ترى گلیسیریدها

9 راه براى کاهش چربى هاى خون
 

ترى گلیسیرید و کلسترول منبع اصلى چربى خون هستند. هر دوى آنها مورد نیاز بدن هستند. کلسترول براى ساختن سلول هاى قوى و ترى گلیسیرید براى تولید انرژى؛ اما اگر سطح خونى هر کدام از این دو به مدت طولانى بالا باشد، ایجاد مشکل مى کنند.
در مورد کلسترول، مشکل بسته شدن سرخرگ ها است. در مورد ترى گلیسیریدها البته مشکل کاملا مشخص نیست بهتر است بگوییم که ترى گلیسیریدها به طور مستقل در بیمارى هاى قلبى مهم نیستند. اما در عمل، ترى گلیسیرید بالا با سطح پایین کلسترول HDL)کلسترول خوب( مرتبط مى باشد و نشانه آن است که شما در خون تان ذرات چربى اى حمل مى کنید که باعث ایجاد بیمارى هاى عروقى مى شود. بنابراین باید به ترى گلیسیریدها به چشم یک علامت خطرناک نگاه کرد.
سطح طبیعى ترى گلیسیریدها بین 40 تا 250 میلى گرم در 100 میلى لیتر است که دامنه تقریبا وسیعى است؛ معمولا سطح بین 250 تا 500 به عنوان خطر مرزى بالا و بیشتر از 500 به عنوان »بالا« بیان مى شود. بهترین حالت زمانى است که سطح ترى گلیسیرید خود را زیر 250 نگه دارید.
به خاطر داشته باشید که ترى گلیسیریدها همانند کلسترول با روش هاى مشابهى کنترل مى شوند. پس بهبود یکى منجر به بهبود دیگرى مى شود. اگر پزشک شما هشدار داده که باید سطح ترى گلیسیرید خود را پایین بیاورید. نکات ذیل مفید است. اگر به شما گفته شد که کسترول LDL )نوع بد کلسترول( خون را پایین بیاورید این نکات هیچ ضررى ندارد:
مصرف چربى خود را قطع کنید.
روبرت دیبانو »دانش یار دانشگاه جرج تون« مى گوید: رعایت رژیم غذایى بهترین راه براى کاهش ترى گلیسیرید خون است. وى توصیه مى کند میزان مصرف چربى را کاهش دهید؛ کاهش مصرف چربى به 30 درصد دریافت انرژى روزانه شروع خوبى است. البته رسیدن به 20 درصد بسیار عالى است. مصرف روغن هاى جامد را تا کمتر از 10 درصد نگه دارید.
مرحله به مرحله پیش بروید.
راه دیگر رساندن مصرف چربى به سطح 20 درصد مرحله به مرحله پیش رفتن به صورت تدریجى مى باشد. به عنوان مثال به مدت یک ماه مصرف چربى خود را به 30 درصد کالرى دریافتى برسانید؛ امروزه به طور متوسط درصد کالرى دریافتى روزانه 40 درصد است، پس به پزشک خود مراجعه کنید تا ببینید تغییرى در سطح ترى گلیسیرید خون تان ایجاد شده یا خیر؛ اگر چنین باشد وى احتمالا شما را تشویق مى کند و از شما مى خواهد رژیم خود را حفظ کنید. اگر بهبودى حاصل نشد مصرف چربى خود را در طول یک ماه به 25 درصد کاهش دهید و ببینید چه اتفاقى مى افتد. اگر هیچ بهبودى حاصل نشد مصرف چربى را طى دو ماه به 20 درصد کاهش دهید.
از کربوهیدرات هاى پیچیده (28) استفاده کنید.
افرادى که کربوهیدرات هاى پیچیده مصرف مى کنند مشکل افزایش ترى گلیسیرید ندارند. هر جا که مى توانید کربوهیدرات ها را جایگزین چربى کنید اما در روش هاى پخت غذا مراقب اضافه شدن چربى به رژیم غذایى باشید؛ بعضى از افراد کربوهیدرات هاى پیچیده نظیر ماکارونى، برنج، لوبیا و دیگر غلات را با مقادیر زیاد چربى مصرف مى کنند. این مرحله سخت ترین کارى است که باید انجام دهید زیرا غذاهاى کمى وجود دارند که پر کربوهیدرات باشند ولى چربى آن ها پایین باشد.
خوردن شکلات را قطع کنید.
کربوهیدرات هاى ساده همانند شکلات، شکر و دیگر شیرینى جات علت اصلى افزایش ترى گلیسیرید خون است. غذاهاى حاوى کربوهیدرات هاى ساده کم فیبر احتمالا بدترین نوع غذا مى باشند.
وزن خود را کم کنید.
کم کردن وزن خیلى مهم است. اما لازم نیست که براى تغییر در سطح ترى گلیسریدها همه اضافه وزن خود را کم کنید.
در کسانى که 20 تا 30 درصد اضافه وزن دارند تنها کم کردن 5 / 4 کیلوگرم باعث کاهش سطح ترى گلیسیرید خون مى شود. اضافه وزن بیشتر از 5 تا 10 درصد وزن طبیعى، مطلوب نیست.
چربى را بسوزانید.
ورزش سطح ترى گلیسیرید را پایین مى آورد. البته سخت است که بگوییم علت این کاهش، کم کردن وزن و یا متابولیسم بهتر است، شاید هر دو عامل دخیل باشند.
علت این شبهات از مطالعاتى سرچشمه مى گیرد که نشان داده که یک ساعت ورزش شدید، سه بار در هفته بدون تغییر وزن، سطح ترى گلیسیریدها را پایین مى آورد. اما بدون توجه به علت کاهش ترى گلیسیریدها، ورزش باعث کاهش این نوع چربى ها مى شود. قبل از شروع هر گونه برنامه ى ورزشى با پزشک خود مشورت کنید.
به شدت از مصرف الکل خوددارى کنید.
دکتر دیبانکو مى گوید: من فکر مى کنم مصرف الکل بزرگ ترین محرک افزایش ترى گلیسیریدها است.
بیشتر از ماهى استفاده کنید.
کاملا ثابت شده که روغن ماهى، اثر قابل ملاحظه اى را روى ترى گلیسیریدها مى گذارد.
چندین مطالعه نشان داده که اسیدهاى چرب امگا 3 موجود در روغن ماهى توانایى کاهش ترى گلیسریدها را دارد. در اغلب مطالعات مصرف روزانه ماهى 15 گرم بود.
دکتر دیبانکو مى گوید: با گنجاندن ماهى کافى در رژیم غذایى مى توانید سطح ترى گلیسیرید خون را کاهش دهید. در حقیقت به نظر مى رسد در اکثر بیمارانى که مصرف منظم ماهى ندارند خوردن روغن ماهى بیشترین فایده را داشته باشد؛ اگر شخصى، ماهى را به عنوان رژیم غذایى روزانه خود مصرف کند مسلما سلامت خود را تضمین خواهد کرد.

راهى دیگر
 

وقتى که هیچ چیز جز برنج خوب نیست.
در بعضى مناطق رژیم برنج و میوه هنوز براى کاهش چربى خون و کاهش وزن توصیه مى شود. سونجا کورنور مى گوید: در افرادى که واقعا سطح ترى گلیسیرید بالایى دارند از این رژیم استفاده مى کنیم. چون این رژیم فاقد چربى است به کاهش وزن هم کمک مى کند؛ البته مردم تحمل گذراندن چنین رژیمى را ندارند. البته هنوز هم افرادى وجود دارند که بتوانند رژیم طولانى مدت برنج و میوه را تا رسیدن به نتیجه مطلوب تحمل کنند. دکتر کورنور مى گوید، مریضى داشتیم که سطح ترى گلیسیرید خونش از 1000 میلى گرم در عرض چند ماه به 117 رسید.
چه مدتى باید برنج و میوه را جایگزین رژیم غذایى خود کنید؟ اصلا طولانى نیست. شما با شروع این رژیم بلافاصله به نتیجه دلخواه مى رسید. در عرض 2 تا 3 روز. اگر ما مى توانستیم مردم را با انگیزه کنیم که مدت کوتاهى تمام چربى هاى رژیم غذایى خود را حذف کنند، مى توانستیم به ریشه کن کردن مشکل کمک کنیم و این افراد مى توانستند پس از مدتى مقدارى چربى را دوباره به رژیم غذایى اضافه کنند.

پی نوشت ها :
 

27- نوعى چربى که از ترکیب سه زنجیره اسید چرب با گلیسرول به وجود مى آید.
28- کربوهیدرات هاى پیچیده شامل نان، برنج، غلات و... هستند.
 

منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا ،مترجمان : دکتر حسن کریمی یزدی و دکتر پدرام مصطفایی ،انتشارات سپهر اندیشه - 1387