تاج محل هند ؛ زیباترین بنا در عجایب هفتگانه جدید جهان

هند کشور توریستی است که سالیانه گردشگران و مسافران بسیاری به این کشور هزار رنگ سفر می کنند. هند با توجه به تاریخ و تمدنی که دارد، دارای آثار تاریخی و ارزشمند است که هر فردی را به خود جذب می کند. یکی از این آثار ارزشمند و زیبا، که جزئی از عجایب هفتگانه جهان می باشد، تاج محل هند است. در ادامه با ما همراه باشید تا این بنای تاج محل زیبا را معرفی کنیم.

تاریخچه تاج محل و مراحل ساخت آن

بنای تاج محل در واقع مجموعه مقبره هایی است که در 200 کلیومتری دهلی نو و در کنار رود جمنا، در شهر آگرا در مجموعه ای به مساحت 17 هکتار، قرار دارد. ساخت این بنا حدود 20 سال طول کشید. این بنا در واقع به دستور امپراطور گورکانیان هند، جهان شاه، برای مقبره همسرش در سال 1632، ساخته شد. نام این بنا با توجه به نام همسر جهانشاه، گذاشته شده است. معماری بنای تاج محل ترکیبی از معماری اسلامی، هندی و پارسی و به طور کلی نمونه بارزی از معماری گورکانی است. تاج محل همان طور که گفته شد از دیدنی ها و آثار تاریخی جذاب این کشور است که به ثبت جهانی یونسکو نیز رسیده است. تاج محل هند به عنوان اشکی بر رخسار تاریخ توسط شاعر و اندیشمند هندی، رابندرانات تاگور، معرفی شده است.همانطور که گفته شد این بنا به دستور شاه جهان ساخته شده است. شاه جهان، بعد از مرگ شاه جهانگیر، پدرش، شاه شد و در سال بعد تاج گذاری کرد. او در واقع در بین رقابتی بین برادرانش به این مقام رسید. حکومت او در بخش شمالی هند و بین قرن 16 تا 18 (اواسط این قرن) بود. شاه جهان قبل از به حکومت رسیدن خود با ارجمند بانو ازدواج کرد، او دو همسر دیگر نیز داشت که ارجمند بانو که به ممتاز محل معروف بود، سوگولی آن ها بود. 4 سال بعد از به جومت رسیدن شاه جهان، ارجمندبانو در هنگام زایمان، فوت می کند، شاه نیز به دلیل آن که ممتاز محل را بسیار دوست داشت، دستور ساخت مقبره بسیار باشکوه و مجللی را می دهد.

حکایات و داستان های گذشته تاج محل 

برای ساخت این بنای باشکوه کارگران بسیاری از جای جای دنیا آورده شد، این کارگران از اروپا، امپراتوری عثمانی، ایران و هند بودند. به همراه این کارگران از فیل های بسیاری نیز برای ساخت آن استفاده شد. معمار تاج محل، احمد لاهوری بود که بعده ها آثار ارزشمند دیگری مانند لال قلعه و قلعه سرخ را ساخت. در ساخت این بنا 32 میلیون روپیه که معادل با 52.8 میلیارد روپیه امروز است، خرج شد.بعد از ساخت تاج محل، جهانشاه تصمیم می گیرد بنایی در نزدیکی تاج محل هند برای مقبره خود بسازد، اما موفق نمی شود. سال 1658، یکی از پسرهای جهانشاه به نام اورنگ زیب، پادشاهی را از پدر خود می گیرد و پدرش را در بازداشت خانگی قرار می دهد. جهانشاه در قلعه سرخ که به تاج محل نیز دید داشته است، حبس شده بود. در سال 1666 جهانشاه فوت کرد و پیکر او را در کنار همسرش در تاج محل هند دفن کردند.تاج محل بعد مرگ جهانشاه تا دو قرن رو به انزوا بود و کم کم تخریب می شد. دلیل آن هم این بود که اورنگ زیب بعد از به قدرت رسیدن، این سلسه را به اوج قدرت خد رساند اما بعد از آن که بسیاری از معابد و زیارتگاه ها را تخریب کرد، این سلسله نیز ضعیف شد و از بین رفت.بنای تاج محل در اوایل قرن 19 مورد مرمت قرار گرفت که دستور آن را نایب السلطنه بریتانیا در هند، لرد جرج کرزن، می دهد. این دستور در جهت نگهداری از آثار باارزش و تاریخی در هند بوده است.

معماری تاج محل هند

نمای ساختمان تاج محل هند از سنگ مرمر (مکرانای راجستان) است، به همین دلیل با تابش نور آفتاب این بنا همچون نگینی می درخشد. علاوه بر سنگ مرمر از سنگ های قیمتی دیگری مانند کریستال (چین)، فیروزه (تبت)، آمیتیست، لاجورد (افغانستان)، یشم (چین)، یاقوت کبود (سریلانکا) و عقیق (عربستان)، به صورت اشکال پیچیده ای، استفاده شده است. (به طور کلی 28 نوع سنگ قیمتی در این بنا استفاده شده است). بسیار از این سنگ های قیمتی و ارزشمند توسط انگلیسی ها در شورشی که در سال 1857 رخ داد، دزدیده شد.

معماری بنای تاج محل هند

این بنا دارای 4 گنبد کوچک و یک گنبد بزرگ با ارتفاع 73 متر است. علاوه بر این 5 گنبد، 4 مناره دیگر در هر گوشه آن وجود دارد که هر یک 40 متر ارتفاع دارد. این مناره ها به صورت مایل به بیرون قرار گرفته اند و 90 درجه نیستند، دلیل چنین کاری، این است که اگر زلزله ای رخ داد و مناره ها فرو ریختند به بیرون بریزند و به دیگر قسمت های این بنا آسیب نرسانند. ارتفاع کلی این بنا از یک ساختمان 20 طبقه نیز بلندتر است. در قسمت ورودی و دیگر قسمت های این بنا، آیه هایی از قرآن به زیبایی حکاکی شده اند. در داخل این بنا نیز با اتاق 8 ضلعی رو به رو می شویم که از سنگ مرمر و سنگ های قیمتی که نام برده شد، در آن بکار برده شده است. مقبره نمادین ارجمندبانو، تهی گور، در قسمت همکف قرار دارد و تابوت سنگی او در قسمت پایینی قرار دارد. در این ساختمان، وسایل زینتی و فرش های ارزشمند (فرش های ایرانی) بسیاری وجود دارد. مقبره بزرگتر مربوط به شاه جهان و مقبره کوچک تر مربوط به همسر او است که 99 نام از پروردگار در اطراف این دو مقبره حکاکی شده است.زیبایی این بنای باشکوه در حدی است که در بین عجایب هفتگانه جدید دنیا، زیباترین آن ها به حساب می آید و عنوان تاج قصرها شناخته می شود. هر چه در مورد زیبایی تاج محل که نمادی از عشق بین جهانشاه و همسرش است، صحبت شود باز هم کم است. از جذابیت های این بنا تغییر رنگ نمای آن در ساعات مختلف روز است، طیف رنگی این بنا بین خاکستری، زرد، کرم و سفید تغییر می کند.

 مشکلات شهری

امروزه این نمای مرمری زیبا و درخشان بنای اصلی تاج محل، به دلیل آلودگی هوایی که ناشی از اتومبیل ها و کارخانجات تولید می شود، مورد تهدید قرار گرفته است و به همین دلیل دادگاه عالی هند در سال 1998، راهکارهایی برای جلوگیری از این آلودگی ها ارائه داده است. از جمله اقدامات انجام شده می توان به بسته شدن برخی از کارخانجاتی که تولید آلودگی می کنند و ممنوعیت عبور و مرور در برخی از خیابان های اطراف تاج محل اشاره کرد. از دیگر تهدیدهایی که برای این بنا وجود دارد خشک شدن رود جمنا است، چون استحکام آن وابسته به جویبار کوچکی است که از این رود گرفته می شود.

محوطه داخلی تاج محل

در اطراف بنای اصلی باغ، چند استخر و ورودی اصلی وجود دارد. ورودی اصلی این مجموعه از ماسه سنگ قرمز است. این باغ به شکل مربع است و استخرها به صورتی در این باغ قرار داده شده اند که این باغ به 4 بخش تقسیم شده است. این باغ 4 قسمتی، دارای سبک ایرانی است. در راستای این مجموعه، یک مسجد ماسه سنگی قرمز و بنایی به نام جواب یا آینه، قرار دارد.

افسانه های تاج محل

در مورد تاج محل افسانه ها و داستان های بسیاری گفته شده است که یکی از آن ها، این است که جهان شاه بعد از ساخت این بنا دستور می دهد تا دست های تمام افرادی که در ساخت این بنا دخالت داشته اند را قطع کنند تا مانند چنین بنایی دیگر ساخته شود. از دیگر داستان هایی که در مورد جهان شاه گفته می شود این است که گفتخه می شود او خواستار ساخت مقبره ای با نمای مرمر سیاه رنگ بوده است.