ریشه ضرب‌المثل های ایرانی؛ هرکه بامش بیش، برفش بیشتر

زبان فارسی از نظر تعداد واژه‌ها یکی از غنی‌ترین زبان‌ها است و از نظر تنوع ضرب‌المثل‌ها در میان سه زبان اول جهان قرار دارد

زبان فارسی از نظر تعداد واژه‌ها یکی از غنی‌ترین زبان‌ها است و از نظر تنوع ضرب‌المثل‌ها در میان سه زبان اول جهان قرار دارد. ضرب‌المثل گونه‌ای از بیان است که تاریخچه و داستانی پندآموز در آن نهفته است. بسیاری از واژه‌هایی که در یک ضرب‌المثل به کار می‌روند، اشاره‌ی مستقیم به همان واژه ندارند و به عبارتی معنی جمله از کلمات تشکیل دهنده‌ی آن جمله قابل فهم نیست. ما در هر قسمت از این مجموعه مقالات می‌خواهیم شما را با ریشه ضرب المثل‌های ایرانی و داستان پیدایش آن‌ها آشنا کنیم پس در ادامه با بنیتا همراه باشید.

هرکه بامش بیش برفش بیشتر Credit: Lafayette Louisiana

هرکه بامش بیش، برفش بیشتر

این ضرب‌المثل را معمولا در پاسخ به افرادی به کار می‌برند که از لحاظ مادی و معنوی در جایگاه خوبی قرار دارند؛ اما از سختی‌های زندگی یا کار خود شکایت می‌کنند و به عبارتی به این معنا است که هر کس جایگاه و مقام بالاتری داشته باشد، دردسرها و گرفتاری‌هایش نیز بیشتر است.

ریشه ضرب‌المثل

در زمان‌های قدیم، پادشاهی که وارث و جانشینی نداشته است وصیت می‌کند که بعد از مرگش اولین شخصی که وارد شهر می‌شود را به عنوان جایگزین او معرفی کنند و او را بر جایگاه قدرت بنشانند. اندکی بعد پادشاه در اثر بیماری می‌میرد. از قضا، فردای آن روز گدایی که تنها داراییش مقدار اندکی پول و لباسی کهنه‌ بود، صبح اول وقت وارد شهر می‌شود و در نتیجه مردم و امرا او را به عنوان پادشاه جدید شهر معرفی کرده و بر جایگاه قدرت می‌نشانند. ایام به آرامی سپری می‌شوند تا اینکه روزی عده‌ای از بزرگان کشور به شاه جدید که روزی گدا بوده اعتراض می‌کنند و با همدستی دشمنان همسایه، برای کسب قدرت به او حمله می‌کنند، شاه با آن‌ها به مقابله می‌پردازد اما چون تعداد نفراتش نسبت به دشمنان کم است به ناچار تسلیم شده و برخی از شهرها را به آن‌ها واگذار می‌کند.

روزی یکی از دوستان قدیمی و نزدیک پادشاه، در حال عبور از شهر بود که متوجه می‌شود رفیق قدیمی‌اش پادشاه آن دیار شده است و برای تجدید دیدار و عرض تبریک به نزد پادشاه می‌رود. این دو دوست قدیمی که بعد از مدت‌ها یکدیگر را پیدا کرده‌اند باهم درد دل می‌کنند و از روزگارشان برای هم می‌گویند. پادشاه جدید در پاسخ به تبریک دوستش می‌گوید: حال من در دورانی که به دنبال تکه نانی بودم بهتر از حال اکنونم بود چرا که در حال حاضر مسئولیت جهانی را بر عهده دارم و سختی‌های بیشتری را تجربه کرده‌ام. در این لحظه دوست قدیمی او می‌گوید: هرکه بامش بیش، برفش بیشتر.

هرکه بامش بیش برفش بیشتر Credit: Kushielverse