هر انسانی شخصیت منحصر به فردی دارد. در اصل، این شخصیت ماست که موجودیت ما را شکل میدهد. شخصیت ما تقریباً بر تمام جنبههای زندگی ما تاثیر گذار است؛ از انتخابهایی که برای زندگیمان میکنیم تا چگونگی تعامل با افراد خانواده و انتخاب دوست و همسر. امَا چه عواملی بر شخصیت ما تأثیرگذارند؟ آیا میتوانیم شخصیتمان را تغییر دهیم یا عوامل ثابت و از پیش تعیین شدهای وجود دارند؟
ترتیب تولد بر روی شخصیت تاثیر دارد
احتمالاً شنیدهاید که میگویند بچه اول معمولاً مسئولیتپذیرتر است؛ در حالی که بچه آخر فاقد حس مسئولیت و دمدمیمزاج است. آیا این تصاویر کلیشهای درست هستند؟
دهها سال است که کتابهای روانشناسی به موضوع تاثیرات ترتیب تولد بر روی شخصیت فرد میپردازند امّا تا همین اواخر شواهد محکمی برای این گفتهها وجود نداشت. آخرین مطالعات تجربی نشان میدهد که مسایلی همچون ترتیب تولد و اندازه خانواده، در واقع میتوانند بر روی شخصیت اثر گذار باشند. حتی در یک مطالعه نشان داده شده که ترتیب تولّد میتواند بر روی انتخاب دوست و شریک عاطفی نیز اثر بگذارد. کسانی که بچه اول خانواده هستند تمایل بیشتری برای ارتباط برقرار کردن با کسانی که آنها نیز بچه اول هستند نشان دادهاند و این وضعیت در بچههای میانه و آخر نیز صادق بوده است.

شخصیت روندی خطی طی میکند
براساس مطالعاتی بر روی شخصیت صورت گرفته است، اغلب بخشهای اصلی و مرکزی شخصیت در طول زندگی پایدار و ثابت میماند. سه جنبهای که با افزایش سن ما تغییر میکنند عبارتند از سطح اضطراب، رفتار اجتماعی و اشتیاق به کسب تجربههای جدید.
براساس یافتههای پژوهشگران، مدرکی وجود ندارد که شخصیت کلی ما با افزایش سن تغییر میکند. چیزی که در طول زندگی تغییر میکند نقش و اولویتهای ماست. مردم ممکن است فکر کنند که شخصیتشان با افزایش سن تغییر یافته امّا این عادتها، توان و وضعیت جسمانی، مسئولیتها و شرایط زندگی است که تغییر کرده نه شخصیت پایه آنها.

بیماری ها و امراض روی برخی ویژگیهای شخصیتی تاثیر دارند
در گذشته، برخی ویژگیهای مختلف شخصیتی در بیماریهایی خاص، دخیل فرض میشده است. مثلا، کینهتوزی و پرخاشگری با بیماریهای قلبی مرتبط در نظر گرفته میشدند. اشکال کار تناقض نتایج مطالعات مختلف در این زمینه بود.
اخیراً پژوهشگران از یک روش آماری به نام فراتحلیل (meta-analysis) برای ارزیابی دوباره پژوهشهای قبلی در مورد ارتباط بین شخصیت و بیماری استفاده کردهاند. براین اساس، ارتباط بین ویژگیهای شخصیت روان رنجور (نوروتیک) با 5 بیماری سردرد، آسم، التهاب مفاصل (آرتریت)، زخم دستگاه گوارش و بیماری قلبی کشف شد. براساس یک مطالعه دیگر، خجالتی بودن یا گوشه گیری ممکن است با طول عمر کوتاهتر ارتباط داشته باشد.

حیوانات نیز شخصیتهای منحصر به فردی دارند
آیا هرگز به این فکر کردهاید که حیوان مورد علاقه شما هم ممکن کاراکتری خاص داشته باشد؟ پژوهشگرانی که بر روی حیوانات پژوهش میکنند دریافتهاند که تمام حیوانات (از حشرات گرفته تا پرندگان و فیلها) دارای شخصیت خاص خود، به همراه ترجیح ها، رفتارها و خصلتهایی هستند که در طول زندگیشان پایدار باقی میماند. به عنوان مثال، پژوهشگران دریافتند که کسانی که خود را دوستدار سگ معرفی کردهاند، بیشتر برونگرا و علاقهمند به خوشحال کردن دیگران هستند، در حالی که کسانی که خود را دوستدار گربه توصیف کردهاند، بیشتر درونگرا و محتاط هستند.

شخصیت بر اولویتها تأثیرگذار است
ممکن است از شنیدن این که شخصیت شما میتواند تأثیر کاملی بر اولویتهای شخصی شما داشته باشد، زیاد تعجب نکنید امّا حتماً از فهمیدن این که میزان این تأثیر چقدر گسترده است، شگفتزده خواهید شد. شخصیت منحصر به فرد و یگانه شما، از انتخاب دوست گرفته تا علاقهمندی به یک نوع موسیقی خاص، تقریباً بر هر انتخابی که در زندگی روزمرهتان میکنید، تأثیرگذار است.
برای مثال، با وجودی که شما ممکن است به خود ببالید که قبل از پشتیبانی از هر نامزدی در انتخابات، تمام جنبههای مختلف را به دقت در نظر میگیرید، امّا پژوهشها نشان میدهد که شخصیت شما نقش مهمی در اولویتهای سیاسی دارد. براساس مطالعهای که توسط پژوهشگران دانشگاه تورنتو صورت گرفته است، افرادی که خود را محافظهکار میدانند از نظر یکی از ویژگیهای شخصیتی به نام «نظم و ترتیب» از دیگران بالاترند، در حالی که کسانی که خود را لیبرال میدانند از نظر احساس یگانگی و همدلی بالاتر از دیگران قرار دارند.

دیگران میتوانند براساس پروفایل های شما در شبکه های اجتماعی، شخصیتتان را مورد قضاوت قرار دهند
تصور ما از هویت مجازی افراد این است که اغلب مردم سعی میکنند که گونه ایدهآلی از خودِ واقعیشان را نشان دهند. اما در حقیقت آنها میخواهند اطلاعات مربوط به خودشان را با دقت و وسواس بیشتری از حالت عادی انتخاب و ارایه کنند. مثلاً شما بهترین و جذابترین عکس خودتان را برای پروفایل انتخاب میکنید و یا میتوانید هرگونه اظهارنظری را قبل از اعلام، ویرایش کنید. مطالعاتی نشان میدهند که شرححالهای مجازی، ابزار بسیار خوبی برای انتقال دادن شخصیت «واقعی» شما هستند. در یک مطالعه، پژوهشگران پرونده 236 دانشجوی آمریکایی را مورد بررسی قرار دادند. شرکتکنندگان همچنین پرسشنامهای را که برای ارزیابی ویژگیهای شخصیتی طراحی شده بود تکمیل کردند. سپس، شخصیت شرکتکنندگان را براساس اطلاعات اکانت فیس بوک آنها مورد ارزیابی قرار دادند و نتایج آن را با نتایجی که از پرسش نامهها به دست آمده بود مقایسه کردند. دریافتند که شخصیت افراد براساس شرححال فیسبوکشان به طور دقیق قابل شناسایی بوده است.