به گزارش الف، بهاره افشاری تهیهکننده و کارگردان مستند «سریک» با انتشار نامهای در اعتراض به بازتابهای خبر اهدای بیلبوردهای تبلیغاتی شهرداری تهران به فیلمش، از پذیرفتن این هدیه خبرساز انصراف داد.
رونمایی از مستند «سرلک» با محوریت رابطه سردار آزمون بازیکن سابق تیم ملی فوتبال ایران با اسب خود، از همان ابتدا بازتابهای گستردهای در فضای رسانهای داشت به ویژه که این مستند نام یکی از بازیگران سینما و تلویزیون را بهعنوان تهیهکننده و کارگردان پای خود داشت. بهاره افشاری در نخستین تجربه کارگردانی خود این مستند را به سرانجام رساند و قابل پیشبینی بود که رونمایی از آن در قالب مراسمی توام با فوت کردن کیک تولد خانم بازیگر با واکنشهایی در فضای رسانهای و شبکههای اجتماعی مواجه خواهد بود.
کادوی تولد یا بسته حمایتی؟
در مسیر همین بازتابها و واکنشها، انتشار خبر اهدای 20 بیلبورد تبلیغاتی برای این فیلم مستند از سوی شهرداری تهران آن هم بهعنوان «کادوی تولد» بهاره افشاری با انتقاداتی تند و تیز همراه شد؛ انتقاداتی که محور اصلی آنها حول ابهاماتی از این دست بود: بستههای حمایتی شهرداری تهران برای فیلمهای مستند ورزشی چرا تا به امروز شامل حال مستندهای دیگر نشده بود؟ آیا دیگر چهرههای معتبر و شناخته شده در عرصه مستندسازی هم امکان و شرایط بهرهمندی از این امتیاز را در آینده خواهند داشت؟ مبالغ 6 تا 20 میلیارد تومانی برآورد شده برای این بسته حمایتی با چه منطقی برای حمایت از مستند یک کارگردان فیلم اولی در نظر گرفته شده است؟
ابهامات درباره این خبر به حدی بود که در واکنش به بازتابها در فضای مجازی، محمد صادق حسنی سرپرست ورزش شهرداری تهران ناگزیر از ارایه توضیحات شد و اعلام کرد: «ما برای اکران فیلم بهاره افشاری (کارگردان فیلم سریک با مضمون اسب سردار آزمون) سالنی را در اختیار آنها قرار دادیم تا مراسم افتتاح اکران فیلم در آن برگزار شود ضمن اینکه آنها درخواست کردند که برای تبلیغ فیلم آنها را حمایت کنیم اما بحث عدد و رقم مطرح نیست و خدا میداند قصه کمک 20 میلیاردی از کجا آمده است؟ چرا که مااز سردار به عنوان یک ورزشکار ارزشی حمایت کردیم و وظیفه ذاتی خود میدانیم که در راه مرام ورزشکاری و حمایت از ورزشکاران قدم برداریم وهر گونه کمک مالی و عدد و رقم در این باره کذب است.»
اشاره به «وظیفه ذاتی» در فضای رسانهای بهوجود آمده درباره این جایزه پرابهام مجاب کننده نبود و شاید به همین دلیل امروز 23 تیرماه و چندین روز پس از این ماجراها بهاره افشاری دست به قلم برد و برای انصراف از قبول این «هدیه» نوشت «فضای مهآلود و سیاستزدهای که این روزها بر جامعه حاکم شده، باعث میشود از هر رفتاری، تعبیر سیاسی شود.»
انصراف همراه با گلایه
بهاره افشاری در این نامه با اشاره به اینکه «این اولین بار نیست و صد البته آخرین بار هم نخواهد بود که ارگانهایی نظیر شهرداری و تلویزیون امکاناتی نظیر بیلبورد و تیرزهای تبلیغاتی خود را با تخفیفهای حداکثری یا به شکل رایگان در اختیار اهالی فرهنگ قرار میدهند»، ماجرای این هدیه شهرداری تهران را اینگونه روایت کرده است: در مراسم اکران خصوصی فیلم «سریک» در امتداد وظایف نهاد شهرداری جهت حمایت از سینمای مستقل، پیشنهاد اختصاص بیست بیلبورد به فیلم «سریک» مطرح شد. سوال من اینجاست کدام کارگردانی که غایت آرزویش دیده شدن فیلمش است از این امکان چشمپوشی میکند؟ هرچند که بعدها این کمک فرهنگی در این فضای ملتهب، تعبیر به هدیه شخصی شد. (که باز پر واضح است پیشنهاد هدیه یا حتی حسن نیت کمک به سینمای مستقلی که از جانب کسی دیگر اولین بار مطرح شده و نه از طرف گروه سریک چرا باید باعث شرمساری گروه ما شود؟) این در حالی است که به لطف خدا و مردم نازنین فیلم ما در هفته اول بدون هیچ تبلیغی در نخستین ساعات فروش تمام بلیت هایش به پایان رسید.
بازیگر فیلم سینمایی «پایاننامه» سپس طیفی از منتقدان به این هدیه جنجالی را خطاب قرار داده و نوشته است: از عزیزانی که از شرایط اقتصادی مردم سواستفاده میکنند تا برای آنها ایجاد سوتفاهم کنند پرسشی دارم و آن این است چگونه من را متهم به گرفتن هدیه میلیاردی از بیتالمال میکنند در حالی که به خوبی واقف هستند بیلبوردهایی که قرار بود به این فیلم مستند اختصاص داده شوند، بیلبوردهایی بودند که همواره جهت معرفی و تبلیغ آثار فرهنگی در زمانی تعریف شده از آنها بهره گرفته میشود و در این زمان تعریف شده این بیلبوردها در اختیار شرکتهای تبلیغاتی و در نهایت چرخه اقتصادی قرار ندارد و در خدمت فرهنگ است. ضمن اینکه تاکنون افکار عمومی نه تنها هرگز نسبت به تخفیفات فرهنگی از این جنس واکنشی نشان نداده بلکه آن را راهکاری برای دوام هنر دانسته است.
کارگردان «سریک» در بخش دیگری از نامه خود با تاکید بر اینکه «ما هیچ درخواستی مبنی بر گرفتن بیلبورد، نه به شهرداری و نه هیچ نهاد دیگری ارایه نداده بودیم» نوشت: به احترام افکار عمومی که این روزها تحت تاثیر فضای التهابآمیز سیاسی دچار سوتفاهم شدند، انصراف خود را از پذیرفتن بیست بیلبورد فیلم «سریک» اعلام میکنم و آرزو دارم هنر ما بتواند همچنان مستقل و بدون سایه سیاست به حرکتش ادامه دهد و ما با تعبیرهای این چنینی جلوی بقای هنر را نگیریم.
ابهاماتی که همچنان بیپاسخ است
فارغ از سرنوشت این بیلبوردهای تبلیغاتی شهرداری تهران که یکی از مهمترین ظرفیتها برای اطلاعرسانی محیطی محصولات فرهنگی محسوب میشود و همواره فرآیند بهرهمندی از آنها مورد گلایه و نقد اصحاب فرهنگ و هنر بوده است، جای آن دارد که پس از این نامه بهاره افشاری، مسئولان شهرداری هم با صراحت درباره این «هدیه» شفافسازی کنند.
به گزارش مهر، قطعا انصراف مستند «سریک» از قبول این بسته حمایتی را نمیتوان نقطه پایانی بر ابهامات بسیار درباره تصمیمگیری درباره اعطای «هدیه»هایی از این دست دانست.