همه چیز درباره بیماری قوز قرینه (کراتوکنوس) و روشهای درمان آن

بیماری قوز قرینه

قوز قرنیه (کراتوکنوس)چیست؟

قوز قرنیه بیماری نسبتاً شایعی است که یک پدیده غیرالتهابی و دوطرفه قرنیه می باشد.

در این بیماری، استرومای قرنیه نازک می‌شود و قرنیه حالت مخروطی پیدا میکند. نازک شدگی قرنیه منجر به ایجاد نزدیک‌بینی، آستیگماتیسم نامنظم و در نتیجه کاهش دید به درجات متفاوت می گردد. قوز قرنیه بیماری پیشرونده‌ای است و هر دو چشم را گرفتار می کند، هرچند در ابتدا ممکن است یک چشم گرفتار باشد. خوشبختانه بیماری کورکننده نیست ولی شایع ترین علت پیوند قرنیه در جهان می‌باشد. قوز قرنیه ممکن است مادرزادی باشد ولی معمولاً در دوران بلوغ ظهور می یابد و تا دهه سوم و چهارم پیشرفت می کند و سپس متوقف می گردد. به ندرت ممکن است قوز قرنیه در سنین بالا تظاهر نماید.

شیوع قوز قرنیه حدود 1 در2000 نفر است و در تمام نژادها و در هر دو جنس دیده می شود. سابقه خانوادگی در10-6 درصد مبتلایان وجود دارد.

علت قوز قرنیه چیست؟

با وجود تحقیقات پیوسته، علت قوز قرنیه هنوز شناخته نشده است. اگرچه این بیماری عموماً اختلال ارثی به شمار نمی رود اما در یک دهم موارد، بیش از یک نفر در خانواده مبتلا می باشند.

مالیدن محکم چشم، گرچه علت قوز قرنیه نمی‌باشد ولی در روند ایجاد آن بی تاثیر نیست. به همین دلیل به بیماران مبتلا به قوز قرنیه توصیه می‌شود که از مالیدن چشم های خود بپرهیزند.

علایم قوز قرنیه کدامند؟

علایم بالینی قوز قرنیه بسته به مرحله بیماری، متفاوتند. در ابتدا ممکن است فرد با عیب انکساری نزدیک بینی و آستیگماتیسم خفیف مراجعه نماید که در این موارد معمولاً دید بیمار با اصلاح عیب انکساری به‌راحتی به10/10 نمی‌رسد. در این موارد، انجام توپوگرافی قرنیه تشخیص را قطعی می‌کند.

درموارد متوسط تا شدید، در معاینه بیمار علایمی وجود دارند که تشخیص را مشخص می نمایند.

قوز قرنیه چگونه درمان می شود؟

قوز قرنیه در مراحل اولیه به صورت نزدیک‌بینی خفیف همراه با آستیگماتیسم تظاهر می‌نماید که درمان آن تصحیح عیب انکساری توسط عینک می‌باشد. البته باید توجه داشت که بیماری ماهیت پیشرونده دارد و در نتیجه نمره عینک تجویزشده تغییر خواهد کرد. با پیشرفت بیماری و افزایش نزدیک بینی و آستیگماتیسم, برای اصلاح دید باید از لنزهای تماسی سخت استفاده کرد.

استفاده از عینک یا لنزهای تماسی نرم در مراحل اولیه بیماری قوزقرنیه که نزدیک بینی و یا آستیگماتیسم منظم وجود دارند به بیمار کمک می کند اما با پیشرفت بیماری و بروز آستیگمات نامنظم، دیگر این دو روش، دید مناسبی را برای بیمار فراهم نمی آورند.

استفاده از لنزهای تماسی سخت (RGP) در این مرحله ضروری است. وجود این لنزها روی قرنیه باعث می شود سطح نامنظم قرنیه بیمار توسط یک سطح صاف و منظم پوشانده شده، شکست نور به درستی انجام گیرد.

بیمارانی که قادر به تحمل لنزهای سخت نمی باشند می توانند از لنزهای هیبریدی (ترکیبی از سخت و نرم) استفاده کنند. نمونه ای از این لنزها که با نام تجاری ClearKone شناخته می شوند به راحتی در دسترس است و می تواند دید مناسبی را برای بیمار فراهم آورد، ضمن آن که تحمل آن نیز از لنزهای سخت بسیار راحت تر است.

استفاده از رینگ های داخل قرنیه Intacts و میورینگ، در زمانی که بیمار قادر به تحمل لنزهای تماسی نیست تحول بزرگی در درمان این بیماری ایجاد کرده است. استفاده از این حلقه ها نه تنها دید بدون عینک و با عینک بیمار را بهتر می کند، بلکه باعث تحمل بهتر لنز و نیز جلوگیری از پیشرفت بیماری می شود.

Cross Linking یا CXL قرنیه روشی است که با تاثیر مستقیم بر پیوند های موجود بین رشته های کلاژن قرنیه، باعث افزایش استحکام قرنیه و جلوگیری از پیشرفت بیماری تا 5 سال بعد می شود. در این روش از ویتامین B2 (ریبوفلاوین) و اشعه ماورا بنفش (UVA) به مدت 5 تا 30 دقیقه (بسته به دستگاه تامین اشعه) برای سفت کردن قرنیه استفاده می شود.

در نهایت و در صورت عدم موفقیت روش های قبلی از پیشرفت بیماری و یا مراجعه بیمار در مراحل بسیار پیشرفته بیماری، انجام پیوند قرنیه و یا تعویض قرنیه، روشی بسیار موفق و امیدوار کننده است. پیوند قرنیه بسته به شدت بیماری می تواند به صورت لایه ای و یا تمام ضخامت انجام شود.

راهنمایی های لازم برای بیماران دچار کراتوکونوس در موقع کار با رایانه:

استفاده از صفحه نمایشگر بزرگ شرایط کار بهتری را برای بیمار فراهم می کند.
استفاده از صفحه نمایشگر تخت باعث کاهش Glare (خیرگی) در زمان کار می شود. همچنین تنظیم نسبت نورهای قرمز، آبی و سبز، به کاهش احساس ناراحتی در چشم ها کمک می کند.
استفاده از فونت های خواناتر مانند Arial و یا بزرگ کردن فونت ها می تواند مفید باشد.
ساعات طولانی و مداوم کار با رایانه باعث خشکی چشم ها و تاری دید می شود. قطع کار با رایانه به صورت منظم و در فواصل زمانی مشخص و پرداختن به کاری متفاوت، در کاهش علایم چشمی بیمار بسیار موثر می باشد.
استفاده از از نرم افزارهای بزرگ کننده صفحات (Enlargement Software) کمک کننده خواهد بود.
استفاده از کپی های متنی در صفحات بزرگتر (مانند A3) توصیه می شود.

میزان نور موجود در محیط زندگی و کار بیماران دچار کراتوکونوس بسیار مهم می باشد و نور طبیعی خورشید بهترین شرایط را دارد. در صورتی که فرد در محیطی قرار بگیرد که منابع نورانی متعددی در اطراف او باشد، لازم است از نگاه مستقیم به آن ها خود داری کند. استفاده از لامپ های مطالعه در زمان مطالعه به بعضی از بیماران کمک می کند.
کار در محیط هایی که از دستگاه گرم کننده مرکزی و یا کولرهای گازی استفاده می شود باعث خشکی چشم و تشدید ناراحتی بیماران مبتلا به کراتوکونوس می گردد، به خصوص در افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می کنند. استفاده از دستگاه های مرطوب کننده هوا (از جمله دستگاه های بخور آب) در کاهش ناراحتی بیمار بسیار موثر است.
کار در محیط های غبار آلود و یا دارای گرد و خاک زیاد می تواند مشکل زا باشد. در این شرایط، استفاده از لنزهای اسکرال که بخش زیادی از سفیدی چشم را می پوشانند می تواند موثر باشد، در غیر این صورت استفاده محافظ های چشمی که برای این منظور طراحی شده اند، الزامی است.
توصیه می شود این بیماران حتی المقدور از رانندگی در شب خودداری کنند.
در صورت شرکت در کلاس درس ، گردهمایی ها و یا همایش ها ، بهتر است فرد حتی المقدور نزدیک به تابلو و یا صفحات نمایش بنشیند.

گردآوری مجله اینترنتی دلگرم