علائم و نشانه های بزرگ شدن لوزه در کودکان

علائم “بزرگی لوزه سوم” در کودکان و درمان آن

دو بافت توده ای شکل شبیه تخم مرغ در انتهای گلوی کودک وجود دارد. این توده ها از ورود جرم به بدن کودک مراقبت می کند. این بافت ها لوزه نامیده می شوند که به تولید پادتن هایی که به مبارزه با عفونت می پردازند، کمک می کنند. لوزه نقش مهمی در سیستم دفاعی بدن ایفا می کند اما گاهی عفونت وارد بدن می شود. هنگامی که ویروس ها و باکتری ها به لوزه حمله می کنند باعث ورم و التهاب آن می شوند. این التهاب عفونت لوزه نامیده می شود.هنگامی که عفونت لوزه در کودک اتفاق می افتد، لوزه ها بزرگ و قرمز می شوند و لایه ای سفید یا زرد بر روی آن ها قرار می گیرد. این عفونت در بین کودکان رایج است.

لوزه سوم چیست؟

اصولا دو گونه لوزه داریم: لوزه کامی یا معمولی که دو طرف انتهای حلق قرار دارد و قابل دیدن است و لوزه سوم (ادنوئید) که پشت حلق قرار گرفته و با معاینه معمولی دیده نمی‌شود.لوزه سوم، در واقع جزئی از بافت ایمنی بدن محسوب می‌شود و در حفاظت از بدن در برابر بیماری‌ها بخصوص در خردسالی نقش دارد؛ اگر در خردسالان زیر دو سال وجود نداشته باشد، آنها را با مشکلات جدی درخصوص سلامت مواجه می‌کند، اما این لوزه معمولا با بزرگ شدن افراد، کوچک می‌شود و پس از مدتی دیگر قابل مشاهده هم نیست و با افزایش سیستم ایمنی بدن، اهمیت خودش را در محافظت از بدن از دست می‌دهد.

دو نوع عفونت لوزه وجود دارد

عفونت لوزه مزمن:

هنگامی که گلو درد یا عفونت لوزه فرزند شما به مدت سه ماه به طول بینجامد، عفونت لوزه مزمن نامیده می شود.

عفونت لوزه بازگشت کننده:

• این حالت زمانی است که فرزند شما چند بار در سال دچار عفونت لوزه شود.
• به طور کلی عفونت لوزه به دلیل عفونت ناشی از ویروس اتفاق می افتد گاهی نیز این عفونت در اثر باکتری های ایجاد می شود.
• درمان عفونت لوزه کار سختی است زیرا برای درمان ابتدا باید عامل ایجاد کننده آن تشخیص داده شود. در زمان های قدیم عفونت لوزه را با عمل جراحی با برداشتن لوزه درمان می کردند. اما در حال حاضر عمل جراحی فقط در حالتی که عفونت در اثر باکتری ایجاد شده باشد یا توسط داروها درمان نشود، توصیه می شود.

دلایل عفونت لوزه در کودکان:

همان طور که گفته شد عفونت لوزه به دلیل عفونت ناشی از باکتری یا ویروس ایجاد می شود. ویروس هایی که باعث عفونت لوزه در کودکان می شوند شامل:

• ویروس انترو
• ویروس آنفولانزا
• ویروس آندو
• ویروس پارا آنفولانزا
• ویروس تبخال
• ویروس اسپاتین بار
• عفونت لوزه همچنین توسط باکتری استروپتوکوک نیز اتفاق می افتد.

همچنین بخوانید:

کاهش و درمان درد بعد از جراحی لوزه در کودکان

علائم و نشانه لوزه سوم

آشنایی با انواع روشهای برداشتن لوزه ها

عفونت لوزه بیماری مسری است و به راحتی از کودکی به کودک دیگر منتقل می شود. کودک با تنفس بازدم، سرفه یا عطسه فرد مبتلا به عفونت لوزه، دچار بیماری می شود.همچنین لمس کردن کودکی که عفونت لوزه دارد نیز باعث عفونت می شود. ظرف غذا و لیوان مشترک، بوسیدن و بغل کردن کودک مبتلا به عفونت لوزه نیز باعث انتقال عفونت می شود.

چرا لوزه به راحتی تحت تاثیر عفونت قرار می گیرد؟

از آن جایی که لوزه اولین بخش دفاعی بدن است که در معرض باکتری و ویروس قرار می گیرد، احتمال در معرض قرار گرفتن آن نیز بیشتر است. البته بعد از سن بلوغ احتمال ابتلا به عفونت کاهش می یابد.

علائم عفونت لوزه در کودکان

بیشتر کودکان در سنین پیش از دبستان و اواسط نوجوانی به عفونت لوزه مبتلا می شوند. علائم عفونت لوزه شامل:

• ورم غدد لنفاوی در گردن
• آبریزش بینی
• تب بالا
• جوش زدن دهان یا بدن
• لوزه های قرمز و ورم کرده
• احساس درد در هنگام قورت دادن
• سردرد متوالی
• معده درد
• گرفتگی ماهیچه های گردن
• گلو درد و گرفتگی صدا
• احساس لرزش ناگهانی
• پوشش سفید یا زرد بر روی لوزه
• تنفس دشوار
• گلو درد
• مشاهده تاول یا زخم در گلو
• گوش درد
• از دست دادن اشتها

در کنار علائم بالا، کودکان علائم دیگری نیز مشاهده می کنند مانند:

1. شکم درد
2. استفراغ
3. حالت تهوع
4. بهانه گیری
5. غذا نخوردن
6. برگشت غذا یا آب به دلیل احساس درد در قورت دادن

چه زمانی نیاز است برای عفونت لوزه به پزشک مراجعه کنید؟

در صورت مشاهده علائم بالا، احتمال عفونت لوزه وجود دارد. اگر گلو درد کودک بعد از چهار روز از بین نرفت و یکی از علائم زیر را نیز مشاهده کردید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

• دمای بالای 38 درجه سانتی گراد
• دشوار صحبت کردن
• احساس خستگی شدید
• ناتوانی در تنفس یا قورت دادن
• گرفتگی گردن
• ادرار نکردن به مدت 12 ساعت
• ورم فک
• در هنگام خواب بین نفس های او فاصله زیادی است
• این علائم نشانه عفونت شدید است بنابراین به سرعت به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص لوزه سوم

تشخیص این اختلال خیلی مهم است چون متاسفانه بزرگی لوزه سوم در بعضی موارد با سایر بیماری‏ها اشتباه گرفته می‏شود. علائم بزرگی لوزه سوم گرفتگی بینی و ترشحات آن است. کودکی هم که دچار عفونت‏های سینوسی مزمن است، مهمترین علامتش گرفتگی و ترشح بینی است. این علائم در کودکی هم که دچار آلرژی مزمن است، دیده می‏شود. بنابراین ما نیاز داریم که برای افتراق این علائم اقدامات تشخیصی انجام دهیم. اولین قدم معاینه ساده است. معاینه بینی و حلق و گوش شامل این معاینات می‏شود.

بعد از آن برای این که دقیقا ارزیابی را کامل کنیم، معاینه دقیق‏تر، معاینه به کمک آندوسکوپ از راه بینی است. به این ترتیب تمام مشکلاتی که شامل سینوزیت، آلرژی، پولیپ، لوزه سوم، بزرگی شاخک‏های بینی است، را می‏توانیم افتراق و تشخیص دهیم. این کار اگر توسط یک متخصص که تجربه کافی و لازم دارد، انجام شود، برای کودک خیلی راحت است. در بچه‏های با سن خیلی کم مثلا زیر سه سال ممکن است ما از روش‏های تصویربرداری استفاده کنیم. ولی در کودکان با سن بالاتر که همکاری خوبی دارند، بررسی های دقیق‏تر را با معاینه آندوسکوپی انجام می‏دهیم.

درمان لوزه سوم

اساس درمان صحیح، تشخیص دقیق است. بعد از تشخیص در صورتی که تشخیص ما بر این بود که مشکل از لوزه سوم است، در وهله اول بزرگی لوزه سوم را بر حسب میزان بزرگی و بر حسب شدت علائم درجه‏بندی می‏کنیم. اگر در کودک علائم تازه شروع شده باشد و مدت زیادی از آن نگذشته باشد، با درمان‏های دارویی شروع می‏کنیم تا از رشد بیشتر لوزه سوم جلوگیری کنیم. در کودکانی که علائم خیلی شدید است و مشکلات خیلی جدی در تنفس دارند، در صورتی که لوزه سوم هم از نظر درجه ‏بندی اندازه بزرگی داشته باشد، درمان‏های جراحی برای خارج کردن لوزه سوم لازم است.

البته گروهی از بچه ها هستند که ممکن است آن‏ها را با درمان‏های جدیدی که نه دارویی هستند و نه جراحی، بتوانیم درمان کنیم. در این کودکان ممکن است بتوانیم حجم لوزه سوم را بدون بیهوشی با روش‏هایی مثل استفاده از امواج رادیوفرکانس کم کنیم. این کار مزایایی دارد که مثل عمل جراحی خونریزی ندارد، احتیاجی به بیهوشی هم ندارد. علاوه بر این که بافت‏های طبیعی هم مشکلی برایشان ایجاد نخواهد شد. استرس کودک هم در مورد جراحی و اتاق عمل از بین خواهد رفت. به این ترتیب تعداد عمل‏های جراحی در مورد لوزه سوم را می توانیم به حداقل ممکن برسانیم.

روش های خانگی برای عفونت لوزه در کودکان

برخی روش های خانگی شامل:

آب برگ ریحان:

ریحان ویژگی ضدویروس و ضد التهابی دارد. این ماده نه تنها باعث بهبود سریع لوزه می شود بلکه مسکن خوبی برای کاهش درد و راحت تر قورت دادن غذا است.چند برگ ریحان به یک فنجان آب بیفزایید. آب را به مدت ده دقیقه بجوشانید و بگذارید سرد شود. مقداری آب لیمو و عسل به آن بیفزایید. این ترکیب را روزی دو تا سه بار به کودک بدهید.

غرغره کردن آب نمک:

غرغره کردن آب نمک بهترین راه برای تسکین گلودرد است. همچنین آب نمک باعث از بین رفتن ویروس ها و باکتری ها نیز می شود. همچنین به ورم گلو نیز کمک می کند.یک قاشق چایخوری نمک را در آب گرم مخلوط کنید و به کودک بدهید غرغره کند.

دارچین:

دارچین خواص ضد میکروبی دارد و به بهبود عفونت لوزه کمک می کند. این ماده از رشد باکتری های و میکروارگانیسم های مضر بر روی لوزه جلوگیری می کند. همچنین باعث کاهش تورم و درد می شود. یک قاشق چایخوری دارچین تازه را با دو قاشق چایخوری عسل در یک لیوان آب گرم مخلوط کنید. کودک را تشویق کنید آن را بنوشد.

زردچوبه:

زردچوبه ضدعفونی کننده و ضدالتهاب می باشد و باعث بهبود عفونت لوزه می شود.
یک قاشق چایخوری پودر زردچوبه را در یک لیوان آب گرم یا آب نمک مخلوط کنید و روزی چند بار به کودک بدهید بنوشد.همچنین می توانید کی قاشق چایخوری زردچوبه را با مقدار کمی فلفل در شیر گرم بریزید و به کودک بدهید. شیر به کودک انرژی می دهد و زردچوبه باعث بهبود عفونت و کاهش تورم می شود.

نارون لغزنده:

این ماده یکی از بهترین درمان های خانگی است زیرا حاوی ژلی به نام لعاب است. این ژل به کاهش تورم و درد کمک می کند. این ماده بافت های ملتهب را بهبود می دهد.به دو فنجان آب جوش، مقدار کمی نارون بفزایید. بگذارید چند دقیقه بماند. سپس آن را به صورت گرم به کودک بدهید بنوشد.همچنین می توانید مقداری نارون را با یک قاشق چایخوری فلفل قرمز و عسل در آب گرم مخلوط کنید و به کودک بدهید.

آب لیمو:

آب لیمو ضد التهاب، ضد باکتری و ضد ویروس می باشد که باعث بهبود عفونت لوزه می شود. لیمو مقدار زیادی ویتامین ث دارد که باعث افزایش سیستم ایمنی بدن می شود. سیستم ایمنی سالم در مقابل عفونت و جرم راحت تر مبارزه می کند.مقدار کمی آب لیمو، یک قاشق چایخوری عسل و مقداری نمک را در آب گرم مخلوط کنید. نوشیدنی گرم را روزی چند بار به کودک بدهید تا زمانی که علائم عفونت لوزه برطرف شود.همچنین می توانید تکه ای لیمو به کودک بدهید مک بزند. مقداری نمک و فلفل بر روی لیمو بریزید. این کار باعث بهبود سریع عفونت لوزه می شود.

دانه های شنبلیله:

دانه های شنبلیله ویژگی ضد باکتریایی دارند. این دانه ها باعث بهبود سریع عفونت لوزه می شوند.اگر می خواهید کودک راحت تر غذا را قورت دهد، از این دانه ها به او بدهید. مقدار دانه شنبلیله را به آب در حال جوش بیفزایید. بگذارید چند دقیقه بماند سپس به کودک اجازه دهید آن را غرغره کند. مطمئن شوید کودک آن را قورت ندهد.

انجیر:

انجیر باعث تسکین درد گلو و درمان عفونت لوزه می شود.سه تا 4 عدد انجیر را بجوشانید. سپس آن ها را له کنید و خمیر حاصل را با عسل مخلوط کنید. مخلوط را روزی سه تا 4 بار به کودک بدهید بخورد.همچنین می توانید انجیر شیرین نشده را بر روی گلو کودک قرار دهید، بگذارد 5 تا 10 دقیقه بماند سپس آن را بشویید.

نعناع:

نعناع نیز ویژگی های ضد باکتریایی دارد و از رشد باکتری جلوگیری می کند. ماده موجود در برگ نعناع باعث تسکین درد گلو می شود.
مقداری برگ نعناع را در آب بجوشانید. مقداری عسل به آن بیفزایید و این چای نعناع را روزی چند بار به کودک بدهید.

نکات مهم در خصوص عفونت لوزه:

عفونت لوزه بیماری رایجی در بین کودکان است. گاهی این بیماری بدون هیچ مشکلی درمان می شود. اما اگر کودک شما به طور مرتب دچار عفونت لوزه می شود بهتر است به پزشک مراجعه کنید. همچنین حفره های دندانی نیز می تواند باعث عفونت لوزه شود. بنابراین کودک را به طور مرتب به دندانپزشکی ببرید.

عوارض بلندمدت لوزه سوم

یکی از مشکلاتی که در آینده برای این کودکان (که درمان به موقع حجیم شدگی لوزه سوم را دریافت نکرده اند) ایجاد می شود، فشارخون اولیه است. وقتی تنفس هنگام خواب کافی نیست و بافت های بدن کمبود اکسیژن دارند، قلب برای جبران خون بیشتری را پمپاژ می کند. این عمل باعث افزایش فشار در قوس آئورت قلب می شود که نهایتا به افزایش فشار خون منتهی خواهد شد. شب ادراری در کودکان واکنشی به این اختلال است.افزایش حجم لوزه سوم باعث بروز عفونت های مکرر سینوس ها و التهاب بینی می شود.

عوارض کوتاه مدت لوزه سوم

بعضی از این عوارض خیلی زود آشکار می‎شوند؛ اولین تغییر، اختلال در خواب به علت انسداد بینی و کمبود اکسیژن است که باعث می شود کودک از راه دهان تنفس کند. زیر چشمان اغلب این کودکان پف آلود است. بی خوابی ها و تقلای شبانه و خرخر، باعث خستگی و چرت زدن در طول روز و بی اشتهایی و نداشتن رشد کافی کودک خواهد شد. آبریزش از دهان در برخی از آنها، شب ادراری، التهاب گوش و التهاب سینوس، از دیگر علامت های شاخص بزرگی لوزه سوم هستند.