به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، محمود باغجری، استاد دانشگاه شهید بهشتی، با بیان اینکه مسوولان اقتصادی کشور باید جدیت بیشتری در تصمیمگیری خود داشته باشند، اظهار کرد: ما شاهدیم که مسئولان در تصمیمگیریهای خود ابهام دارند یا نمیدانند چه کار باید کنند و شاید هم اطلاعرسانیشان ضعیف است. ابتدا برای هماهنگیهای ارزی بین صادرکننده و واردکننده سامانه نیما را راهاندازی کردند و از طرف دیگر برای ارز نرخگذاری کردند. این دوگانگی باعث ایجاد فضاهایی برای رانت میشود.
تمام ابهامات پس از نرخ گذاری شروع شد
وی با تاکید بر اینکه تمام ابهامات از نرخگذاری ارز شروع شد، تاکید کرد که با نرخگذاری ارز شیوع رفتارهای سوداگرایانه بیشتر شد؛ به طوری که در پی اعلام تخصیص ارز 4200 تومانی به واردات، حجم واردات نسبت به سالهای گذشته بسیار بیشتر شد.
این استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه بسیاری از صادرکنندگان در این شرایط حاضر نیستند ارزشان را به دولت بدهند، گفت: در چنین شرایطی که بین نرخ رسمی ارز و نرخ غیررسمی آن تفاوت زیادی وجود دارد، بسیاری از صادرکنندگان و مخصوصا صادرکنندههای کوچک در این شرایط ترجیح میدهند اساسا صادراتی نداشته باشند.
مابقی 80 درصد ارز شرکت ها کجا می رود؟
باغجری با بیان اینکه بسیاری از معاملات در سامانه نیما دچار ابهام و عدم شفافیت است، اظهار کرد: با این همه بازار ثانویه ارز میتواند شرایطی را برای انتقال ارز پتروشیمیها به بازار فراهم کند، اما ظاهرا اخیرا قرار شده است فقط 20 درصد از ارز صادرات غیرنفتی و پتروشیمیها به بازار ارز تزریق شود. سوالی که اینجا مطرح میشود این است که مابقی این ارز کجا قرار است عرضه شود؟ اگر در سامانه نیما عرضه خواهد شد، باز هم احتمالا شاهد تعاملات غیررسمی بین عرضه کنندگان و دریافت کنندگان ارز خواهیم بود.
وی با اشاره به آرامش نسبی حاکم بر بازار ارز هم اظهار کرد: واقعیت این است ما همیشه بعد از تجربه یک جهش ارزی یک ثبات نسبی را تجربه می کنیم، اما به نظر میرسد این ثبات میتواند به وسیله یک شوک سیاسی دوباره دچار تلاطم شود؛ ضمن اینکه بسیاری از فعالان این حوزه منتظرند تا ببینند تکلیف بازار ثانویه ارز چه میشود.
با وجود عدم شفافیت همچنان رانتها تعیینکننده خواهند بود
این اقتصاددان با بیان اینکه تا زمانی که ارز شرکتهای بزرگی همچون پتروشیمی، معادن و فولاد به بازار وارد نشود، همچنان عدم تعادل وجود دارد، گفت: در صورتی که تبادلات ارزی در یک بازار شفاف انجام نشود، همچنان رانتها تعیین کننده قیمت خواهند بود.
راهاندازی سامانه ارزی نیما علیرغم اعلام شرایط تک نرخی برای ارز باعث شد که معاملات پشت پرده برای دریافت مابهالتفاوت نرخ رسمی با نرخ بازار ارز رونق بگیرد. در چنین شرایطی دولت برای ایجاد شفافیتهای بیشتر از راهاندازی بازار ثانویه ارز خبر داد؛ که اگر به طور کامل عملیاتی شود، میتواند تا حدود زیادی از افزایش بیحساب و کتاب نرخ ارز جلوگیری کند.