فرزانه درویشی، کارشناسی ارشد مامایی، عضو انجمن علمی مامایی ایران
هفته پنجم
با شروع هفته پنجم یک ماه از بارداری سپری شده، پریود به عقب افتاده و سونوگرافی با دقت بالایی قادر به تشخیص بارداری است.
اکثر تغییرات جسمانی مانند تهوع و استفراغ، خستگی، تمایل زیاد به خوابیدن و درد و حساسیت پستان ها، افزایش ضربان قلب در این سن بارداری ظاهر میشوند.
با اثبات بارداری در این سن مادر همچنین متحمل تغییرات روانشناختی از قبیل تردید به ادامه بارداری، استرس از پیدایش نقش جدید در زندگی و امکان تداخل آن با شغل و تحصیل خود و همچنین نگرانی از ایفای درست نقش مادری خود میشود.
رشد کودک در این سن بارداری
هشت هفته اول بارداری توده در حال رشد را به اصطلاح رویان مینامند که در این مدت هشت هفته اکثر اندامهای مهم رویان تشکیل میشود بنابراین رویان نسبت به مواد خارجی و شیمیایی بسیار حساس است و بیشتر ناهنجاریهای مادرزادی در این دوران شکل میگیرند.
تا هفته پنجم بارداری سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع)، سیستم قلبی-عروقی، حفرات قلب رویان تشکیل شده و گردش خون برقرار میشوند؛ بنابراین اگر سونوگرافی تا این سن قادر به شنیدن ضربان قلب رویان نشده باشد، از این سن بارداری به احتمال خیلی زیاد موفق میشود.
در این سن بارداری رشد و تکامل اندامهای تشکیل شده ادامه یافته و جوانههای دست و پا، چشمها، دهان و بینی پدیدار میشوند.
هفته ششم و هفتم
در طی این هفتهها تغییرات جسمانی و روانشناختی مادر مانند هفته قبل است و یا ممکن است از این سن بارداری تجربه شود؛ همچنین به تدریج با بزرگ شدن رحم فشار بیشتری به مثانه وارد میشود که میتواند خود را با تکرر و بیاختیاری ادرار نشان دهد؛ البته این مورد بیشتر در ماههای آخر بارداری به چشم میخورد.
رشد کودک در این سن بارداری
در پایان هفته ششم پس از لقاح، رویان 22 تا 24 میلیمتر طول دارد، سر در مقایسه با تنه بزرگتر شده است و قلب کاملاً شکل گرفته است.
انگشتان دست و پا ایجاد شدهاند و بازوها در محل آرنج خم شدهاند؛ لب بالایی کامل شده و گوشهای خارجی در دو طرف سر تشکیل شدهاند.
هفته هشتم
در این هفته فشار رحمی که در حال بزرگ شدن است بر اعصاب لگن بیشتر شده و ممکن است دردهایی در زیر شکم، پاها و یا لگن احساس شود.
رشد کودک در این سن بارداری
هشت هفته پس از لقاح دوره رویانی به پایان رسیده و دوره جنینی آغاز میشود و از این پس توده در حال رشد به نام جنین خوانده میشود.
در طی هفته هشتم جنین شباهت بیشتری به انسان پیدا میکند؛ در این زمان جنین حدود 4 سانتیمتر طول دارد و رشد و تکامل اندامهای شکل گرفته در دوره رویانی از این هفته به بعد آغاز میشود.
در انتهای هفته هشتم ماه دوم به پایان میرسد و مادر وارد ماه سوم بارداری خود میشود.