معنای خستگی پزشکی، با خستگی به معنای عامیانه متفاوت است. خستگی به معنای عامیانه برای همه افراد رخ میدهد که با یک استراحت و خواب شبانه برطرف میشود و عموماً ناشی از انجام کار و یا فعالیت زیاد است.
به کاهش انرژی روزانه بدن مربوط میشود؛ اما خستگی غیر معمول با خواب برطرف نمیشود. خستگیهای حاد گاه تا یک ماه و یا کمتر و یا در برخی موارد حتی تا شش ماه و یا بیشتر ادامه خواهند داشت و آنقدر این مشکل پیشرفت میکند که کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد.
به گزارش انجمن مولتیپل اسکلروزیس در امریکا، بیش از 80 درصد از افراد مبتلا به MS دچار خستگی مزمن هستند که با گذر زمان بدتر میشود و گرما و رطوبت آن را تشدید میکند.
بهترین روش برای مبارزه با خستگی مزمن ناشی از MS درمان علت زمینهای آن است. متاسفانه علت دقیق خستگی ناشی از MS هنوز مشخص نشده و دلایل متعددی برای آن عنوان شده است.
با اینحال میتوانید با انجام اقداماتی ساده تا حدی این نوع خستگی را کنترل کنید:
ارزیابی مقدار انرژی
به انرژی بدن خود همچون بانک نگاه کنید باید همیشه به مقدار کافی پول به بانک واریز و یا برداشت شود تا تعادل آن حفظ گردد.
در یک دفترچه یادداشت، ساعات خستگی و ساعاتی را که پرانرژی هستید، یادداشت کنید و دلیل فرضی آن را نیز جلوی هر یک از موارد بنویسید.
- به علائم هشدار دهنده خستگی دقت کنید، این علائم ممکن است شامل خستگی چشمها، پاها، کل بدن، سفتی شانهها، کاهش انرژی، عدم توانایی در تمرکز خوابآلودگی و افزایش تحریکپذیری شود.
گاهی عصبانیت، اضطراب و بیحوصلگی نیز از علائم هشدار دهنده خستگی است.
![](/Upload/Public/Content/Images/1396/03/16/1324510322.jpg)
حفظ انرژی در افراد مبتلا به ام اس
- از قبل برای کار خود برنامهریزی کنید؛ مثلاً از انجام کارهای غیر ضروری خودداری کرده و انجام برخی از این کارها را به دیگران بسپارید و خلاصه اینکه زندگی را سادهتر از آنچه که هست، تصور کنید.
- در طول روز یک زمان استراحت داشته باشید. میان کار و استراحت تعادل ایجاد کرده و قبل از اینکه خسته شوید، کمی استراحت کنید. استراحت کوتاه و مکرر سودمند است.
- سرعت کار خود را تنظیم کنید سرعت متوسط و کار متوالی بهتر از فعالیت شدید و سخت است. از نشستن و یا ایستادنهای طولانی مدت بپرهیزید.
- از بدن در مکانیک مناسب استفاده کنید: هنگام نشستن از یک صندلی خوب استفاده و سطح کار خود را تنظیم کنید.
هیچگاه چیزی را بدون نشستن و با خم شدن برندارید. به جای اینکه یکدفعه یک بار سنگین بردارید آن بار را به قطعات کوچک تقسیم کرده و چندین بار حمل کنید.
- تا آنجا که برایتان امکان دارد کارها را ساده کنید. از ابزارهای دسته بلند استفاده کنیدکه مجبور نباشید برای انجام برخی کارها خم بشوید. همچنین لوازم موردنیاز خود را در محلهای قابل دسترس و طبقههای پایین کابینت قرار دهید.
- انجام کارهایی را که موجب تنش عضلانی شوند، را محدود کنید.
- شرایط محیطی را که سبب خستگی میشوند، شناسایی کنید؛ مثلاً از گرما و سرما و از گازهای مضر دوری کنید و از گرفتن دوش داغ خودداری ورزید.
- فعالیتهای خود را اولویتبندی کنید و تصمیم بگیرید که انجام چه کارهایی مهمتر از سایر کارهاست و انرژی خود را صرف انجام کارهای مهمتر کنید.
تغذیه درست داشته باشید
اگر رژیم غذایی سالمی نداشته باشید و یا به مقدار کافی غذا نخورید، خستگی اغلب اوقات بدتر میشود.
حفظ تغذیه به مناسب به شما کمک میکند تا احساس بهتری داشته باشید و انرژی بیشتری کسب کنید.
ورزش
کاهش فعالیت فیزیکی که ممکن است ناشی از بیماری و یا درمان بیماری باشد میتواند به خستگی و کمبود انرژی منجر شود.
دانشمندان دریافتهاند که حتی ورزشکاران کاملا سالم نیز اگر مدت زیادی را در بستر و یا در وضعیتی ثابت باقی بمانند دچار اضطراب، افسردگی، ضعف، خستگی و حالت تهوع میشوند.
ورزش با شدت متوسط و منظم، این احساسات را کاهش میدهد و کمک میکند فعالتر و با انرژیتر باقی بمانید.
یادگیری مدیریت استرس
مدیریت استرس نقش مهمی در مبارزه با خستگی دارد. برای کنترل تنشهای روزانه به موارد زیر توجه کنید:
- انتظارات خود را تنظیم کنید: به عنوان مثال اگر قرار است امروز 10 کار را همزمان انجام دهید، آنها را از مهم به کم اهمیت طبقهبندی کرده و چند کار دیگر را به روزهای دیگر موکول کنید.
احساس موفقیت، استرس را کاهش میدهد. به دیگران اجازه دهیدکه شما را درک و حمایت کنند. اگر افراد خانواده بتوانند معنای خستگی شما را درک کنند، میتوانند در واقع این حس بسیار کمک کننده باشد.
گروههای حمایتی، یک منبع آرامش هستند.
- از شیوههای تمدد اعصاب استفاده کنید. تنفس عمیق و یا مدیتیشن میتواند استرس را کاهش دهد.
- در کلاسهایی شرکت کنید که توجه شما را از خستگی دور و به سمت دیگری منحرف کند، فعالیتهایی همچون بافندگی، موسیقی، خواندن و یا گوش دادن به موسیقی بهتر است کارهایی را انتخاب کنید که به انرژی فیزیکی کمی نیاز داشته باشد.
اگر به نظر میرسد که استرس خارج از کنترل است، حتما با پزشک مشورت کنید. اگرچه خستگی علامت شایع کار و فعالیت زیاد است، ولی اگر به نظرتان خستگی غیر طبیعی بود، حتماً با پزشک مشورت کنید، زیرا گاه میتواند نشان دهنده یک مشکل زمینهای پزشکی باشد که با مراجعه به پزشک پیشگیری یا درمان شود.
خشکی چشم پس از یائسگی
بسیاری از مردم امریکا به خشکی چشم مبتلا هستند این خشکی چشم از حالت خفیف تا شدید متغیر است و اگر شما یک خانم بالای 50 سال باشید، بیشتر احتمال ابتلا به خشکی چشم شدید در شما وجود دارد.
مطالعات نشان میدهد که حدود 7/8 درصد از زنان و 4/7 درصد مردان در این سنین به خشکی چشم مبتلا میشوند.
زنانی که در معرض یائسگی قرار دارند دچار اختلال سیگنالهای شیمیایی و در نتیجه التهاب و خشکی چشم میشوند.
برخی از نظرات نشان میدهد که کاهش هورمون اندروژن میتواند از علل خشکی چشم زمان سالمند باشد.
اگرچه هورمون زنان استروژن پس از یائسگی کاهش مییابد، ولی مطالعات نشان میدهند که هورمون درمانی (HRT) در درمان خشکی چشم تأثیری ندارد.
باید بدانید که اگر به خشکی چشم مبتلا هستید و قصد دارید عمل جراحی اصلاح دید لیزر را انجام دهید، لیزیک کردن چشمها بر عملکرد عصبی قرنیه تأثیر میگذارد و خشکی چشم را تشدید میکند.
قبل از هر نوع جراحی از پزشک بخواهید که با انجام آزمایشهای ویژه مقدار رطوبت چشم شما را تعیین کند.
اگر مبتلا به خشکی چشم هستید، مطمئن باشید این مشکل که همچون بیماری آرتریت روماتوئید ناشی از افزایش سن است در شرایطی مناسب قابل درمان خواهد بود.
برخی از داروهای موردنیاز بزرگسالان بالای 40 سال میتواند. خشکی چشم را تشدید کند؛ مثل دیورتیکها و داروهای ضد افسردگی.
اگر تصور میکنید که مصرف این داروها موجب خشکی چشم شما میشود. با پزشک مشورت کنید.
ممکن است بتواند دارویی برای شما تجویز کند که به همان اندازه مفید باشد ولی خشکی چشم را در پی نداشته باشد.
در نهایت اینکه آلرژی و یا مشکلات دیگر نیز میتواند موجب التهاب چشمها شود و التهاب نیز منجر به خشکی چشم.
در این موارد باید ابتدا حساسیت درمان شود. حداقل هر دو سال یکبار و اگر دچار مشکل بینایی هستید، حتی زودتر به چشمپزشک مراجعه کنید.
مثلاً اگر مبتلا به دیابت هستید، دستکم سالی یکبار به چشم پزشک مراجعه کنید و توصیههای او در مورد رژیم غذایی، کنترل قندخون و انسولین را به کار نبرید.
چرا که ریتنوپاتی دیابتی بدون هیچ علامتی میتواند به از دست دادن دائمی بینایی منجر شود.
در صورت مشاهده هر نوع علائم بیماری چشمی سریعاً به پزشک مراجعه کنید و به یاد داشته باشید که بسیاری از نشانهها در اواخر روند پیشرفت بیماری نمودار میشوند، بنابراین واکنش فوری شما بسیار مهم است.
میتواند از چشمپزشک خواهش کنید عینکی به شما بدهد که دید شما را در شب بهتر کند. از آنجا که خشکی چشم با از بین رفتن اشک چشم بدتر میشود، از هدر رفتن رطوبت چشم جلوگیری کنید.
حتی میتوانید در شرایط شدید از اشکهای مصنوعی استفاده کنید که حاوی سرم فیزیولوژیک و مادهای مثل الکل پلی وینیل و یا سلولوز مصنوعی هستند.
کمپرس گرم نیز در رفع موقتی خشکی چشم موثر است. سعی کنید 5 تا 10 دقیقه و روزی سه بار چشمان خود را کمپرس گرم کنید تا جریان اشک را تحریک کند.
خیر شدن و پلک نزدن، این بیماری را تشدید میکند، هنگام تماشای تلویزیون و یا کار با کامپیوتر پلک زدن را فراموش نکنید.
پاک کردن موجب پخش کردن ورقهای سه لایه از آب مخاط و چربی بر روی چشم میشود و چشم را شستوشوی میدهد.
مرطوب نگه داشتن هوای اتاق و استفاده از دستگاه بخور در شب از خشک شدن چشمها پیشگیری میکند. در آفتاب و یا نور مستقیم استفاده از عینک را فراموش نکنید.
عینکهایی که اطراف چشم را میپوشانند، بهترین انتخاب هستند.
استفاده از سشوار بهطور مستقیم بر روی چشمها و یا قرار گرفتن در معرض باد شدید در مناطق آب و هوایی گرم و خشک، خشکی چشم را تشدید میکند.