مریم قادرپناهی
مردمی که در حوزه دریای مدیترانه زندگی میکنند، رژیم غذایی مخصوصی دارند که بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در برنامه غذایی آنها غلات بخش اعظم انرژی مورد نیاز بدن را تامین میکنند که شامل غلات کامل مانند نانهای سبوسدار، برنج، ماکارونی، رشته و سیب زمینی میباشند. میوههایی مانند انگور، سیب، پرتقال و توت فرنگی هر روز مصرف میشوند. سبزیجاتی مانند قارچ، کلم، گوجه فرنگی، بادمجان و پیاز به وفور مورد استفاده قرار میگیرند. در برنامه غذایی این افراد مغزهایی مانند بادام زمینی، بادام و گردو و حبوباتی مانند لوبیا و عدس جای دارند.
از گروه محصولات لبنی، ماست و پنیر مواد غذایی هستند که هر روز استفاده میشوند. مصرف ماهی، مرغ و تخم مرغ هم هفتگی است. ممکن است هیچ تخم مرغی در هفته مصرف نشود یا اینکه 4-1 عدد تخم مرغ در هفته مصرف شود، اما مصرف گوشت قرمز به مقدار کم و ماهانه است.
مردم در این ناحیه روزانه 6 لیوان آب مینوشند. علاوه بر این، فعالیت بدنی برای افرادی که در حوزه دریای مدیترانه زندگی میکنند جایگاه مهمی دارد و افراد هر روز به طور منظم به فعالیت بدنی میپردازند. به دلیل اینکه رژیم غذایی مدیترانهای، بدن را از ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی و سرطان محافظت میکند، این رژیم بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
چون میوه و سبزی در این رژیم غذایی به وفور مصرف میشود، در نتیجه میزان دریافت ویتامین C (که یک آنتیاکسیدان است) زیاد میشود و از بدن در برابر رادیکالهای آزاد که منجر به وقوع بیماریهای قلبی- عروقی و سرطان میگردند، محافظت میکند.
دریافت زیاد میوه، سبزی و حبوبات با دریافت فیبر بیشتر همراه میباشد. مصرف غذاهای حاوی فیبرهای محلول مانند سیب، مرکبات، توت فرنگی، هویج و حبوبات، سطح کلسترول LDL (کلسترول بد) خون را پایین میآورد. مصرف غذاهای حاوی فیبرهای نامحلول مانند غلات کامل، سبوسها و سبزیجات، به حرکات دستگاه گوارش کمک میکند.
روغن زیتون، بادام و بادام زمینی، منابع خوب نوعی اسید چرب غیراشباع به نام اسید اولئیک هستند. در صورتی که مصرف این نوع چربی جایگزین چربیهای اشباع که در کره، روغنهای جامد و گوشت قرمز وجود دارند شود، سطح کلسترول، LDL کلسترول و تری گلیسیرید خون کاهش مییابد.
گردو و ماهی هم که در برنامه غذایی مدیترانهای مورد استفاده قرار میگیرند، منابع خوب اسیدهای چرب امگا- 3 هستند. مصرف ماهی، سطح کلسترول LDL و تری گلیسیرید خون را پایین میآورد و در نتیجه خطر مرگ ناگهانی قلبی را کاهش میدهد. مصرف یک وعده ماهی در هفته، خطر ایست قلبی را تا 50 درصد کاهش میدهد.
از مضرات رژیم غذایی مدیترانهای این است که رژیمی پرچرب است که روغن زیتون، چربی اصلی مصرفی آن میباشد، بنابراین استفاده از مغزها و روغن زیتون باید در حد اعتدال باشد که سبب بالا رفتن میزان چربی دریافتی از حد متوسط نشود.