سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
********
** هاشمی: چون دولت روحانی در کابینه رئیسی نیستند شایسته سالاری لحاظ نشده
«محمد هاشمی رفسنجانی» فعال اصلاح طلب در مصاحبه با روزنامه آرمان با اشاره به وزرای پیشنهادی دولت رئیسی گفت: «کمتر کسی این افـراد را می‌شناسد حتی یکی از نمایندگان مجلس که سخنگوی یکی از کمیسیون‌ها بود گفته بود حتی ما نام برخی از وزرایی که آقای رئیسی به مجلس معرفی کردند را نمی دانیم. بنابراین حضور وزرا و مدیران دولت احمدی‌نژاد که جزو اصولگرایان آن زمان بودند، حضور افرادی که چندان شناخته شده نیستند و عدم حضور چهره‌های شناخته شده‌ای از اصلاح‌طلبان یا دولت آقای روحانی در لیست کابینه رئیسی بیانگر این است که آن وعده‌ها و حرف‌های که در زمان انتخابات و حتی بعد از رأی آوردن در مراسم تنفیذ و تحلیف مطرح شده انطباق لازم با وزرای پیشنهادی معرفی شده ندارد».
هاشمی در ادامه گفت: «اگر این گونه باشد قاعدتا آن تعهداتی که باید در اجرای برنامه‌ها وجود داشته باشد نیست. به هر حال الان طلیعه، طلیعه خوبی نیست در واقع توقعاتی وجود داشت فرض کنید تعدادی هم از گروه‌های دیگر اعم از اصلاح طلبان یا اعتدالگرایان، دانشمندان و افراد متخصص و مجرب دانشگاه و حوزه‌های اجرایی انتخاب می‌شدند در حال حاضر به نظر می‌رسد این گونه نیست و این فراجناحی بودن به مفهوم حضور همه نحله‌های اصولگرایی محقق نشده است و به نظر نمی رسد همه نحله‌ها در این کابینه نامزدی داشته باشند».
این فعال اصلاح طلب در ادامه تاکید کرد: «مبنای ترکیب دولت یا افرادی که انتخاب می‌شوند این بود که بر اساس شایسته سالاری باشد و فراجناحی بودن. این دو خصیصه و ویژگی که آقای ابراهیم رئیسی ادعا می‌کردند و در تبلیغاتشان می‌گفتند مبنی براینکه دولت مردمی چنین ویژگی‌هایی را دارد در این مرحله قابل اثبات نیست».
همچنین روزنامه شرق در مطلبی نوشت: «بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم دیروز شنبه 30 مرداد در مجلس شورای اسلامی آغاز شد. کابینه‌ای مردانه و کم‌تجربه که در هفته گذشته بارها مورد نقد قرار گرفته و بسیاری معتقدند این کابینه توانایی مقابله با مشکلات فعلی کشور را نخواهد داشت».
جماعتی که از ابتدای انقلاب تاکنون، حداقل 34 سال است که مناصب ارشد اجرایی و تقنینی را تصاحب کرده و در مراکز تصمیم گیر و تصمیم ساز حضور داشته است، همچنان ژست شاکی به خود گرفته و دیگران را به عدم رعایت شایسته سالاری متهم می کند.
محمد هاشمی در اظهارات مذکور مدعی شده که چون در کابینه رئیسی از مقامات دولت روحانی استفاده نشده، پس اصل شایسته سالاری رعایت نشده است. گویا آقای هاشمی انتظار داشته که امثال آقای زنگنه در سمت خود ابقاء می شدند.
بیژن زنگنه وزیر نفت دولت روحانی و عضو ارشد ستاد انتخاباتی «میرحسین موسوی» در سال 88، از سال 59 تا 1400 به استثنای 8 سال، یا وزیر بوده و یا معاون وزیر. «عباس آخوندی» وزیر مستعفی دولت روحانی و از اعضای ارشد ستاد موسوی، از ابتدای انقلاب تاکنون قریب به 9 سال وزیر مسکن و راه و شهرسازی بوده است.
«محمدرضا نعمت زاده» وزیر اسبق صنعت در دولت روحانی، از ابتدای انقلاب تاکنون قریب به 25 سال یا وزیر بوده و یا معاون وزیر. اشخاصی همچون «محمدعلی نجفی»، «عیسی کلانتری» و...را نیز باید به این فهرست اضافه کرد. نکته قابل توجه اینجاست که تعدادی از این افراد حتی در دولت احمدی نژاد هم در پُست معاونت وزارتخانه های اقتصادی دولت مشغول به کار بودند. نکته دیگر اینکه تعدادی از افراد ذکر شده، با سرمایه های چندصد میلیاردی و شرکت های متعدد مشغول به فعالیت هستند.
اصلاح طلبان به دلیل آلودگی شدید به رفتار قبیله ای، امثال زنگنه و ظریف و نعمت زاده را ژنرال نامیده و نخبگان و مدیران کارآمد را مشتی کارآموز قلمداد کرده که نباید به آنان اعتماد کرد.
واقعیت این است که اکثریت قریب به اتفاق جریان اصلاح طلب به چرخش مدیران و شایسته سالاری و به کارگیری مدیران جوان و نخبه اصلا هیچ اعتقادی ندارد.
** دولت جدید نباید امید مردم به برجام را از بین ببرد
روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم «عبدالرضا فرجی راد» فعال اصلاح طلب و دیپلمات سابق نوشت: «اولین قدم اساسی که دولت سیزدهم باید مورد توجه جدی قرار دهد، نتیجه‌بخش کردن مذاکرات برجامی در وین است. در صورتی که این مذاکرات به درازا بکشد یا احتمالا امید به نتیجه‌بخش بودن آن در جامعه از بین برود تاثیرات منفی همه‌جانبه‌ای بر فعالیت و تلاش‌های دولت جدید از یک‌سو و نیز زندگی و معیشت مردم از سوی دیگر خواهد داشت. به نظر اینجانب، هر برنامه‌ریزی اقتصادی کوتاه، میان و درازمدت دولت بدون ایجاد امید در مردم جهت نتیجه‌بخش شدن مذاکرات با مشکلات جدی مواجه خواهد شد».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «خروج ترامپ از برجام و تشدید تحریم‌های کمرشکن، موجب شد دستاوردهای خارجی نسبی دوره اول دولت روحانی که با امضای توافقنامه موسوم به برجام حاصل شده بود در دوره دوم دولت مذکور از دست رفته و اقتصاد، تجارت و معیشت مردم را به سختی تحت تاثیر قرار دهد به طوری که این دوره نسبتا کوتاه به علت کاهش شدید ارزش پول ملی، افزایش تورم سرسام‌آور و فساد ناشی از آن، ده‌ها میلیون نفر از مردم کشور زیر خط فقر قرار گیرند».
دولت روحانی در اقدامی خسارت بار معیشت مردم و اقتصاد کشور را به مذاکره و برجام گره زد. بر همین اساس دولت همه تخم مرغ ها را در سبد برجام گذاشت و این اقدام تأمل برانگیز و غیرکارشناسی، خسارت های فراوانی به کشور و مردم تحمیل کرد.
و اما دولت جدید تاکید کرده که اقتصاد را شرطی نکرده و سفره مردم را به نشست و برخاست با مقامات غربی گره نخواهد زد.
رهبر معظم انقلاب - 13 آبان 99 - فرمودند: «در زمینه اقتصاد نگاه صحیح و اصولی این است که مطلقاً به بیرون کشور نگاه نکنیم؛ نه اینکه رابطه‌مان را قطع کنیم؛ بنده هر دفعه که می‌گویم علاج را در داخل بجوییم، یک عدّه‌ای برمی‌دارند اینجا و آنجا، در فضای مجازی [می‌گویند:] «معتقدند که ما با خارج ارتباط را قطع کنیم»؛ نه، این نیست؛ ارتباطات باید برقرار باشد؛ مهم این است که ما علاج را از دیگران نخواهیم، علاج را از بیرون خودمان نخواهیم؛ علاج در درون خود ما است، در داخل کشور است که یک قلم عمده اش هم افزایش تولید است که بارها روی آن من تکیه کرده‌ام. باید یک تلاش برنامه‌ریزی‌شده و سازمان‌یافته در زمینه اقتصاد انجام بگیرد».
ایشان همچنین - تیر ماه 97 - در دیدار هیئت دولت فرمودند: «کار را در محدوده مقدورات کشور با جدّیّت دنبال بکنید؛ منتظر این و آن نباشید. ما یک روز مشکل اقتصادی کشور را موکول کردیم به برجام، [امّا] برجام نتوانست مشکل اقتصادی کشور ما را برطرف کند و به ما کمک قابل توجّهی بکند؛ و نتیجه این شد که مردم نسبت به برجام شرطی شدند، که وقتی آن بابا (رئیس‌جمهور آمریکا) می‌خواهد از برجام خارج بشود، تا مدّتی که او می‌گوید خارج می‌شوم، ما همین‌طور دچار تلاطم در بازار خواهیم بود».
مقام معظم رهبری در ادامه تأکید کردند: «ما شرطی شده‌ایم دیگر، مردم را ما شرطی کرده‌ایم. حالا هم «بسته اروپایی»؛ مردم را درباره بسته اروپایی شرطی نکنید. البتّه اروپایی‌ها مجبورند، ناچارند، چشمشان چهارتا! بایستی بگویند چگونه خواهند توانست از منافع ما دفاع کنند - که اسمش همان بسته است -، امّا این را جزو موضوعات اصلی کشور قرار ندهید؛ بسته اروپایی بیاید، نیاید. ما کارهایی در کشور داریم، مقدوراتی در کشور داریم، این مقدورات بایستی تحقّق پیدا کند؛ دنبال این مقدورات بروید؛ گره نزنید بهبود اقتصاد کشور را به چیزی که از اختیار ما خارج است». یکی از مضرات و خسارت‌های بزرگ در گره زدن معیشت مردم به سیاست خارجی، شرطی کردن مردم است».
یکی از فعالین رسانه‌ای چندی پیش با اشاره به لزوم پرهیز از شرطی‌سازی اقتصاد در دولت سیزدهم نوشته بود: «اگر دولت رئیسی موفق شود که بهبود اقتصاد و معیشت مردم را از طریق دیگری غیر از مذاکره و برجام ارتقا بدهد، سیاست هشت ساله غربگرایان داخلی در گروگانگیری افکار عمومی نه تنها پایان می‌پذیرد بلکه یکی از آخرین راهبردها و ترکش‌های جریان سلطه جهانی در مواجهه با ایران یعنی گره زدن ارتقا معیشت مردم به سیاست‌های راهبردی نظام به‌خصوص در نوع مواجهه انقلاب اسلامی با جریان استکباری در دنیا شکست سنگینی خواهد خورد».
** مقامات دولت روحانی عقده پست داشتند و نه عقده برای کار
«حشمت الله فلاحت پیشه» نماینده سابق مجلس در یادداشتی در روزنامه همشهری نوشت: «ضعف دولت گذشته این بود که کابینه پیری بود و در بخش‌های متعدد شاهد عقده‌گشایی‌های پستی بودیم. بدین معنا که وزرا با یک نظام جریانی، رفاقتی و خاندانی افرادی را روی کار می‌آوردند که عقده پست داشتند و نه عقده برای کار».
فلاحت پیشه در بخش دیگری از این یادداشت نوشت: «اکنون با توجه به اینکه کشور در شرایط تحریم هم هست، آن بخش از منابع خارجی که باید از اقتصاد خارجی نصیب کشور شود به حداقل رسیده است و جایگزین آن از 2 محل تامین می‌شود: افزایش مالیات و گران کردن خدماتی که به مردم داده می‌شود و بار اصلی این پرداخت‌ها بر دوش مردم است تا برخی گران‌سازی مانند دلار، در واقع هرچه دلار گران شود سود دولت بیشتر است. چنانچه در دولت قبل از حدود 3 هزار تومان به 27 هزار تومان رسید. این یعنی چندبرابر شدن درآمد دولت از هزینه‌هایی که بر دوش مردم است».
متاسفانه در دولت روحانی شایسته سالاری و چرخش مدیران مورد غفلت قرار گرفت. عملکرد دولت روحانی به شدت از سوی کارشناسان و صاحبنظران مورد انتقاد قرار گرفت و به همین خاطر، دولت روحانی دولت پیر و خسته لقب گرفت.
ارتباط بسیار ضعیف با کارشناسان و همچنین ارتباط بسیار کم با مردم از ویژگی های اکثریت مطلق کابینه روحانی بود.
در دولت روحانی منتقدان بارها آماج توهین و تهمت قرار گرفته و حتی به جهنم حواله شدند.
چندی پیش «مهدی غضنفری» وزیر اسبق وزارت صمت گفته بود: «دولت روحانی دولتی خسته، پیر و دولتی مغرور بود که با منتقدان بسیار بد برخورد می کرد و ادبیات بسیار زشتی را علیه منتقدان بکار می گرفت».
غضنفری در ادامه گفته بود: «دولت روحانی اطلاعات کافی از مجموعه داشته‌ها و دارایی‌های کشور نداشت و متاسفانه باید بگویم که این چیزی که دولت فعلی قرار است به دولت سیزدهم تحویل دهد ده‌ها برابر دارای مشکلات بیشتری نسبت به آن چیزی است که از دولت دهم تحویل گرفته اند».