حسن

این اثر از آثار ارزنده علامه بزرگوار کمال الدین حسن بن مولی شمس الدین محمدبن الحسن الاسترآبادی النجفی است. او، از مفاخر دانشمندان شیعه در قرن هشتم ه.ق. به شمار می رود و از خبرگان بنام شیعه در تفسیر و فقه است.

ابوعلی حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بجلی، معروف به سراد، از بزرگان رجال شیعه و راویان نامور است.

در این مقاله به نقش اساسی نظریه حسن و قبح عقلی در اثبات بسیاری از دعاوی الهیات و کلام از دیدگاه علامه شعرانی می پردازیم . پس از توضیح دلایل شعرانی در قبول نظریه حسن و قبح عقلی به موارد استفاده از آن در آثار ایشان اشاره شده است . چگونگی اثبات ضرورت دین، توضیح انواع نیازهای آدمی به دین و انتظار بشر از دین براساس نظریه حسن و قبح عقلی بیان شده است .

وسایل کارش را با اکراه جمع می کرد. در حالی که یکی یکی را در خورجین می گذاشت، زیرلب زمزمه کرد: «نه، این بار هم نمی شود. من که نمی خواهم خاری از پای بیرون بکشم. تیر است، آن هم تیری که تا استخوان پیش رفته است».

1. موسوعة کلمات الامام الحسن علیه السلام ، 1، عربی، پژوهشکده باقرالعلوم، کتابخانه پژوهشکده، اوّل، قم، دارالمعروف، 1423 ق، وزیری، 399.

بطور کلی اصولی که اختلاف محیط وتمدن و گوناگونی عادات و تقالید،خدشه ای بر آن وارد نسازد و از دوام وثبات آن نکاهد، از این مساله سرچشمه می گیرد; به تعبیر دیگر اگر یک اصل اخلاقی زیباست، همواره زیباست و اگرزشت است تا ابد زشت است.

یا علی چشم تو روشن به چنین نور مبین

در شماره های گذشته، موضوع اختلاف نظر امام حسین علیه السلام با برادرش امام حسن علیه السلام در مورد صلح با معاویه را که در تعدادی از منابع تاریخی آمده، نقل کردیم و آن را با روش نقد مباحث تاریخی مورد نقد و بررسی قرار دادیم و بی پایگی اختلاف نظر در میان آن دو بزرگوار را به اثبات رساندیم و نیز بر مبنای عقیده شیعه در مورد عصمت ائمه علیهم السلام و پذیرش ...

امام حسن عسکری(ع) علاوه بر تفسیر آیات الهی و انجام وظیفه تعلیم، تربیت و آموزش قرآنی و تفسیری، در صحنه فکر و عمل به «پاسداری از قرآن» و «مرزبانی از شریعت با قرآن» نیز می پرداخت. اینک جلوه هایی از تلاش مقدس آن امام را به نظاره می نشینیم.

همان طور که گفته شد قایلان به این نظریه، قضایای حسن و قبح عقلی را از سنخ مشهورات دانسته و واقعی غیر از تطابق آرای عقلا، برای آن نمی پذیرند. و بسیاری از صاحب نظران چون ابن سینا، خواجه، محقق اصفهانی، علامه ی مظفر و... قایل به این نظریه اند.