دکتر محمدرضا فرتوک‌زاده؛ جراح و متخصص چشم‌پزشکی، فوق تخصص قرینه، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی
داشتن نمره عینک عارضه‌ای است که بسیاری از مردم درگیر آن هستند.
سر درد، چشم درد، سنگینی چشم و پیشانی، خستگی و کلافگی خبر و پیامدهای استفاده نکردن از عینک به شمار می‌رود که درصدی از مردم آن را تحمل کرده و عینک نمی‌زنند.
برخی از عینک استفاده کرده و برخی تمایلی به استفاده از عینک ندارند.
عده‌ای تصور می‌کنند که ضعف بینایی، بیماری نیست. ولی این عارضه علاوه بر تبعات اجتماعی در مسیرهای مهم زندگی از جمله تحصیل، اشتغال و ... نقش اثرگذار است.
عوارض خاموش ضعف چشم و متعاقب آن استفاده نکردن از عینک بی‌شک اثرات قابل ملاحظه‌ای در زندگی فردی و جلوگیری از پیشرفت اجتماعی ایجاد می‌کند.
روش لازک یکی از راه‌حل‌های اصلاح نمره عینک با نتایج مؤثر و دقیق است.
در حال حاضر آخرین فن‌آوری موجود برای اصلاح نمره عینک این روش است که در سالیان گذشته توسعه یافته و کاربرد گسترده‌ای در سراسر جهان به منظور حذف عینک از زندگی انسان‌ها پیدا کرده است.
در گذشته از تیغ الماس جهت ایجاد برش روی قرینه و اصلاح عیوب انکساری چشم به طور دستی توسط جراح چشم‌پزشکی استفاده می‌شد.
لیزیک نیز روشی بود که با ایجاد بررسی در قرینه و دو لایه کردن آن توسط ابزار مخصوص، این فرصت را به جراح می‌داد تا با تراشیدن لایه زیرین قرینه، بیمار را از عینک بی نیاز کند که این روش نیز عوارض خاص خود را به همراه داشت.
در حال حاضر در روش لازک سطح قرینه با اشعه لیزر تراشیده می‌شود سپس با دارویی مخصوص آغشته خواهد شد که درد و عوارض عمل را کاهش می‌دهد.
افراد بالای 18 سال در شرایطی که در طول یک سال گذشته تغییری در نمره عینک خود نداشته باشند می‌توانند کاندید مناسبی برای عمل رفع عیوب انکساری چشم و حذف عینک یا لنز طبی با روش لازک باشند.
تنها نکته مهم این که پس از انجام تکنیک، فرد یک تا دو هفته قادر به انجام فعالیت‌های روزمره از جمله مطالعه و ... به طور موقتی نیستند. به همین خاطر بهترین فصل انجام این روش قبل از آغاز سال تحصیلی پیشنهاد شده است.
احتمال عوارض عمل بسیار کم است و افرادی که به دلایلی غیر از عارضه و بیماری دچار ضعف چشم باشند جهت انجام لازک توصیه نمی‌شوند.
این افراد قبل از هرگونه اقدام درمانی، توسط دستگاه‌های تشخیصی شناسایی می‌شوند.
مبتلایان به قوز قرینه از جمله بیمارانی اند که عمل لازک برای آنان توصیه نمی‌شود و ممنوع است.
در غیر این صورت اگر فردی به دلیل ضعف چشم و داشتن نمره عینک و آستیگماتیسم نیاز به درمان داشته باشند تنها، ظرف مدت چند ثانیه به سادگی نتیجه می‌گیرند و می‌توانند پس از عمل عینک خود را بردارند.
در این روش معمولاً چشم پانسمان نمی‌شود و به جای آن از لنزهای پانسمانی استفاده خواهد شد و تقریباً چشم حالت عادی خود را دارد و فقط کمی درد و آبریزش خواهد داشت که با گذشت چند روز پس از عمل امکان خارج کردن پانسمان وجود دارد.
پس از 48 ساعت امور عادی و روزمره زندگی قابل انجام خواهد بود. توصیه می‌شود افرادی که نیاز به عینک دارند ولی به دلایل مختلف تمایلی به استفاده از آن ندارند می‌توانند با عمل لازک از عوارض و پیامدهای عینک نزدن فاصله بگیرند. اما اگر فردی با عینک از زندگی خود رضایت دارد توصیه نمی‌کنیم که عمل لازک انجام دهد.
برخی مشاغل در گزینش افراد دقت دارند تا فاقدعینک باشند و همین مسئله گاهی موجب تغییر مسیر اجتماعی و شغلی انسان خواهد شد.
آتش‌نشانان، فوتبالیست‌ها، ورزشکاران، شناگران، غواصان، هنرپیشه‌ها، خلبانان و... از جمله این افراداند که می‌توانند با عمل لازک، عینک خود را کنار بگذارند.
با فناوری‌های جدید و دقت بالای این تکنیک، جراحان قادر خواهند بود تا دید دقیق ده دهم (10 از 10) را به فرد بدهند.
این افراد به طور معمول در آینده نیازی به استفاده مجدد از عینک ندارند مگر اینکه شماره چشم آنان بالاتر از عدد 7-8 باشد.
این احتمال وجود دارد که در آینده دچار پیشرفت نمره عینک شوند و یا نیاز به استفاده مجدد از عینک با درجات پائین داشته باشند ولی درجات عینک زیر عدد 5 اغلب نتیجه صد در صد از عمل می‌گیرند.
نیاز به استفاده از عینک ارثی و ژنتیکی است و عواملی مانند مطالعه، دیدن تلویزیون و ... نتیجه‌ای در عینکی شدن افراد نخواهد داشت و اگر هم داشته باشد شاید حدود نیم نمره مؤثر باشد که قابل اغماض است.
تا این لحظه تلاش متخصصان در سراسر جهان به منظور پیوند کامل چشم از فردی به فرد دیگر نتیجه نداشته و فقط پیوند قرینه قابل انجام است.
برای سایر بخش‌های چشم از جمله اعصاب چشمی، شبکیه و عنبیه تا این لحظه اقدام پیوندی موثری در ایران و جهان انجام نشده است.
ایران در پیوند قرینه بسیار پیشرفت کرده و در اکثر شهرهای بزرگ کشور این پیوند با موفقیت انجام می‌شود.
تغییر رنگ چشم با جراحی اقدامی غیر علمی است و قرار دادن یک عنبیه به رنگی دیگر در داخل چشم افراد توصیه نمی‌شود و غیر ضروری و غیر علمی است و عوارض و پیامدهای احتمالی خاص خود را دارد.
اغلب همکاران من با انجام این عمل موافق نیستند. چشم انسان و بینایی وی آنقدر مهم است که با دستکاری آن را به خطر انداخت.
