دکتر ناهید آریائیان؛ متخصص تغذیه؛ آزاده نجارزاده دانشجوی دکترای تغذیه
آیا افراد چاق و یا دارای اضافه وزن چاقی خودشان را تشخیص می دهند؟
یک نظرخواهی وسیع نشان داد که افراد چاق و دارای اضافه وزن نه تنها متوجه چاقی خود هستند بلکه می دانند کنترل وزن صرفاً یک جنبه زیبایی نداشته و بر سلا متی آن ها تاٴثیر می گذارد و نیز 60% افراد دارای اضافه وزن قبول دارند که اضافه وزن بر سلامتی آن ها تاٴثیر گذارده است؛ 63% فقدان فعالیت ورزشی و 55% رژیم غذایی غلط را علت مشکل می دانسته اند!
آیا افراد چاق شادترند؟
در گذشته، سیرک ها چاقهای عجیبی را نمایش می دادند که نام آن ها بوسیله پیشوند شادرخ (شاد) بدون توجه به آنکه آن ها در آن زمان خوشحال بودند یا نبودند شروع می گردید.
اگر چه وقتی محققین دانشگاه تکزاس درصدد پاسخ به این سوال که <آیا افراد چاق شادترند؟> برآمدند با جواب نه روبرو گردیدند آن ها با بررسی 8 شاخص سلامت روانی شامل: خوشحالی، رضایت از ایجاد ارتباط با دیگران و خوش بینی را بررسی نموده و مشاهده کردند که در هیچ موردی وضع روانی افراد چاق بهتر نمی باشد؛ در مجموع افراد چاق شادتر نیستند.
چگونه چاقی و اضافه وزن بر اعتماد به نفس تاٴثیر می گذارد؟
یک مطالعه در سال 2003 نشان داد که بیش از 50% افراد دارای اضافه وزن به خصوص زنان جوان و بیشتر در هنگام شنا، ورزش، تعطیلات یا در مکانهای تفریحی عمومی به دلیل وزنشان فاقد اعتماد به نفس هستند. در همان نظرخواهی 41% اظهار داشتند که احساس می کنند به دلیل وزنشان مورد قضاوت بیشتری هستند و 25% توهین هایی را به خصوص از بچه ها تجربه کرده بودند؛ به طور آشکاری 33% از افراد لاغر باور دارند که آن ها با افراد دارای اضافه وزن به طریق متفاوتی رفتار می نمایند و 25% اعتقاد دارند که افراد دارای اضافه وزن فاقد کنترل هستند.
دکتر آلبرت استانکاد، که یک نویسنده مشهور افسردگی و چاقی است، در کتاب دردهای چاقی از زبان یکی از بیمارانش در توصیف خود می نویسد:
یک توده خاکستری سبز، یک ماده بی خاصیت و بی شکل همراه با احساس سستی و تنبلی و همین حالا وقتی از روی میز معاینه برمی خیزم، احساس می کنم مانند یک فیل هستم.
ارتباط بین چاقی و افسردگی چیست؟
مدت های مدیدی است که ارتباط بین افسردگی و چاقی ثابت شده است اما هیچ وقت مدارکی مبنی بر میزان این ارتباط و تعریف مطلق آن داده نشده است.
اغلب روشن نیست که چاقی یا افسردگی، کدام یک در ابتدا در چرخه اضافه وزن و کمبود اعتماد به نفس به وجود می آیند؛ همین طور اثر روانی رژیم غذایی مشخص نیست. آیا آن در برطرف نمودن نگرانی های مربوط به چاقی مفید است و یا باعث تشدید اضطراب و خودبیزاری می شود؟
یکی از مشهورترین مردان در انگلستان قرن 18، دکتر جرج چین بود که حدود 202 کیلوگرم وزن داشت و از افسردگی رنج می برد. او حالت خود را این گونه شرح می دهد:
بی میلی و انزجار از سرگرمی و تفریحات دنیوی و وسایل رفاهی طوفان آشوبگر و طاقت فرسا در فکر.
بسیاری از مطالعات عقاید ضد و نقیض را بیان داشته اند. در مطالعه ژرژ در سوئد در مردان و زنان بسیار چاق، میزان سلا مت فکری کاهش یافته و افسردگی افزایش داشت و اضطراب با شدت مشابه و یا بالا تر از بیماران دچار ملا نومای بدخیم (نوعی سرطان پوست و غشاء مخاطی) بود ولی بعضی از محققین نشان دادند که اگرچه اضافه وزن در دختران نوجوان باعث عدم رضایت آن ها و ظهور خستگی می شد ولی هیچ علا متی از افسردگی نداشتند.
پژوهشگران در یک تلاش برای روشن تر کردن موضوع، ارتباط بین وزن بدن و افسردگی بالینی، تصور خودکشی و کوشش برای خودکشی را در بیش از 40000 مرد و زن انجام دادند و نتایج چشمگیری به دست آوردند؛ در زنان، چاقی، خطر افسردگی حاد را 37% افزایش داده و در مردان 37% کاهش می دهد. 10 واحد افزایش بپا، خطر خودکشی و تلا ش برای آن را در سال های گذشته در زنان 22% افزایش داده در حالیکه خطر در مردان را 26% کاهش داد.
در مردان، لاغری ارتباط چشمگیرتری با خطر افسردگی و خودکشی داشت اگرچه مشخص نیست که این ارتباط علت یا معلول بوده برای مثال مردان افسرده بیشتر سیگار می کشیدند که احتمالا بر کاهش وزن آن ها تاٴثیر داشته است...
برای خواندن بخش دوم- اثرات روانی چاقی- اینجا کلیک کنید.