دیورتیکولوز (یا التهاب زائده هاى موجود در روده)

19 روش براى خوددرمانى
 

در سال هاى حدود 1900، دیورتیکولوز بیمارى نادرى بود که پزشکان به ندرت درباره ى آن مطلبى مى شنیدند. در کشورهاى جهان سوم نیز این بیمارى کم است. اما در ایالات متحده که مردم آن به آسانى به غذاهاى آماده دسترسى دارند، به وفور یافت مى شود.
پل ویلیام »جراح عمومى در مرکز پزشکى فلوریدا« مى گوید: دیورتیکولوز یک بیمارى اکتسابى است که در اثر زیاد شدن غذاهاى آماده به وجود آمده است؛ غذاهایى که فیبر آنها کم است )فیبر ماده مهمى است زیرا باعث کاهش کشش در روده مى شود و هنگام خروج مدفوع به حجیم شدن آن کمک مى کند(.
از سال 1990 تغییرات فراوانى صورت گرفته است. مطالعات امروزى نشان مى دهد که بیش از نیمى از افراد بالاى 60 سال دچار این بیمارى اند. این بیمارى با ساک ها و کیسه هاى کوچک و یا انگورى شکل در طول دیواره خارجى روده مشخص مى شود.
این کیسه ها در عکس رادیولوژى دیده مى شوند. 10 درصد این افراد دچار التهاب دیورتیکول )دیورتیکولیت( مى شوند که بسیار دردناک است.
این ها مطالبى است که متخصصان ما پیشنهاد مى کنند:
حجم فیبر مصرفى را افزایش دهید.
ماروین شوستر »رئیس بخش بیمارى هاى گوارشى در مرکز پزشکى بالتیمور« مى گوید: میزان متوسط فیبر مصرفى آمریکایى ها 16 گرم در روز است )فقط نیمى از آن چه که باید باشد(. به نظر مى رسد فیبر موجود در سبوس مؤثرتر باشد.
فیبر، آب را به درون مدفوع مى کشاند و حرکات آن را آسان تر مى کند. نام گندم کامل و غلات سبوس دار، بهترین منابع حاوى سبوس هستند. سبوس خام اضافه شده به غذاها نیز یک انتخاب دیگر است. سبزیجات و میوه ها هم منابع دیگر حاوى فیبر هستند.
اگر شما به دنبال مصرف فیبر هستید، به جاى نوشیدن آب سیب، خود سیب را بخورید چرا که آب سیب هیچ فیبرى ندارد.
مصرف فیبر را به آرامى افزایش دهید.
این کار را به تدریج، ظرف شش تا هشت هفته انجام دهید. دستگاه گوارش براى سازگارى با شرایط جدید، به زمان نیاز دارد. در هفته هاى اول، ممکن است باد و گاز شکم به سراغ شما بیاید.
اگر نمى توانید فیبر کافى در رژیم غذایى تان قرار دهید از مکمل استفاده کنید.
از قرص هاى مکمل پسیلیوم استفاده کنید.
مایعات فراوان بنوشید.
در روز شش تا هشت لیوان، آب بنوشید. آب به همراه فیبر یک مکمل مفید براى مقابله با یبوست دیورتیکولیت است.
اگر در هنگام تخلیه روده ها، فشار زیادى به شما مى آید به دلیل انبساط این دیورتیکول ها است.
زمانى که باید مدفوع را تخلیه کنید، این کار را انجام دهید.
اگر تسلیم طبیعت نشوید، با مصرف فیبر و خوردن مایعات فراوان نیز شکست خواهید خورد، پس هنگام کار کردن شکم، آن را سرکوب نکنید.
ورزش کنید.
ورزش، تنها باعث کشیدگى پاها و باسن ها نمى شود بلکه در عضلات روده نیز کشیدگى ایجاد مى کند و باعث حرکت و کارکرد بهتر روده ها مى شود؛ بنابراین دیگر به فشار زیاد، نیازى نیست.
از شیاف استفاده نکنید.
اگر چه به عنوان درمان فورى در یبوست از شیاف استفاده مى شود، ولى اینها بهترین انتخاب براى تحریک حرکات روده نیستند. ممکن است روده هاى شما به آن معتاد شود و این فرآیند به یک چرخه ى ناقص تبدیل مى شود؛ یعنى هر بار به شیاف هاى بیشترى نیاز پیدا خواهید کرد.
از غذاهاى طبیعى استفاده کنید.
آلو خشک، آب آلو خشک و چاى گیاهى مسهل هاى طبیعى بسیار مؤثرى هستند. چاى هاى مخصوص در اکثر مغازه هاى غذاى بهداشتى یافت مى شود.
سیگار نکشید.
همان طور که بسیارى از اعمال، مضر هستند، سیگار کشیدن نیز دیورتیکولوز را بدتر مى کند.
غذاهاى آماده مصرف نکنید.
این یک توصیه خوب بهداشتى است که براى درمان دیورتیکولیت نیز کاربرد دارد. اگر بیش از حد از غذاهاى آماده کم فیبر مصرف کنید، جاى کافى براى خوردن غذاهاى پر فیبر نخواهید داشت.
دانه ها را به خوبى بجوید.
غذاهایى نظیر میوه هاى مغزدار )پسته و گردو( و ذرت بو داده را که حاوى دانه و یا تکه هاى سخت هستند و مى توانند در دیورتیکول قرار بگیرند، خوب بجوید. اگر دچار عفونت حاد دیورتیکول شدید، باید از خوردن غذاهاى دانه دار خوددارى کنید.
از مصرف کافئین اجتناب کنید.
قهوه، شکلات، چاى و کولا باعث حساسیت و آزردگى مى شوند.
به دنبال یک الگو باشید.
غذاهاى خاصى ممکن است عادات شکمى شما را مختل کند و یا باعث شل شدن مدفوع شود، این غذاها را بشناسید و از خوردن آنها اجتناب کنید.
چگونه فیبر بیشترى در رژیم خود قرار دهید؟
حتما مى دانید که مصرف فیبر در حدود 35 - 30 گرم به صورت روزانه، مهم ترین کارى است که مى توانید براى درمان و جلوگیرى از دیورتیکولیت انجام دهید. شاید ندانید که چقدر فیبر در غذاهاى پر فیبر وجود دارد و یا چگونه مى توانیم بدون اینکه جلوى یک کاسه سبوس خام بنشینیم، فیبر مصرفى را بالا ببریم.

هشدار پزشکى
 

از خوش خیمى به طرف بدخیمى
تب و درد شدید در قسمت هاى پائینى و چپ ناحیه شکم نشانه ى عفونت دیورتیکولیت است، بنابراین نباید از این تغییرات سرسرى گذشت.
دکتر البرت لارو مى گوید: ممکن است دچار پارگى روده یا خونریزى شوید. اگر چه اغلب اوقات این اتفاق نمى افتد اما انسان مى تواند از عفونت دیورتیکول بمیرد. بنابراین به محض ظاهر شدن علایم هشدار دهنده، سریعا به پزشک مراجعه و آرامش خود را حفظ کنید. اگر فقط یک عفونت باشد، اغلب با استراحت، تغذیه و آنتى بیوتیک درمان مى شود.
در این جا نکاتى درباره ى رژیم پر فیبر آمده است:
- عادت کنید که نان گندم کامل به جاى نان سفید بخورید.
- ولع خود را با دسرهاى میوه اى اغناء کنید؛ توت، موز و هلو.
- غذاهاى گیاهى بیشترى بخورید.
- هنگام پختن میوه هاى سیب، گلابى و هلو پوست آنها را نکنید.
- میوه هاى خشک نظیر کشمش و زردآلو به غذاهاى خود اضافه کنید.
منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا ،مترجمان : دکتر حسن کریمی یزدی و دکتر پدرام مصطفایی ،انتشارات سپهر اندیشه - 1387