تحریریه گروه ترجمه زندگی آنلاین
ویروس نقص ایمنی (HIV)، سلول‌‌های CD4، نوع خاصی از گلبول‌‌های سفید خون را که نقش مهمی در مبارزه بدن با بیماری‌‌ها دارد، هدف قرار داده و از بین می‌برد.
برای این بیماری درمانی قطعی وجود ندارد و تنها با تجویز دارو میتوان روند پیشرفت بیماری را کند کرد.
علایم ابتلا به ایدز
علایم بیماری نسبت به مرحله پیشرفت آن متفاوت است:
عفوت اولیه (حاد)
بیشتر افرادی که به ویروس ایدز مبتلا میشوند، یک یا حتی دو ماه پس از ورود ویروس به بدن، علایمی شبیه آنفلوانزا دارند.
این مرحله به عفونت اولیه یا حاد معروف است که چند هفته طول میکشد.
از برخی از علایم احتمالی میتوان به موارد زیر اشاره کرد
تب، سردرد، دردهای عضلانی و مفاصل، جوش، گلودرد و تورم غدد لنفاوی، عمدتا در ناحیه گردن
اگرچه در این دوره علایم بروز داده شده، چندان مورد توجه نیستند اما مقدار وجود ویروس در جریان خون بسیار بالا و به راحتی در حال گسترش یافتن در بدن است.
دوره نهفتگی
در برخی از افراد تورم غدد لنفاوی در دوره نهفتگی این بیماری رخ میدهد. هیچ علایم خاص دیگری بروز نمی‌کند اما ویروس در بدن وجود دارد و سلول‌‌های سفید خون را عفونی کرده است.
این مرحله احتمال دارد تا 10 سال طول بکشد و البته در افرادی که داروی ایدز مصرف میکنند، ممکن است چند دهه دیگر هم ادامه یابد.
علایم اولیه ابتلا به عفونت HIV
همانطور که ویروس ایدز در بدن تکثیر میشود و سلول‌‌های ایمنی را تخریب میکند، فرد بیمار ممکن است علایم زیر را از خود بروز دهد:
تب، خستگی، تورم غدد لنفاوی، اسهال، لاغر شدن، عفونت قارچی دهان و دندان (برفک) و زونا (هرپس زوستر).
علایم پیشرفت بیماری
زمانی که بیمار مبتلا به ویروس ایدز، تحت هیچ نوع درمانی قرار نگیرد، پس از گذشت 10 سال، ویروس به شدت گسترش پیدا کرده و سیستم ایمنی دچار صدمه بسیاری شده است.
در این زمان فرد در برابر هر نوع عفونتی- که معمولا برای افراد سالم تهدیدی محسوب نمی شوند- حساس میشود. در این دوره علایم زیر مشاهده میشود:
تعریق شدید در شب، تب مکرر، اسهال مزمن، جراحت‌‌های غیرطبیعی در دهان و زبان، خستگی دایمی بدون دلیل، لاغر شدن بیش از حد، جوش و ضایعات پوستی
روش‌‌های انتقال بیماری
ویروس نقص ایمنی HIV، با سه روش اصلی منتقل میشود:
* تماس جنسی
* قرار گرفتن در معرض خون و یا بافت آلوده ( به وسیله انتقال خون، یا استفاده از سوزن آلوده)
* از مادر متبلا به فرزند در دوران بارداری، زایمان، یا تغذیه با شیر مادر
عوارض ایدز
عفونت HIV، سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا را به شدت تضعیف کرده و او را به انواع بیماری‌‌های عفونی و انواع خاصی از سرطان به شدت حساس میکند.
از برخی از این بیماری‌‌ها میتوان به موارد زیر اشار کرد
سل
سل رایج ترین بیماری است که افراد مبتلا به ایدز، به ویژه در کشورهای فقیر، مبتلا شده و باعث مرگ شان میشود.
سیتومگالوویروس
نوعی ویروس از خانواده هرپس است که به وسیله مایعات بدن مانند بزاق، خون، ادرار، شیرمادر و منی، منتقل میشود.
این ویروس به چشم‌‌ها، مجرای گوارشی، شش‌‌ها و دیگر اندام‌‌ها صدمه می‌زند.
سیستم ایمنی بدن یک فرد سالم میتواند جلوی فعالیت این ویروس را بگیرد، اما افراد مبتلا به ایدز، از پس این بیماری برنمی آیند.
مننژیت کریپتوکوکال
این بیماری که منجر به التهاب پرده‌‌های محافظی و مایع اطراف مغز و نخاع میشود، در افراد مبتلا به ایدز بسیار دیده میشود.
برفک
یکی از عفونت‌‌های قارچی است که معمولا افراد آلوده به ویروس HIV به آن مبتلا میشوند.
این عفونت موجب التهاب و تشکیل یک لایه ضخیم سفید رنگ روی زبان، واژن، کشاله ران، زیر بغل و دیگر مناطق مرطوب پوست میشود.
توکسوپلاسموز
این عفونت کشنده ای است که به وسیله توکسوپلاسما گوندی، به وجود می‌آید. توکسوپلاسما گوندی، نوعی انگل است که به وسیله مدفوع گربه‌‌های مبتلا، منتقل میشود.
کریپتوسپوریدیوسیس
نوعی انگل است که که وارد روده‌‌ها شده و فرد را به اسهال مبتلا میکند. این وضعیت در بیماران مبتلا به ایدز به شکل مزمن مشاهده میشود.
سارکوم کاپوزی
نوعی سرطان پوست است که به موجب آن، در دیواره‌‌های رگ‌‌های خونی تومور تشکیل میشود.
این سرطان در افرادی که به HIV، مبتلا نیستند، بسیار نادر است اما افراد مبتلا به ایدز را بسیار تحت تاثیر قرار میدهد.
لنفوم
نوعی سرطان است که گلبول‌‌های سفید خون را درگیر میکند و معمولا اثر خود را در غدد لنفاوی نشان میدهد. در این بیماری غدد لنفاوی بزرگ میشوند که البته دردناک نیستند.
سندرم اتلاف (نزاری یا ضعف بنیه)
این سندرم معمولا افراد مبتلا به ایدز را گرفتار خود میکند که به موجب آن 10 درصد از وزن بدن از طریق اسهال، ضعف مزمن و تب از دست می‌رود.
مشکلات عصب شناختی
افراد مبتلا به ایدز ممکن است به مشکلات عصب شناختی مانند گیجی، فراموشکاری، افسردگی، اضطراب و اشکال در راه رفتن مبتلا شوند.
بیماری کلیوی
افراد مبتلا به ایدز ممکن است به بیماری نفروپاتی مربوط به ویروس نقص ایمنی(HIV) مبتلا شوند.
در این بیماری، فیلترهای ریز موجود در کلیه فرد که مایعات اضافی و زاید را از جریان خون برداشته و وارد ادرار میکند، دچار التهاب میشوند و در نتیجه فرد دچار بیماری کلیوی میشود.
تشخیص بیماری
* ویروس ایدز، معمولا با آزمایش خون و یا بزاق دهان- برای یافتن پادتن علیه این ویروس- تشخیص داده میشود.
متاسفانه تولید این پادتن‌‌ها در بدن تا 12 هفته طول میکشد.
* یک نوع جدیدتر تشخیص این بیماری، بررسی آنتی ژن این ویروس است.
این آنتی ژن، نوعی پروتئین است که بلافاصله به وسیله این ویروس پس از وارد شدن به بدن، تولید میشود و وجود آن حتی قبل از بروز علایم عفونت ایدز، تشخیص داده میشود.
تشخیص مقدار پیشرفت بیماری
با روش‌‌های زیر میتوان تشخیص داد که بیماری در چه مرحله ای قرار دارد:
شمارش CD4
شمارش سلول‌‌های CD4 که نوعی گلبول سفید خون هستند، میتواند روشی برای تشخیص مقدار پیشرفت این بیماری باشد.
زمانی که تعداد این سلول‌‌ها، کمتر از 200 عدد باشند، یعنی اینکه عفونت ویروس نقص ایمنی چنان گسترده شده که به بروز علایم ایدز منجر میشود.
مقدار وجود ویروس
شمارش تعداد ویروس HIV در خون، سطح پیشرفت بیماری را نشان میدهد.
مقاومت در برابر دارو
با آزمایش خون میتوان فهمید که تا چه حد ویروس HIV به داروی‌‌های ضد این ویروس مقاوم شده اند.
پیشگیری
افراد میتوانند با رعایت موارد زیر از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنند:
* استفاده از کاندوم در زمان رابطه جنسی
* استفاده از داروی ترووادا
استفاده از ترکیب داروهای امتریسیتابین و تنوفوویر (ترووادا) میتواند خطر ابتلا به ایدز را در کسانی که در معرض این بیماری قرار گرفته اند، کاهش دهد.
* استفاده از سرنگ تمیز
* زنان باردار مبتلا به ایدز، در صورت مصرف دارو میتوانند تا حد زیادی از ابتلای نوزادشان به این بیماری جلوگیری کنند.
درمان
در حال حاضر هیچ نوع درمان یا واکسنی برای رهایی از ویروس نقص ایمنی HIV، وجود ندارد. اما معالجه این بیماران شامل درمان از طریق مقابله با بازگشت ویروس است که روند پیشروی بیماری را کند میکند.
تغییر سبک زندگی
در کنار درمان دارویی، فرد مبتلا باید سبک زندگی خود را اصلاح کند تا بتواند زندگی طولانی تری داشته باشد.
مصرف غذاهای سالم
مصرف میوه و سبزی‌‌های تازه، گندم کامل و پروتئین کم چرب بسیار مهم است. بدین ترتیب انرژی و توان سیستم ایمنی بدن افزایش می‌یابد.
خوردن محصولات لبنی غیرپاستوریزه، تخم‌مرغ و غذاهای دریایی خام برای این افراد بسیار مضر است. آنها باید غذای خود را کاملا پخته مصرف کنند.
واکسن
زدن واکسن از ابتلا به بیماری‌‌هایی مانند مننژیت و سینه پهلو که مبتلایان به ایدز به آن بسیار حساس هستند، کمک میکند.
