روحانیت

بررسی نقش مفسران دین در جامعه یکی از محورهای جامعه شناسی دین است. در هر جامعه ای از دو گروه روحانیان و روشنفکران با عنوان مفسران یاد می شود. مقصود ما از مفسران دین در این مقال، روحانیان و روشنفکرانی است که به تفسیر و تبیین معارف دینی در زمان غیبت می پردازند. براین اساس به بررسی مساله در دو بخش می پردازیم:

چکیده: انگیزه این نوشتار بازنگری به چالش میان دین و دولت است. از دیدگاه نویسنده روحانیون شیعه از مشروطه تا آغاز جمهوری اسلامی به جدایی دین از دولت تن در داده اند و حتی در آستانه انقلاب 57 بیشتر مجتهدین شیعه به ولایت فقیه باور نداشته اند. وی می گوید: بار دیگر باید اندیشه پرداختن روحانیون به امور دینی و کناره گیری آنان از سیاست محقق شود.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار دولت جدید، که محصول دگرگونی عمیق در ساختار سیاسی کشور بود، فصل جدیدی از مناسبات میان نیروهای اجتماعی و نظام سیاسی بر قرار گردید

اتخاذ راهبرد کسب مستقیم قدرت با سلاح دیانت توسط روحانیت شیعه، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تحولی بنیادین در ایران به شمار می آید

سازمان روحانیت و حوزه های علوم اسلامی، از بدو پیدایش تا عصر حاضر، مراحل و ادوار مختلفی را پیموده و در هر مرحله به اقتضای ضرورتها و نیازها و مشکلات جوامع اسلامی، ویژگیهایی را به همراه داشته است.

یکی از مباحثی که امروزه در بین اندیشمندان مطرح است و سعی می کنند از طریق آن میزان تأثیرگذاری نیروهای گوناگون اجتماعی را بر تحوّلات سیاسی اجتماعی ارزیابی نمایند، مبحث «جامعه پذیری سیاسی» است

باورهای سیاسی در جامعه از طریق جامعه پذیری توسط عوامل جامعه پذیری شکل می گیرد که عمدتا به صورت های حفظ و نگهداری فرهنگ سیاسی، تغییر و تحول در فرهنگ سیاسی و خلق فرهنگ سیاسی انجام می پذیرد.

درآمد: موضوع جایگاه روحانیت و اندیشه ایشان در نهضت مشروطه، تا پیش از انقلاب اسلامی ایران در اندک نوشتارهایی بررسی شده بود

پیش درآمد انقلاب مشروطیت از مقاطع بسیار حساس و تاثیرگذار در تحولات سیاسی - اجتماعی ایران به حساب می آید، به گونه ای که بسیاری از نزاع ها و چالش ها و واکنش های میان نیروهای مذهبی و غیرمذهبی ایران در حقیقت از آن زمان آغاز گردیده اند; از جمله، برای نخستین بار تعامل بین جریان روحانیت و جریان روشن فکری در مشروطه آغاز گردید

تألیف محمّدعلی اخلاقی، با راهنمایی محمود تقی زاده داوری، قم، مؤسسه شیعه شناسی، 1384، 240 ص، وزیری، موضوع: سازمان روحانیت شیعه.