آشنایی با شهرستان دزفول و جاذبه های گردشگری آن

در غرب کشور ایران و در شمال استان خوزستان واقع شده است. دزفول زخم های زیادی از جنگ هشت ساله دفاع مقدس را به تن خریده و لقب پایتخت مقاومت ایران را به خود اختصاص داده است. این شهر دارای مساحتی در حدود 762.4 کیلومتر مربع می باشد و دارای جمعیتی در حدود 420 هزار نفر است. از نظر جمعیت شناسی شهرستان دزفول در ردیف سی و یکمین شهر پرجمعیت ایران قرار می گیرد و از سمت شرق به شهرستان مسجد سلیمان و به استان چهار محال بختیاری از سمت جنوب به اهواز و شوشتر و از شمال به استان زیبای لرستان و از سمت غرب به شهرستان اندیمشک محدود می شود. مردم دزفول به گویش دزفولی صحبت می کنند. جاهای دیدنی دزفول از زیباترین ها در ایران است که باید دید. پس با ما در مجله گردشگری همگردی همراه باشید برای سفر به جاذبه های دزفول...

وجه تسمیه شهر دزفول

تا ابتدای قرن 13 دزفول را با نام اندامیش می شناختند. دژ را قلعه معنی می کنند و به احتمال زیاد دزفول از دژ پل و از واژه ی پل گرفته شده و از انجایی که دز به معنی قلعه ای می باشد که برای حفاظت پل تعدادی مامور و نگهبان از آن مراقبت می نمودند. در 48 کیلومتری دزفول دژی طبیعی که در ایران جزو مهمترین و مستحکم ترین دژها به شمار می رود، در کنار رود دز قرار گرفته است و احتمالا منظور از دژ همین دژ طبیعی باشد. وقتی که جندی شاپور تخریب گردید مردمانی از این دو شهر در کنار این دژ طبیعی دور هم جمع شدند و به تدریج با ساختن خانه و گسترش دیگر امکانات شهرستان دزفول به وجود آمده است.
قدمت شهرستان دزفول از نظر تاریخی به دوران ساسانیان باز می گردد. این شهرستان در بخش جلگه ای خوزستان قرار گرفته است. در روزگاری دزفول بخشی از  سرزمین های هخامنشیان و امپراتوری های ایلام  به شمار می رفته است، این شهرستان از نظر قدمت سکونت انسان در آن دارای سابقه 5000 ساله می باشد. فرهنگ مردم دزفول از فرهنگ کهن استان خوزستان به ارث برده شده است. بنا به اظهار نظر برخی از کارشناسان در روزگاری در زمان ایلامیان دزفول به عنوان اولین پایتخت این امپراتوری بوده است.   

شهر دزفول نماد مقاومت ایران در 8 سال جنگ تحمیلی

بلد الصواریخ نامی بود که اعراب به شهرستان دزفول در زمان جنگ تحمیلی داده بودند و علتش تعداد زیاد حملات موشکی بود که ارتش بعث عراق بی رحمانه بر روی مردمان بی گناه این شهر می ریخت. آتش حملات به اندازه ای بود که تعداد حملات موشکی به ان بیش از 160 بار می باشد و یکی از اهداف اصلی حملات موشکی به شمار می رفت یعنی این که ارتش عراق هر وقت می خواست جایی را موشک بزند اولین شهر شهر دزفول بود شهری که مردم مقاوم و با صلابت ان در طول هشت سال جنگ تحمیلی هیچ وقت نشده که نماز جمعه را ترک کنند و با قدرت و شجاعت ویژه که ریشه در اصالت و ایمان بالای این مردم بی نظیر و ولایت مدار دارد از شهرشان دفاع می کردند.
در این شهر یکی از مقرهای اصلی  دفاع هوایی ایران قرار دارد که جانانه توانست بارها و بارها با خلبان های تیزپروازش به همراه مردمان مقاوم و شجاعش از خاک ایران و این سرزمین دفاع کند. در اولین روز جنگ تحمیلی در سال 59 و در 31 شهریور ماه این سال اولین حمله ی هوایی عراقی ها به پایگاه چهارم شکاری دزفول و پنج پایگاه نیروی هوایی دیگر در کشور بود. در طول هشت سال جنگ تحمیلی بین ایران و عراق متاسفانه مردم شهرهای دزفول و اندیمشک 2600 کشته دادند. و مقاومت و پایداری مردم این شهر به اندازه ای زیاد بود که به افتخار این مردم شجاع و شهدای آن روز چهارم خرداد را روز دزفول، روز مقاومت و پیروزی در تقویم ملی ایران به ثبت رسیده است.

آب و هوای شهرستان دزفول

آب و هوای شهر دزفول در پاییز و زمستان مدیترانه ای می باشد و حداقل درجه حرارت در این شهر 2 درجه و حد اکثر آن 46 درجه سانتیگراد می باشد. زمین های حاصلخیز این منطقه به سبب وجود دو رود کرخه و دز در ان می باشد. گردشگران زیادی هر ساله و در فصول مختلف علی الخصوص در عید نوروز به این شهر که دارای زیست بوم جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانیم ی باشد سفر می کنند. تیر ماه گرم ترین ماه سال در شهرستان دزفول و دی ماه نیز سردترین ماه سال در این شهرستان می باشد. آب رودخانه دز به رودکارون می ریزد.

غذاهای محلی شهرستان دزفول

از غذاهای محلی شهرستان دزفول می توان به قلیه، آش ارده، بنگو، شوربا، شلی ارده، حریسه، عمر پیاز، باقله توحه، دنده رو، حمیس توله برشک، صندلی سلطون و برونی نام برد.

با جاذبه های دزفول آشنا شویم

آبشار شوی در دزفول

 این آبشار از جاذبه های دزفول در دهی که اسمش شوی می باشد و در رشته کوه های زاگرس قرار دارد. کوهی که آبشار شوی در مجاورت ان قرار دارد، کوی سالن می باشد و در نواحی اطراف آن علی الخصوص در فصل زیبای بهار می توان تنوع زیستی و گونه های  گیاهی گوناگونی را مشاهده نمود. ارتفاع آبشار شوی در دزفول چیزی در حدود 85 متر و عرض ان در حدود 70 متر می باشد.

موزه مردم شناسی دزفول یا حمام کرناسیون

این حمام از جاهای دیدنی دزفول به دو بخش مردانه و زنانه تقسیم شده است و دارای تزئینات ساده آجر کاری و سردری زیبا می باشد. از قسمت های تشکیل دهنده آن می توان به دالان ورودی، سربینه، گرمخانه اشاره کرد. این حمام که امروزه به عنوان موزه مردم شناسی دزفول شناخته می شود در فهرست آثار ملی ایران و به شماره ثبت 8477 به ثبت رسیده است و از سال 1385 که میراث فرهنگی ان را باز سازی و تعمیر کرد به عنوان موزه مردم شناسی مشغول به فعالیت می باشد. در موزه مردم شناسی دزفول می توان با انواع گوناگون مشاغلی که از قدیم در شهر دزفول رایج بوده است آشنا شوید.

تفریحگاه ساحلی دز یا علی کله

در بهار و تابستان می توان به یکی از تفرجگاه های ساحلی و جاهای دیدنی دزفول سری زد. اسم این تفرجگاه ساحلی دز یا علی کله می باشد که به عنوان مهم ترین مرکز تفریحی این شهرستان شناخته می شود. گردشگران زیادی در فصل تابستان و در اوایل بهار و عید نوروز به این مکان مفرح سر می زنند. چون علاوه بر زیبایی بی عیب و نقصی که دارد آب و هوای خنکی را نیز مخصوصا در شب ها در این منطقه می توان شاهد بود که همین امر باعث شده است که کپ هایی برای اسکان توسط شهرداری دزفول در اینجا برپا شود. این تفرجگاه ساحلی همچنین دارای استخر بانوان، رستوران ویژه چغازنبیل می باشد. شما می توانید به همراه خانواده خود لحظات شاد و آرام بخشی را در ساحل دز و در تفرجگاه علی کله سپری کنید.

تپه های باستانی چغامیش دزفول

آیا می دانید که برای نخستین بار خط و کتاب در کدام ناحیه از ایران شروع گردید جواب سوال چغامیش یکی از جاذبه های دزفول می باشد که در واقع شهری باستانی می باشد که قدمتش به 50 قرن پیش باز می گردد زمانی پیش از اختراع خط. امروزه از این شهر باستانی تپه ای باقی مانده که به عنوان تپه باستانی چغامیش شناخته می شود و در دزفول قرار گرفته است و گنجینه ای از تمدن های با ارزش و پر اهمیت ایران می باشد. تپه باستانی چغامیش از جاهای دیدنی دزفول در فهرست آثار ملی کشور ایران به شماره ثبت 487 ثبت شده است.

جنگل های دز در شهر دزفول

جنگل های مثال زدنی دز که در جنوب دزفول قرار گرفته دارای تنوع زیستی زیبایی بوده که به عنوان منطقه حفاظت شده محسوب می شود. درختان پده از گونه های غالب در جنگل دز بوده که ارتفاع این منطقه نسبت به سطح دریا در حدود 40 تا 80 متر می باشد و به مانند نواری سبز رنگ دو طرف رودخانه دز را در برگرفته است. درختان پده که در جنگل های دز رشد می کنند دارای ارزش اقتصادی می باشد و به عنوان درختان سریع الرشد شناخته می شوند و قدرت رویش دوگانه دارند. همچنین دیگر پوشش گیاهی جنگل های دز می توان به گز، کهور، تمشک، سریم و ... نیز اشاره نمود. همچنین بیشه عباس آباد نیز که دقیقا در راستای مسیر رودخانه به قسمت جنوب شرقی امتداد یافته است بخشی از جنگل های دز می باشده و در ده کیلومتری جنوب غربی شهرستان دزفول قرار دارد و از جاذبه های دزفول است.

مسجد جامع شهر دزفول

مسجد جامع دزفول از مهم ترین جاهای دیدنی دزفول است که معماری ان به سبک کاخ ایوان کرخه می باشد، دارای ستون های سنگی و شبستان بوده و به عنوان دومین جاذبه گردشگری و اثر تاریخی مهم شهرستان دزفول بعد از پل قدیم دزفول شناخته می شود و زمان ساختش به قرن سوم هجری قمری باز می گردد. در قرن های هفتم تا دوازدهم هجری قمری تعمیرات اساسی و بازسازی هایی روی این مسجد صورت گرفته است. اگر بخواهیم به تزئینات و کاشی کاری های مسجد اشاره کنیم بیشترشان با خط بنایی می باشد که مزین شده به نقوش هندسی هستند و به دوران قاجاریه تعلق دارد. در محراب مسجد می توان گچ بری های زیبایی را مشاهده کرد همچنین این مسجد دارای ستون سنگی و دیوارهای قطوری می باشد و بر روی پوشش شبستان مسجد گنبدی با آجر قرار دارد. غریبخانه به بخشی از مسجد جامع دزفول گفته می شود که در قسمت شرقی مسقف مسجد وجود داشت و امروزه به نماز خانه مبدل گشته است ولی در زمان های گذشته کاربردش به این صورت بود که مسافرینی که از راه می رسیدند می توانستند در غریبخانه استراحت کنند. غریبخانه مسجد جامع دزفول از قدیمی ترین بخش های این مسجد می باشد.

دریاچه شهیون دزفول

اگر به ورزش های آبی و اسکی و شنا و قایقرانی علاقه مندید آیا می دانستید که در دزفول می توانید این علاقه خود را به واقعیت نزدیک کنید ؟  مطمنا بله، زیرا شما می توانید در پشت دو کوه شاداب و تنگوان که در شمال غربی دزفول قرار دارد به دریاچه ی زیبای شهیون دست یابید و در ان انواع ورزش های آبی که مورد علاقه تان است را انجام دهید. در این دریاچه چند جزیره زیبا را می توانید ببینید که بر روی ان ها درختان بادام کوهی و کنار روییده است و منظره زیبایی را پیش روی چشمان شما می گشاید و بزرگترین جزیره که در وسط دریاچه شهیون دزفول قرار گرفته مساحتی در حدود شصت هزار متر مربع دارد که جلوه ی زیبایی به دریاچه شهیون و مناطق اطراف آن بخشیده است.

آشنایی با پارک جنگلی شقایق در شهر دزفول

یکی از جاهای دیدنی دزفول که به مانند دیگر جاذبه های دزفول ناشناخته است، پارک جنگلی شقایق می باشد. پارک جنگلی شقایق مکان مناسبی برای لذت بردن از آرامش و سکوت در دنیای امروزی است که دیگر کمتر مانند ان سراغ داریم. در این پارک جنگلی یکی دیگر از جاذبه های شهر دزفول یعنی آبشار دزفول قرار گرفته است که منظره ای بس شگفت انگیز را در داخل پارک رقم زده و دوست داران طبیعت و علاقمندان به عکاسی می توانند تصاویر زیبای را از این منطقه ثبت کنند.

آسیاب های آبی شهر دزفول

آسیاب های شهرستان دزفول از جذاب ترین جاهای دیدنی دزفول این شهر است که در واقع آب بندهایی بودند که مجموع های از سازه های آبی را تشکیل می دادند. معماری این آسیاب ها از معماری دزفول پیروی می کند و مجموعه ای به هم پیوسته بودند که در بستر رودخانه دز و در زمان ساسانیان در سه بخش از رودخانه ساخته شدند و به مرور زمان و با گسترش شهر توسعه یافتند. مصالحی که در ساخت آسیاب های آبی شهر دزفول استفاده شده است عبارتند از ملات ساروج و آجر و همچنین قلوه سنگ هایی که از بستر رودخانه برای ساختن این مجموعه آسیاب ها به کاربرده شده است.

مجتمع فرهنگی سینمایی شهر دزفول

این مجتمع که در معماری آن از فناوری مدرن استفاده شده است و مفاهیم بنیادی این سرزمین را با ایجاد فضا و استفاده ی درست از هندسه مالوف به نمایش می گذارد از زیباترین و ممتازترین بناها و جاذبه های دزفول به شمار می رود. فرهنگسرای دزفول در سال 67 عملیات اجرایی ان آغاز شد و مهندس طراحش جناب آقای فرهاد احمدی می باشد که با حمایت و پیگیری های مستمر معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی احداث گردیده است و در جشنواره نروژ عنوان پروژه ی منتخب را به خود اختصاص داده است.