فواد ایزدی، کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار مهر، پیرامون برگزاری کمیسیون مشترک برجام و آینده روابط ایران با اروپا با در نظر گرفتن بسته پیشنهادی آنها در قالب برجام اظهارکرد: بیانیه ای که در وین صادر شد در واقع در مسیر برجام بود. به این تعبیر که امتیاز دادن نقد و امتیاز نگرفتن نسیه، شما ببینید که در متن بیانیه و در بند ششم آن آمده که ایران اعلام کرده است که فعالان اقتصادی که به دنبال کسب و کار مشروع در ایران هستند با حُسن نیت عمل کردند.
وی گفت: پس از برجام برخی از شرکت ها به ایران آمدند و قراردادهایی با ما بستند و امروز اینها قصد خروج از ایران را دارند. این موضوع عجیبی است که مسئولین وزارت خارجه ما در وین سندی را امضا کنند که بیانگر موضوعی است که شرکت هایی که به ایران آمدند با حسن نیت عمل کردند.
ایزدی ادامه داد: بنابراین بند ششم این بیانیه که به امضای طرف ایرانی رسیده به عبارتی چک سفید دادن به اروپا است به این معنا که شرکت های اروپایی که در ایران فعالیتی داشتند با حسن نیت عمل کرده اند، اما واقعیت این است که آنها از ابتدا هیچ حسن نیتی نداشتند، مثال آن شرکت توتال است که یکی، دو سال برنامه نفتی ما را معطل کرد و الان قصد خروج از کشور دارد، شرکتی که حسن نیت داشته باشد هیچگاه این کار را انجام نمی دهد.
کارشناس مسائل بین الملل افزود: اگر شما به بند سوم و ششم بیانیه نگاهی داشته باشید متوجه می شوید که گفته طرف های مشارکت کننده در برجام به اجرای کامل و موثر توافق تاکید کرده یعنی تا الان برجام به طور موثر و کامل انجام شده است؛ در حالی که اجرای کامل و موثر برجام برای ایران صادق است اما برای طرف های مقابل صدق نمی کند، چرا که اروپایی ها حرف های خوبی زده اند اما تاکنون در عمل کاری انجام نداده اند.
وی بیان کرد: بند یک این بیانیه هم ایرادی این چنینی دارد که گفته شده ما بر تداوم اجرای برجام تاکید می کنیم. این به بدین معناست که برجام اجرا شده و ما خواهان تداوم آن هستیم در حالی که حرف ما این است که ایران برجام را اجرا کرده اما طرف مقابل آن را عملیاتی نکرده است.
ایزدی با اشاره به اینکه این بیانیه هیچ بازه زمانی مشخصی ندارد و مشخص نیست چه چیزی قرار است در چه زمانی اجرا شود، تصریح کرد: بنابراین بیانیه یک متن کلی است و باید بیشتر از این مشخص شود که چه اقداماتی را در چه محدوده زمانی طرف ها متعهد به اجرای آن هستند.
کارشناس مسائل بین الملل اظهار کرد: در جای دیگری از این بیانیه آمده که قرار است انگلیس ریاست کارگروه مشترک رآکتور اراک را بر عهده بگیرد که این موضوع با اشاره به سابقه منفی و استعماری انگلیس در ایران جای تعجب دارد که چرا طرف ایرانی آن را پذیرفته و نکته دیگر این موضوع آن است که در متن فارسی آمده انگلیس به جای آمریکا ریاست این کارگروه را بر عهده خواهد داشت اما در متن انگلیسی چنین چیزی نیست. بنابراین تناقضی میان ترجمه و متن اصلی آن وجود دارد.
وی ادامه داد: لذا این متن، متن بسیار ضعیفی است و مشکلات زیادی دارد و در عمل هم ما اقدام خاصی از اروپایی ها ندیدیم. مشکل این است که آنها فکر می کنند چه به ما بسته پیشنهادی سنگینی بدهند و چه بسته سبکی ارائه کنند، ایران در برجام خواهد ماند و این به دلیل اظهارات نسنجیده مسئولین کشور است که قبل از خروج آمریکا از برجام گفتند اگر آمریکا خارج شود ما با اروپا ادامه خواهیم داد. این را مسئولین کشور و آقای رئیس جمهور بیان کردند. تا زمانی که این ذهنیت اصلاح نشود که ایران تحت هر شرایطی با اروپا ادامه خواهد داد، ارائه این نوع بسته های پیشنهادی از سوی اروپا گریبان کشور را خواهند گرفت.
ایزدی در پایان در خصوص نقش روسیه و چین در شرایط پس از خروج آمریکا از برجام اظهار داشت: ما خودمان از ابتدا نقش خاصی برای این دو کشور در برجام قائل نشدیم و زمانی که شما به کشوری اهمیت ندهید طبعا آن کشور هم با شما اینطور رفتار می کند. تا زمانی که آمریکا در برجام بود تمرکز ایران مذاکره با آمریکایی‌ها بود و پس از خروج آنها از برجام، تمرکز ایران به اروپایی‌ها معطوف شد. این به معنی بی توجهی به روسیه و چین بود، چرا که برخی در داخل کشور ما غرب گرا هستند و هر گاه انتخابی بین کشورهای غربی و روسیه و چین داشته باشند به سمت غرب گرایش خواهند داشت.
