تاکى کاردى یا ضربان قلب افزایش یافته

12 راه براى آهسته کردن ضربان قلب سریع
ناگهان اتفاق مى‏افتد؛ حتى از وضعیت قلب‏تان آگاهى ندارید که ناگهان شروع به ضربان شدید مى‏کند. 72 ضربه در دقیقه به 180 - 120 ضربه مى‏رسد. ممکن است نفس‏تان هم بگیرد و در حالى که دچار وحشت شدید، حالت تهوع پیدا کنید، حتى ممکن است تعریق کنید.
پزشک شما مى‏گوید که دچار تاکى کاردى )به ضربان قلب بالاتر از 100 در دقیقه گفته مى‏شود( شده‏اید و به اصطلاح علمى‏تر تاکى کاردى حمله‏اى دهلیزى، هر چند وقت یک بار دهلیز قلب مقدارى از کنترل خارج مى‏شود. دهلیز، اتاقکى در قلب است که خون را از سیاهرگ‏ها دریافت مى‏کند و به داخل بطن پمپاژ مى‏کند. دهلیز داراى یک ریتم ثابت مى‏باشد که ممکن است سه بار سریع‏تر از حالت عادى شود.
در زیر راه‏هایى را مى‏یابید که ممکن است در موقع حمله به شما کمک کند:

آرامش خود را حفظ کنید.
 

تاکى کاردى را به عنوان یک چراغ قرمز چشمک زن در نظر بگیرید که مى‏گوید: از هر کارى که انجام مى‏دهید. دست بردارید؛ آرامش خود را حفظ و استراحت کنید. در حقیقت استراحت کردن بهترین راه توقف حمله است.

مانور واگ را امتحان کنید.
 

سرعت و شدت ضربان قلب شما به وسیله‏ى اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک )عصب واگ( کنترل مى‏شود؛ هنگامى که قلب سریع مى‏زند، اعصاب سمپاتیک )سیستمى است که به بدن هشدار مى‏دهد که سریع‏تر عمل کند( غالب است. کارى که شما باید انجام دهید کنترل بهتر اعصاب پاراسمپاتیک است.
اگر عصب واگ را تحریک کنید، یک روند شیمیایى را ایجاد مى‏کنید که مثل اثر ترمز روى تایرهاى ماشین، سرعت ضربان قلب را کاهش مى‏دهد.
یک راه رسیدن به این حالت، نفس عمیق کشیدن و فشار آوردن به خود است؛ درست مثل زمانى که در دستشویى شکم‏تان کار مى‏کند.

به محل شریان کاروتید سمت راست برسید.
 

ماساژ شریان کاروتید سمت راست، مانور دیگرى روى عصب واگ مى‏باشد؛ سعى کنید محل ماساژ نزدیک فک باشد.

به اثر شیرجه اعتماد کنید.
 

هنگامى که پستانداران دریایى به سردترین مناطق آب شیرجه مى‏روند، ضربان قلب‏شان به طور خود به خود آهسته مى‏شود. این یک راه طبیعى براى حفظ قلب و مغزشان است؛ شما نیز مى‏توانید مشابه این کار را با پر کردن وان حمام از آب یخ و قرار دادن سر براى یک یا دو ثانیه در داخل آن انجام دهید. دکتر میورا مى‏گوید: گاهى وقت‏ها این تکنیک، جلوى تاکى کاردى را مى‏گیرد.

خوردن قهوه را ترک کنید.
 

خوردن کولا، چاى، شکلات، قرص‏هاى تغذیه‏اى و یا هر نوع محرکى را قطع کنید. مصرف بیش از حد محرک‏ها مى‏تواند تاکى کاردى دهلیزى حمله‏اى را ایجاد کند.

مراقب هیپوتالاموس خود باشید.
 

آن چه در مغز مى‏گذرد، مخصوصا مغز میانى، بر قلب اثر دارد. به همین علت باید با مصرف غذاى درست، ورزش کافى و طرز فکر مثبت تا ثبات، هیپوتالاموس خود را تقویت کنید و کنترل لازم را براى سیستم عصبى خودکار خود داشته باشید.
سیستم عصبى خودکار بدن، دو زیر مجموعه دارد: سیستم سمپاتیک که به جز گوارش تمام مکانیسم‏ها و واکنش‏هاى داخل بدن را سریع مى‏کند و سیستم پاراسمپاتیک. استرس، رژیم غذایى ضعیف و آلوده کننده‏ها کنترل هیپوتالاموس را بر سیستم خودکار بدن کاهش مى‏دهند و باعث غلبه سیستم سمپاتیک و یا افزایش سرعت واکنش‏هاى بدن مى‏شوند.
شما مى‏توانید با کنترل هیپوتالاموس به سیستم خودکار بدن کمک کنید.
وعده‏هاى غذایى منظم و سالم بخورید و شیرینى‏جات کم مصرف کنید.
اگر شما یک وعده غذایى اصلى خود را مصرف نکنید و به جاى آن شکم خود را با شیرینى‏جات و شکلات پر کنید، ترشح و فعالیت آنزیم‏هاى پانکراس براى جذب این قند زیادى، افزایش مى‏یابد. سپس انسولین خون بالا مى‏رود و دچار افت قند خون واکنشى مى‏شوید. غده‏هاى فوق کلیه آدرنالین را ترشح مى‏کنند تا ذخیره گلیکوژن کبد را تجزیه کند. آدرنالین افزایش ضربان قلب و احساس وحشت مى‏شود.

برنامه غذایى را با سوخت و ساز بدن هماهنگ کنید.
 

افرادى که داراى متابولیسم )سوخت و ساز( سریع هستند باید غذاهاى پروتئینى بیشترى مصرف کنند؛ هضم غذاهاى پروتئینى طولانى‏تر است و کمک مى‏کند تا از افت شدید قند خون جلوگیرى شود. هنگامى که قند خون افت کند، فرآیندى که در بالا شرح داده شد اتفاق مى‏افتد.

آرام و خونسرد باشید.
 

دکتر لادر مى‏گوید: متوجه رابطه‏اى بین افراد کمال‏گرا و ترقى‏خواه و تشنه‏ى موفقیت و تاکى کاردى حمله‏اى دهلیزى شده است؛ به طور کلى این افراد، همان کسانى هستند که دچار سردردهاى میگرنى مى‏شوند. در این افراد، مکانیسم‏هاى هدایت قلبى تشدید مى‏شود و تحریک بیش از حد آدرنالین (15) را دارند.
استرس مى‏تواند منجر به هدایت عصبى خود به خودى قلب و از دست رفتن ریتم ثابت آن شود. چگونه مى‏توانیم جبران کنیم؟ از تکنیک‏هاى آرام‏بخشى )RELAXATION( پیشرفته استفاده کنید.

به اندازه‏ى کافى منیزیم مصرف کنید.
 

منیزیم، محافظ سلولهاست. منیزیم در سلول‏هاى عضلات قلب به حفظ توازن اثر کلسیم کمک مى‏کند؛ هنگامى که کلسیم وارد سلول‏ها مى‏شود، باعث تحریک انقباض سلول‏هاى عضلانى مى‏شود. منیزیم در مرکز آنزیمى قرار دارد که کلسیم را به خارج پمپ مى‏کند؛ این ماده تحریک پذیرى قلب را کاهش مى‏دهد. منیزیم در غذاهایى نظیر سویا، میوه‏هاى مغزدار، لوبیا و سبوس یافت مى‏شود.

سطح پتاسیم را بالا نگه دارید.
 

پتاسیم ماده‏ى دیگرى است که به کاهش ضربان قلب و تحریک پذیرى فیبرهاى عضلانى کمک مى‏کند. این ماده معدنى در سبزیجات به وفور یافت مى‏شود و مصرف کافى آن زیاد سخت نیست؛ اما اگر شما سدیم بالایى مصرف مى‏کنید و یا از مسهل‏ها و مواد ادرارآور استفاده مى‏کنید، ممکن است پتاسیم بدن از بین برود.

هشدار پزشکى
 

مسایل خطرناک )آریتمى(
 

توجه کنید؛ ما نمى‏خواهیم بى‏جهت شما را نگران کنیم. اگر قلب، ضربان عادى خود را از دست داده است، فورا به پزشک مراجعه کنید؛ تنها پزشک شما مى‏تواند بین تاکى کاردى دهلیزى حمله‏اى و انواع جدى‏تر آریتمى‏هاى دیگر تشخیص بگذارد.
تاکى کاردى بطنى، یک مثال از نوع جدى‏تر تاکى کاردى است )بطن محفظه‏اى است که خون را به داخل سرخرگ‏ها پمپ مى‏کند(. میزان خونى که قلب به داخل سرخرگ‏ها پمپ مى‏کند ممکن است به شدت کاهش یابد و احساس ضعف کنید، عرق بریزید و حتى غش کنید.

ورزش کنید.
 

افرادى که اغلب ورزش نمى‏کنند، ضربان قلبى حدود 80 دارند؛ هنگامى که شروع به یک مقدار پیاده‏روى مى‏کنند ضربان قلب آن‏ها به 160 تا 170 مى‏رسد. سپس با یک مقدار آماده سازى ضربان قلب آنها در شروع مجدد به 60 تا 65 مى‏رسد.
ورزش همچنین، مقاومت شما را به ترشح آدرنالین افزایش مى‏دهد و حالت تهاجم را از بین مى‏برد و شما را به وضعیت طبیعى و سال برمى‏گرداند.
منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا

پی‌نوشت‌ها:
 

15- آدرنالین: هورمونى که از غده فوق کلیه ترشح مى‏شود
* انتشارات سپهر اندیشه - 1387