مهسا بهادری: اسفند روایتی است از زندگی و تلاش‌های شهید علی هاشمی در شناسایی و طرح‌ریزی عملیات خیبر در قرارگاه سری نصرت. این عملیات که یکی از مهم‌ترین نبردهای ایران در دوران جنگ تحمیلی بود، با هدف فتح جزایر مجنون انجام شد و به واسطه نقش ویژه سرداران بزرگی چون علی هاشمی، ابراهیم همت و حمید باکری، در تاریخ جنگ ایران ماندگار شده است. فیلم اسفند تلاش دارد تا جنبه‌های کمتر شناخته شده این رویداد تاریخی و شخصیت‌پردازی دقیق شهید هاشمی را به تصویر بکشد.
فیلم اسفند روایتگر بخشی مهم از دوران دفاع مقدس است، جایی که مشکلات متعددی میان بومیان خوزستان و رزمندگان به وجود آمده بود. این چالش‌ها، اگر بدون مدیریت و تدبیر باقی می‌ماند، می‌توانست به بحرانی جدی تبدیل شود. در این میان، شهید علی هاشمی با برقراری گفتگو و همکاری با بومیان منطقه توانست اختلافات را کاهش دهد و عرب‌های خوزستان را به یاری دفاع مقدس انقلاب اسلامی ترغیب کند.
به همین بهانه به گفت‌وگو با رضا مسعودی، بازیگر نقش علی هاشمی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
چرا نقش شهید هاشمی را پذیرفتید؟
به دلیل اینکه من خود اهل آبادان هستم، با شهید هاشمی همشهری بودیم و از بچگی درباره او در شهر بسیار شنیده بودم، بازی در نقش این شهید، بسیار جای کار داشت و برایم افتخاری بود.
مسعودی با اشاره به اینکه بازی در نقش یک شهید برای یک بازیگر تا چه اندازه مسئولیت به همراه دارد، بیان کرد: به‌هرحال بازیگران سینما نقش‌های متفاوتی ممکن است کار کنند. پیش‌ازاین داشتیم کسانی که نقش پرتره، شهید یا تاریخ معاصر بازی کرده‌اند؛ ولی مسیرشان در سینما طوری پیش رفت که نقش‌های دیگر هم‌بازی کرده‌اند. ولی باید با وسواس بیشتری انتخاب نقش کنم.
به دلیل اینکه درگیر اکران در سینماهای مردمی بودیم، هنوز فیلم‌های دیگر را ندیده‌ام، ولی احساس می‌کنم امسال جشنواره بسیار پرشوری داریم و از همان ابتدای صبح استقبال از آثار زیاد است. این موضوع بستگی به نظر هیئت داوران دارد؛ تمام تلاشم را کردم که شخصیت درستی را بازی کنم، تا بازی‌ها بیرون نزند و نقش باورپذیر باشد. مهم‌تر این بود که خانواده شهید راضی باشند که نظر آنها از همه چیز برایم مهم‌تر است. بازیگری را دوست دارم ادامه دهم و نقش‌های دیگر را هم محک بزنم، شاید مسیر جدیدی در زندگی‌ام باز شود.
سال‌ها با دانش اقباشاوی همکاری داشتم و اولین فیلم کوتاهش در آبادان را در نوجوانی بازی کردم. این تجربه علاقه‌ام به سینما را بیشتر کرد و در سال 85 به تهران آمدم تا حرفه‌ای‌تر ادامه دهم، اما نه به‌عنوان بازیگر، بلکه دستیار کارگردان و برنامه‌ریز.
رضا مسعودی
جدا از فیلمنامه و شناختی که از شهید علی هاشمی و قرارگاه نصرت داشتم (چون از ابتدا در تحقیقات حضور داشتم) بعد از انتخاب شدن برای این نقش، نگاه من به موضوع جدی‌تر و دقیق‌تر شد. این چالش باعث شد با جزئیات بیشتری به اطلاعات بپردازم، از صدای شهید علی هاشمی گرفته تا لحن و ویژگی‌های رفتاری او. یکی از مهم‌ترین بخش‌های این فرآیند، دیدارم با برادر شهید، آقای عارف هاشمی، بود که فردی شریف و همراه است. همان یک دیدار، تأثیر عمیقی بر من گذاشت و انگیزه و انرژی زیادی به من داد. همچنین تحقیقات میدانی در اهواز، که بخشی از پیش‌تولید فیلم بود، کمک بزرگی در درک بهتر فضا و شخصیت داشت.برای لهجه نیازی به تمرین نداشتم؛ چون خودم دو رگه هستم، مادرم عرب است و پدرم فارس. از کودکی به هر دو زبان مسلط بودم و ازآنجاکه خودم بچه همان منطقه هستم، لهجه و گویش برایم کاملاً طبیعی بود.
ساخت فیلم درباره شهدا تا چه میزان لازم است؟
به نظر من، ساخت فیلم درباره شهدا نه‌تنها ضروری، بلکه یک وظیفه است. این افراد جزو مفاخر کشور هستند، انسان‌هایی والا که جانشان را فدای ایران کردند. اما نکته مهم این است که چنین آثاری باید استاندارد باشند، قصه‌محور و تأثیرگذار، نه صرفاً روایت‌های کلیشه‌ای. داستان‌های بسیاری در دل جنگ نهفته است، از تصمیم‌های شجاعانه تا ایده‌های ناب تاکتیکی، نمونه‌اش شهید علی هاشمی و قرارگاه سری نصرت که در شرایطی غیرممکن، مسیر حمله از آب را طراحی کردند. این تصمیم، که ابتدا غیرقابل باور بود، درنهایت به یکی از مهم‌ترین عملیات‌های دفاع مقدس تبدیل شد.
سینما شما را با این فیلم شناخته است، نگران نیستید در این لوپ گرفتار شوید؟
با بیش از 18-19 سال تجربه حرفه‌ای در سینما، چه در مقام دستیار کارگردان و چه برنامه‌ریز، نگران ماندن در یک نقش نیستم. هر پروژه‌ای که قصه و استانداردهای لازم را داشته باشد، برایم ارزشمند است، حتی اگر بار دیگر نقشی مشابه پیشنهاد شود. مهم این است که فیلم از نظر کیفی در سطح بالایی باشد.
در سینمای جهان، به‌ویژه هالیوود، همچنان درباره جنگ‌های گذشته‌شان فیلم ساخته می‌شود. ما نیز باید این مسیر را ادامه دهیم، چراکه دفاع مقدس بخشی از هویت تاریخی ماست. اما مهم است که فیلم‌های ضعیف و غیرحرفه‌ای در این حوزه نسازیم؛ چراکه ما به شهدا بدهکاریم و نباید نام و یادشان را با آثار نازل خدشه‌دار کنیم.
245245
