نگاهی به کارنامه کاری صدرالدین شجره

خبرگزاری صدا و سیما: صدر الدین شجره هنرمندی که حدود نیم قرن در رادیو خاطره ساخت پس از تحمل یک دوره بیماری دار فانی را وداع گفت.

به نقل از روابط عمومی رادیو؛ صدرالدین شجره، گوینده، مجری، بازیگر، نمایشنامه‌نویس و کارگردان پیشکسوت رادیو چند سالی بود که به بیماری نادر دچار شده بود.
او در سال 1331 متولد شد.

علاقه وی به شعر و ادبیات باعث شد که از دوران نوجوانی، در مجالس شعرخوانی شرکت کند و از همان زمان نیز برای آموختن فن بیان و سولفژ اقدام کند.

شجره در سال دوم دبیرستان، پس از به روی صحنه بردن نمایشی در مدرسه، با اکبر رادی آشنا شد و همین آشنایی، منجر به دوستی‌ای شد که تا پایان عمر «رادی» ادامه داشت.

او در سال 1346، در سن 15 سالگی مقام نخست کشوری در آزمون فن بیان را کسب کرد و به دنبال آن وارد رادیو شد. شروع به کار وی در رادیو جوانان بود که به مدت 7 سال ادامه داشت. خودش از آن سال‌ها به عنوان بهترین سال‌های کاری یاد می‌کند.

وی در سنین دبیرستان، به مدت 2 سال کلاس ادبیات دانشگاه را نزد جناب خاقانی زیر نظر دکتر ضیاالدین سجادی گذراند و مباحث موسیقی، سولفژ و آواز را نیز در محضر مصطفی کمال پورتراب آموخت.

شجره بخش بعدی کار خود را با بازیگری در نمایش رادیویی آغاز کرد و بعد از مدت کوتاهی نویسندگی و تنظیم نمایشنامه برای رادیو را انجام داد.

بعد از آن کارگردانی نمایش رادیویی را شروع کرد.

صدرالدین شجره در رشته اپتومتری تحصیل کرد، اما علاقه فراوان به رادیو و نمایش، باعث شد تا به استودیو‌های رادیویی کشانده شود.

شجره در دوره فن بیان و آیین سخنوری درجه Master در گویندگی دریافت کرده‌است.

این درجه به گوینده‌ای داده می‌شود که علاوه بر اینکه فن بیان خوبی دارد، در امر بداهه‌پردازی و دادن اطلاعات کامل و جامع به مخاطب نیز مهارت داشته باشد.

صدرالدین شجره، پس از اکبر مشکین، رامین فرزاد وسبکتکین سالور، از نسل دومی‌های رادیو محسوب می‌شود.

وی در طول حدود پنج دهه فعالیت مستمر در رادیو، نویسندگی، تنظیم و کارگردانی آثار فراوانی را بر عهده داشته‌است.

از جمله اقتباس رادیویی از شاهکار‌های ادبی چون:

• خوشه‌های خشم (جان استاین بک)
  پدران و پسران (ایوان تورگنیف)
  راه آزادی (هاوارد فارست)
  مسخ (کافکا)
  تقریباً تمامی آثار آنتوان چخوف
  خانه عروسک (هنریک ایبسن)
  خانه اشباح (هنریک ایبسن)
  جان گابریل بورکمان (هنریک ایبسن)

او همچنین اکثر نمایشنامه‌های اکبر رادی، را برای پخش در رادیو تنظیم و کارگردانی کرده و در برخی از آن‌ها نیز بازی کرده‌است.

صدرالدین شجره در برخی شبکه‌های رادیویی به عنوان گوینده و کارشناس مجری حضور داشته‌است. از جمله:

• چشم‌انداز (رادیو ایران)
  جمعه‌ها با تئاتر (رادیو فرهنگ)
  رنگین‌کمان هنر (رادیو تهران)
  توان مثبت (رادیو تهران)
  گفتگوی هنر (شبکه گفتگو)
  بخش شبانگاهی (رادیو پیام)
  کارگردانی نمایش‌ها (رادیو نمایش)

فعالیت در تلویزیون:

صدرالدین شجره، علاوه بر فعالیت در رادیو در بعضی از تله‌تئاتر‌ها - فیلم‌ها و مجموعه‌های تلویزیونی نیز به عنوان بازیگر یا کارگردان فعالیت داشته‌است.

• تله تئاتر «هیولا»
  تله تئاتر «تیغ کهنه»
  مجموعه تلویزیونی «یکی از این روز‌ها»
  «مجموعه تلویزیونی «مدار صفر درجه»
  مجموعه تلویزیونی «زمین انسان‌ها»
  مجموعه تلویزیونی «معمای شاه»
  مجموعه تلویزیونی «ماه و پلنگ»
  مجموعه تلویزیونی «روز‌های بهتر»
  مجموعه تلویزیونی «وقتی ین ناپدید شد» (کارگردان)
  فیلم سینمایی «آفتاب بر بام» (کارگردان)
  مجموعه تلویزیونی «آواز در باران» (نویسنده و کارگردان)
  فیلم سینمایی «سپید و سیاه» (تاکنون مجوز اکران نداشته‌است)
  مجموعه تلویزیونی «ستارخان»

شجره در رادیو به عنوان مجری، گوینده و کارگردان فعال بود همچنین در تله تئاتر و سریال، به ایفای نقش می‌پرداخت و نیز استاد نمایش رادیویی دردانشکده صدا و سیما بود و به امر آموزش فن بیان در موسسات آزاد مشغول بود.

دیدگاه شجره در خصوص نمایش رادیویی: صدرالدین شجره معتقد بود کارگردانی نمایش رادیویی با کارگردانی نمایش صحنه چندان متفاوت نیست، زیرا کارگردان نمایش رادیویی علاوه بر دانش و توانمندی‌های کارگردان نمایش صحنه، بیش از هر کس دیگری، بیشتر از بازیگر و حتی نمایشنامه‌نویس، باید ویژگی‌های نمایش رادیویی و رسانه رادیو را بشناسد.

وی همچنین اعتقاد داشت نمایش رادیویی عین موسیقی است، یک ارکستر انسانی، ارکستری که حنجره‌ها آن را به وجود می‌آورند نه ساز‌ها و این حنجره‌ها باید مثل ساز‌های یک ارکستر، انتخاب، تنظیم و هدایت شوند.