مقایسه روغن گیربکس و هیدرولیک فرمان؛ مشخصات، ویژگی‌ها و هر آنچه باید دانست

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین و براساس گزارش پدال، در خودروهای درون‌سوز مدرن مایعات گوناگونی بکار رفته است. برخی از آن‌ها همچون روغن موتور و مایع خنک‌کننده کاملاً شناخته شده‌اند درحالی‌که برخی دیگر همچون روغن دیفرانسیل خیلی برای رانندگان عادی آشنا نیستند. صرف‌نظر از اینکه دانش شما درباره وسایل نقلیه چقدر است، باید همواره به مایعات ضروری خودرو توجه کرده و در صورت لزوم آن‌ها را تعویض نمایید. اگر خودتان کار تعویض روغن و مایعات را انجام می‌دهید باید هر یک از آن‌ها را بشناسید. این کار هم برای آگاهی از عملکرد مایعات و روغن‌ها ضروری بوده و هم به شما در تشخیص علت دقیق نشتی‌ها کمک می‌کند.

معمولاً فهمیدن تفاوت بین مایعاتی همچون روغن موتور، مایع خنک‌کننده، بنزین و روغن ترمز راحت است چراکه هرکدام از آن‌ها بو، رنگ و ویژگی‌های متمایزی دارند؛ اما یافتن تفاوت بین روغن‌هایی همچون روغن گیربکس و هیدرولیک فرمان که معمولاً هر دو به رنگ قرمز هستند و بوی مشابهی دارند کمی دشوار خواهد بود. بسته به سن و نوع خودرو احتمال دارد تفاوت‌های زیادی بین روغن‌های بکار رفته در گیربکس و فرمان وجود داشته باشد. روغن گیربکس دستی معمولاً رنگ کهربایی و قهوه‌ای دارد درحالی‌که رنگ‌ روغن گیربکس اتوماتیک معمولاً قرمز است. روغن هیدرولیک فرمان نیز به رنگ قرمز بوده هرچند تفاوت‌های شیمیایی بین تمامی این مایعات وجود دارد چراکه افزودنی‌های گوناگونی برای کاهش اصطکاک قطعات گیربکس بکار می‌رود.

بررسی روغن گیربکس یا واسکازین

روغن گیربکس که با نام واسکازین نیز شناخته می‌شود برای عملکرد نرم گیربکس و حفاظت از قطعات داخلی آن بکار می‌رود. وجود روغن گیربکس برای کاهش اصطکاک بین قطعات و همچنین حفظ دمای ایده آل آن‌ها ضروری خواهد بود. گیربکس نیز همانند پیشرانه نیازمند روان کاری است تا اصطکاک کاهش یافته و قطعات داغ نشوند. البته روغن گیربکس به عنوان روغن هیدرولیک نیز عمل می‌کند تا صفحات کلاچ و مبدل گشتاور وظیفه خود را به خوبی انجام دهند. این روغن معمولاً حاوی افزودنی‌هایی همچون ترکیبات ضد استهلاک و ضد اصطکاک است تا از آسیب دیدن قطعات حساس گیربکس جلوگیری کند.

انواع مختلفی از روغن‌های گیربکس وجود دارد. روغن گیربکس دستی در خودروهای قدیمی‌تر با گیربکس‌های استاندارد بکار می‌رود. این روغن معمولاً ویسکوزیته بیشتری نسبت به روغن گیربکس‌های اتوماتیک داشته و با رنگ قهوه‌ای یا طلایی عرضه می‌شود؛ اما رنگ‌روغن گیربکس اتوماتیک در زمان تازه و تمیز بودن قرمز است. گیربکس‌های CVT از روغن مخصوص خود استفاده می‌کنند و ترکیب ویژه آن‌ها باعث محافظت بیشتر قطعات در برابر اصطکاک خواهد شد.

بررسی روغن هیدرولیک فرمان

همانند روغن گیربکس، روغن هیدرولیک فرمان نیز روان کاری و فشار هیدرولیک سیستم فرمان را بر عهده دارد. البته قبل از آنکه به ترکیبات شیمیایی این روغن بپردازیم بهتر است کمی به عملکرد سیستم فرمان اشاره کنیم. فرمان خودروهای مدرن معمولاً به دو دسته هیدرولیکی یا برقی تقسیم می‌شود. با اینکه استفاده از فرمان‌های برقی فراگیر می‌شود اما همچنان شاهد تولید خودروهایی با فرمان هیدرولیک سنتی هستیم. در این نوع سیستم از فشار هیدرولیک برای کمک به چرخش فرمان استفاده می‌شود. انواع مختلفی از فرمان‌های هیدرولیک وجود دارد اما مشهورترین و رایج‌ترین آن‌ها فرمان راک اند پینیون است. در خودروهایی مجهز به این نوع فرمان، پمپی وجود دارد که مایع هیدرولیک را تحت‌فشار قرار داده و آن را به اجزای فرمان می‌فرستد. این فشار هیدرولیک به چرخش راحت‌تر فرمان با نیروی بسیار کمتر کمک می‌کند.

روغن هیدرولیک فرمان یکی از اجزای اصلی سیستم فرمان بوده و فشار هیدرولیک ضروری برای چرخش چرخ‌ها را فراهم می‌سازد. البته علاوه بر این کار وظیفه روان کاری قطعات و کاهش اصطکاک نیز بر عهده روغن موردبحث است. خودروسازان از انواع مختلف روغن‌های هیدرولیک استفاده می‌کنند. این روغن‌ها در مقایسه با روغن گیربکس معمولاً توانایی تحمل دمای بیشتری را دارند هرچند از مواد ضد اصطکاک کمتری در آن‌ها استفاده می‌شود. رنگ این روغن معمولاً قرمز است اما درصورتی‌که به موقع تعویض نشود بسیار تیره‌تر خواهد شد.

آیا می‌توان از این دو روغن بجای یکدیگر استفاده کرد؟

این موضوع که روغن گیربکس و فرمان هیدرولیک تفاوتی با یکدیگر ندارند می‌تواند بسته به نوع خودرو درست یا غلط باشد چراکه خودروسازان از انواع مختلف روغن هیدرولیک فرمان در محصولات خود استفاده می‌کنند. برای بسیاری از خودروهای مدرن، روغن هیدرولیک فرمان به شکل روغن گیربکس اتوماتیک تولید می‌شود و به همین خاطر است که بسیاری از مردم فکر می‌کنند این دو روغن فرقی با یکدیگر ندارند؛ اما باید گفت روغن گیربکس اتوماتیک تنها نوع روغنی نیست که در سیستم‌های فرمان هیدرولیک بکار می‌رود. برخی خودروسازان از روغن‌های مصنوعی استفاده می‌کنند که فاقد پایه نفتی هستند و در آزمایشگاه تولید می‌شوند. برخی خودروها نیز دارای مواد نفتی سنتی هستند و بنابراین باید به این ویژگی‌ها توجه کرد. به‌صورت خلاصه باید گفت اگرچه انواع مختلفی از روغن‌های گیربکس وجود دارد و بسیاری از خودروها از روغن گیربکس اتوماتیک هم در گیربکس و هم فرمان هیدرولیک استفاده می‌کنند اما همه روغن‌ها قابلیت استفاده بجای یکدیگر را ندارند. حتماً قبل از انتخاب روغن موردنظر خود به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرده و با یک مکانیک مشورت کنید.

چگونه تفاوت روغن گیربکس و هیدرولیک فرمان را تشخیص دهیم؟

معمولاً مجبور نخواهید بود که فقط با یک نشانه تفاوت این دو مایع مهم را تشخیص دهید. اگر خودتان می‌خواهید روغن را تعویض کنید پس حتماً باید به دفترچه راهنمای خودرو و یا نمایندگی خودروساز مراجعه کنید تا از مشخصات دقیق آن آگاه شوید. اگر خودروی شما از روغن گیربکس و هیدرولیک فرمان متفاوتی استفاده می‌کند بنابراین کار راحت‌تری خواهید داشت؛ اما اگر با نشتی مایع قرمز رنگ مواجه شوید شاید تشخیص اینکه نشتی از گیربکس است یا فرمان دشوار باشد. در این مورد باید به دنبال برخی نشانه‌ها باشید. بهترین راه برای تشخیص اینکه روغن نشت یافته از چه نوعی است یافتن ریشه نشتی است.

بهترین کار این است که خودرو را بشویید و سپس از یک چراغ‌قوه برای یافتن منشا نشتی استفاده کنید. نشانه‌های دیگری همچون دشوار شدن تعویض دنده‌ها و یا صدای ناهنجار گیربکس می‌تواند حاکی از نشتی گیربکس باشد درحالی‌که به گوش رسیدن صدای خاص در زمان چرخاندن فرمان و یا سفت شدن آن از جمله نشانه‌های نشتی روغن هیدرولیک فرمان خواهد بود.

227227