرادی که عمل جراحی قلب باز انجام داده‌اند توصیه می‌شود تا یک ماه فعالیتی که مستلزم فشار و درد در ناحیه جناغ سینه شود را انجام ندهند...
برای خواندن بخش دوم- ورزش دربیماران عروق کرونری- اینجا کلیک کنید.
