به گزارش ایسنا، ریاست جمهوری در آخرین اظهارات خود از فعالیت ایران در زمینه سوآپ نفت و گاز خبر داد و گفت: امروز از شمال کشور نفت و گاز می‌گیریم و در جنوب، نفت را تحویل مشتری می‌دهیم که خود این ترانزیت می‌تواند بسیار مفید و موثر باشد، ترانزیت شمال - جنوب برای کشور ما بسیار اهمیت دارد که قدم‌های خوبی برداشته شده است، مذاکرات سه جانبه ما بین ایران، آذربایجان و روسیه، عمدتا در زمینه ترانزیت است، مذاکرات بین ایران، هند و افغانستان و اخیرا ایران، افغانستان، ازبکستان برای ترانزیت است.
انتقال نفت خام خط لوله سوآپ کشور پس از هفت سال وقفه با ظرفیت جابجایی روزانه 500 هزار بشکه به‌طور رسمی از اواسط مردادماه آغاز شد. سوآپ نفت خام با تاسیسات منطقه شمال خطوط لوله و مخابرات و از طریق 272 کیلومتر خطوط لوله 30 و 32 اینچ انجام می‌شود.
عملیات نفت خام وارداتی (طرح سوآپ) پس از امتزاج و ذخیره سازی در مخازن پایانه نفتی نکا، از سوی مراکز انتقال نفت نکا، ساری، گل پل و اوریم پمپاژ و از طریق خط لوله32 اینچ با عبور از مناطق جنگلی و سخت گذر کوهستانی استانهای مازندران و تهران پس از طی مسافت 220 کیلومتر در فشارشکن مغانک به منطقه تهران تحویل می شود.
در هرماه به طور میانگین حدود 81 میلیون و 670 هزار لیتر فرآورده در استان گلستان و همچنین 181 میلیون لیتر فرآورده نیز در استان مازندران به شرکت ملی پخش تحویل و از تردد 876 تانکر در جاده‌ها جلوگیری می شود.
طبق آخرین آمار اعلام شده تا کنون حدود یک میلیون و 200 هزار بشکه نفت خام سوآپ به منطقه تهران وارد و به پالایشگاه‌های تهران و تبریز تحویل داده شده است.
قبل از اینکه سوآپ متوقف شود روزانه حدود 120 هزار بشکه نفت خام سوآپ می‌شد، درحال حاضر هم خط لوله پاسخگوی روزانه 500 هزار بشکه است اما میزان سوآپ بستگی به سیاست‌های کلان وزارت نفت دارد. سوآپ باعث صرفه جویی انرژی می شود زیرا برای انتقال نفت خام از جنوب به تهران باید 14 تلمبه خانه در سرویس قرار داشته باشد اما اگر این نفت خام از شمال که همان کشور ترکمنستان است وارد تهران شود 4 تلمبه خانه باید در سرویس قرار داشته باشد. بر اساس برنامه ریزی های انجام شده میزان سوآپ نفت خام تا پایان سال افزایش خواهد یافت.
بر اساس این گزارش، شرکت روسی روسنفت نیز اخیرا آمادگی خود را برای همکاری با ایران در زمینه سوآپ نفت خام اعلام کرده است. همچنین در دیداری که روحانی با الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان داشت اعلام کرد ایران آمادگی دارد تا همکاری‌های خود با آذربایجان در دیگر بخش‌های صنعتی از جمله سوآپ نفت و گاز، اکتشاف و تولید نفت در حوزه دریای خزر را گسترش دهد.
