روی
یکی دیگر از مواد مغذی که در سلامت جنین، کودک شیرخوار و مادر در دوران بارداری و شیردهی بسیار ضروری است روی است. روی در ساختمان بسیاری از آ‌‌نزیم ها موجود است و از این طریق در واکنش های حیاتی داخلی بدن شرکت فعال دارد.
روی در تجزیه و سنتز کربوهیدرات ها، لیپیدها و پروتئین ها موثر است و در ترکیب بسیاری از پروتئین ها نقش ساختمانی دارد. روی یکی از مواد موثر در حفظ قدرت ایمنی بدن است. در سلا مت پوست، مو و ناخن ها موثر است. روی از عوامل بسیار موثر در رشد محسوب می شود و کمبود آ‌‌ن در کودکان و نوجوانان می تواند موجب کوتاهی قد بشود.
این ماده مغذی همچنین در بلوغ جنسی در نوجوانان تاثیر دارد. در دوران بارداری و شیردهی به علت رشد جنین و کودک شیرخوار، نیاز به روی افزایش می یابد.بهترین منابع غذایی روی عبارتند از: گوشت، ماهی، مرغ و جگر.
البته بعضی از محصولا ت گیاهی مانند سویا و سایر حبوبات، مغزها، غلات کامل نیز از منابع غنی روی محسوب می شوند، ولی جذب روی موجود در منابع گیاهی به خوبی منابع حیوانی نیست و عوامل مختلف ممکن است جذب آ‌‌نها را دچار اختلا ل کند.
از آ‌‌نجایی که در دوران بارداری و شیردهی نیاز به روی افزایش پیدا می کند لذا لا زم است خانم های گیاه خوار در این دوران از منابع گیاهی غنی از روی به مقدار کافی استفاده کنند تا عوارض ناشی از کمبود روی گریبان گیر جنین، کودک و مادر نشود. استفاده از محصولا ت گیاهی غنی شده با روی نیز می تواند مقدار لا زم روی را برای آ‌‌نان تامین کند.
ویتامین A12
این ویتامین برای متابولیسم در تمام سلول ها بخصوص سیستم عصبی، دستگاه گوارش و مغز استخوان ضروری است و کمبود آ‌‌ن باعث ایجاد اختلا ل در تقسیم سلولی به خصوص در دستگاه های ذکر شده می شود.مواد غذایی غنی از ویتامین A12 شامل منابع حیوانی از قبیل جگر، کلیه، گوشت، شیر، پنیر، ماهی و تخم مرغ است و محصولا ت گیاهی فاقد این ویتامین هستند.
از آ‌‌نجایی که این ویتامین برای حفظ سلا مت انسان ضروری است و کمبود آ‌‌ن ایجاد عوارض جدی و وخیم می نماید لذا لا زم است خانم های باردار و شیرده گیاه خوار به این مسئله توجه می‌شود.کمبود ویتامین A12 ایجاد عارضه ای به نام کم خونی وخیم یا کشنده می کند که با عوارض عصبی همراه است و چنانچه درمان نشود می تواند خطرناک و کشنده باشد.
البته عوارض ناشی از کمبود این ویتامین خیلی تدریجی است و در درازمدت تظاهر کرده و 6-5 سال طول می کشد تا بروز نماید. به همین علت ممکن است شخص مبتلا تا سالها متوجه این کمبود نشود. مادران باردار گیاه خوار بخصوص چنانچه به مدت طولا نی از رژیم گیاه خواری پیروی کرده باشند نمی توانند نیاز جنین را به این ویتامین تامین کنند.
همچنین شیرمادران گیاه خوار حاوی مقدار کافی ویتامین A12 برای تامین نیاز کودک نیست، لذا نوزاد نمی تواند مقدار لا زم از این ویتامین را از شیرمادر دریافت کند.
در خانواده هایی که والدین و به خصوص مادر از رژیم گیاه خواری پیروی می کند معمولا این عادت به سایر اعضای خانواده نیز منتقل شده و کودکان آ‌‌نان هم از برنامه گیاه خواری استفاده می کنند، لذا ممکن است اعضای خانواده و به‌خصوص کودکان در معرض کمبودهای ناشی از دریافت ناکافی مواد مغذی قرار گیرند.
لازم است خانم های باردار و شیرده گیاه خوار به اختلالاتی که ممکن است به علت عدم مصرف برخی مواد حیوانی ضروری، در جنین، کودک شیرخوار و مادر بروز نماید توجه کنند و بعضی از مواد حیوانی مفید مانند شیر و لبنیات، تخم مرغ و ماهی را در برنامه غذایی خود بگنجانند تا سلا مت خود و فرزندشان را هر چه بیشتر تامین کنند.
برای خواندن بخش اول- گیاه خواری در مادران باردار و شیرده- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- گیاه خواری در مادران باردار و شیرده- اینجا کلیک کنید.
