به گزارش "ورزش سه"، فرانسه در سال 1998 نیز در خانه خود توانسته بود چنین توفیقی را به دست آورد، اما به مصداق آن ضرب‌المثل که مرغ همسایه غاز است، از قرار این پیروزی و شیرینی حلاوتی ویژه‌تر داشت و بیش از پیروزی نخست به مذاق همه چسبید و کام همه را شیرین‌تر کرد.
گویی ملتی به خیابان‌ها سرازیر شدند؛ یکپارچه شور و هیجان و انرژی، سرشار از احساس و عاطفه و انگیزه و لبریز از شادی و طراوت و طربناکی. واقعا در این بازی هیجان‌انگیز چه رازی نهفته است که خلقی را چنین واله و حیران و شیدای خود می‌کند؟
اکنون می‌توان به ضرس قاطع پذیرفت که فوتبال همانند بسیاری از عناصر هویت‌ساز هر قوم و ملتی به یک عنصر هویت‌ساز تبدیل شده است و همان کارکردی را برای ملت‌ها ایفا می‌کند و همان تأثیری را بر روح و روان و رفتار شهروندان یک کشور دارد که عناصر تاریخی و فرهنگی دارند.
اکنون اگر ملت فرانسه به ویکتور هوگو، مولیر، گدار، روسو، ژاندارک و ناپلئون بناپارت افتخار می‌کند و موزه لوور و برج ایفل و کاخ الیزه را در زمره آثار تاریخی و فرهنگی خود می‌داند، باید پذیرفت که قهرمانی تیم فوتبالش در جام جهانی را نیز در زمره عناصر هویت‌ساز خود تعریف کرده است؛ عنصری که هر شهروندی از هر قوم و نژاد و رنگی را بی‌توجه و عنایت به پستی‌وبلندی‌های معیشتی و اقتصادی و فرهنگی، به خیابان می‌کشاند تا به‌واسطه آن شادی کند و فریاد و هیجان برکشد.
به گمانم بعد از اتفاقات تروریستی‌ای که در چند سال اخیر در فرانسه شاهد آن بودیم، مردم ما نیازمند چنین توفیقی بودند تا آن انرژی منفی و یأس‌آلود را در قامت چنین توفیقی نه‌تنها خنثی کرده که به شکلی انفجاری به آن وجهی مثبت ببخشند.
در دو روز و شبی که کل فرانسه غرق در شادی و شور بود، به‌جز برخی رخدادهای بسیار جزئی، امنیت و آرامش بر کلیت شهرهای فرانسه حکمفرما بود و این خود نشان می‌دهد که چگونه شادی و انرژی می‌تواند همراه خود صلح و صفا و دوستی به ارمغان آورد و کینه‌ها و کدورت‌ها را بشوید و بروبد.
هیجاناتی که رئیس‌جمهور در هنگام بازی و بعد از پیروزی از خود نشان داد، بی‌شائبه و بی‌شیله‌وپیله بود، گویی این کودک درون او بود که از پیروزی بازیکنان به وجد آمده و فریاد شوق سر می‌داد. رفتارش در هنگام اعطای مدال به بازیکنان و در چنان باران و توفانی، نشان داد که چگونه می‌توان شادی را چنان درونی کرد که بارانی چنان شدید و سیل‌آسا، نه‌تنها ایجاد کدورت و ناراحتی نکند که خود در قامت بارانی از شادابی و طراوت، به شست‌وشوگری هرچه ناخالصی و ناپاکی پرداخته و به عنصری خاطره‌انگیز و زیبا تبدیل شود.
روز بعد بازیکنان و کل تیم به کاخ الیزه دعوت شدند و نشان لژیون دونور به همه آنها اعطا شد که این توجه نشان داد فوتبال و موفقیت در چنین سطحی عنصری مهم در هویت‌سازی یک ملت است و باید به همان اندازه به آن اهمیت داد و به پای چنین نهالی آب لطف و عنایت افشاند.
جدای از تأثیرات اجتماعی، روانی و فرهنگی این پیروزی تاریخی، در عرصه‌های اقتصادی نیز این توفیق تأثیرات مثبتی گذاشت، به‌نحوی‌که در فردای روز پیروزی، بورس فرانسه 9/0 درصد رشد داشته است، همچنان‌که تمامی رستوران‌ها و مراکز تفریحی و تغذیه‌ای مملو از جمعیت بود.
نگاهی به ترکیب جمعیتی و نژادی تیم ملی فوتبال فرانسه خود گویای تنوعی از قومیت‌های گوناگون است و در آن می‌توان از هر جنس و نژادی یافت؛ از پوگبای سیاه‌پوست تا گریزمن سفیدپوست و... . این نکته نشان می‌دهد که فوتبال توانسته به‌قدری هویت و مشخصه خود را پررنگ و تحمیل کند که هرگونه تبعیضی جز شایستگی و همت و تلاش فردی و جمعی و بازی جوانمردانه از این میانه رخت بربندد. در آینده که تأثیرات این رخداد دست‌مایه پژوهش‌های اجتماعی افزون‌تری می‌شود، می‌توان برکات آن را بیشتروبیشتر به شمار آورد و حسشان کرد.
حسین امنیان ندوشن
