تهیه و تنظیم: نیکی پاک بین
گروه سرزنده گردشگر این بار سفری دو روزه به مقصد یک شهر نزدیک را طراحی نموده است.
سفر به زنجان شهری با زیباییهای منحصربهفردش در فاصلهای تنها سه ساعت تا پایتخت شلوغی به نام تهران.
نهتنها آب و هوایی عوض میکنید بلکه سفری به قلب تاریخ کهن ایرانزمین هم در پیش رو خواهید داشت.
اولین تصمیم گروه، حرکت با قطار بود اما مجدداً سفر با کاپیتان خوشخلق را ترجیح دادند. نزدیک دو سال است سفر تنها با کاپیتان بوده و یکبهیک اعضای گروه را میشناسد.
ساعت پنج صبح و حرکت. پیش بهسوی زنجان. پس از صرف یک صبحانهی دلچسب در مسیر تهران به قزوین نزدیکیهای زنجان گنبد آبی فیروزهای سلطانیه خودنمایی میکند.
به زنجان میرسیم وناهاری مفصل از غذاهای محلی منطقه، انتظار ما را میکشد.سفرهای از انواع واقسام خوراکهایی همچون بوغدا آشو، جغل بغور،سوت آشو، قوروت آشو، کوفته، مرغ با آلو و ...
رختشویخانه
بنای رختشویخانه یا مجموعه تاریخی رختشویخانه درقلب بافت تاریخی شهرزنجان احداثشده است.
مردم شهر لباسهای خود را در این مکان میشستند.
در واقع بیشتر سرپناهی بود برای بانوانی که لباسهای خانواده را در بیرون از خانه میشستند و رهایی از سرمای زمستان.
این بنا درحال حاضر بهعنوان موزه مردمشناسی مورداستفاده قرار میگیرد. با وجوداینکه سالها از تأسیس آن میگذشت اما هنوز هم حس زندهای دارد.
گنبد سلطانیه
گنبد سلطانیه مقبره اُلجایتو است که در شهر سلطانیه (پایتخت ایلخانیان) ساخته شد و از آثارمهم معماری ایرانی و اسلامی به شمار میرود.
دیدنیترین بنای زنجان به عقیده بسیاری گنبد سلطانیه است.
این گنبد که بهعنوان بزرگترین گنبد خشتی دنیا شناخته میشود، یکی از شاهکارهای مربوط به دوره ایلخانان است.
گنبدی عظیم و پرهیبت که با کاشیکاریهای فیروزهای از دور خودنمایی میکند.
گنبد سلطانیه به سفارش اولجایتو پادشاه مغول، معروف به سلطان محمد خدابنده ساختهشده و مقبره خود او نیز هست.
گنبد عظیم این بنا از گنبدهای دو پوشش بسیار قشنگ دنیا به شمار میرود. معروف است که در ساخت گنبد بزرگ شهر فلورانس از گنبد سلطانیه الگوبرداری شده.
همچنین این گنبد، بعد از گنبدهای سانتاماریا دلفیوره فلورانس و ایاصوفیه استانبول، سومین گنبد بزرگ دنیاست و در فهرست بناهای یونسکو ثبت شده است.
غار کتله خور
کتلهخور غاری خشکی آبی است که در شهرستان خدابنده قرار دارد.
نخستین بار حدود چهل سال پیش گروهی از سرشناسترین کوهنوردان ایران اقدام به بازدید غار کتله خور کردند. غار کتله خور ازنظر قدمت، تقریباً همسن غار علیصدر همدان است، البته از دو جهت با هم تفاوت دارند.
یکی اینکه غار علیصدر همدان، غاری است کاملاً آبی، اما غار کتله خور زنجان غاری است تقریباً خشک.
دوم اینکه آهکهای غار کتله خور نسبت به آهکهای غار علیصدر بسیار خالصتر است که عاملی برای زیباتر شدن غار است، چراکه خالص بودن آهکها موجب شفافیت آنها و درنتیجه عبور نور از قندیلها میشود.
حمام زنجان
حمام حاج داداش یکی از بناهای تاریخی شهر زنجان است. این حمام تنها حمام ستون سنگی زنجان میباشد که ستون اصلی آن بر روی چهارستون سنگی قرارگرفته است.
قدمت این بنا بهطور تقریبی دویست سال پیش تخمین زده میشود.
هماکنون با حفظ بافت حمام و با اندکی تغییرات از این مکان بهعنوان سفرهخانه استفاده میشود و محل پذیرایی گردش گران است.
دودکش جن
دودکش جن یا تخت دیو، یکی از نقاط بسیار دیدنی زنجان است، این منطقه بسیار شبیه به گرندکانیون آمریکا میباشد.
دلیل نامگذاری این منطقه به دودکش جن مشخص نشده است و برخی آن را به باورهای مردم این منطقه نسبت میدهند.
اما این پدیده در زمینشناسی اسم دیگری دارد و به آن هودو میگویند.
هودو در اصل نوعی سنگ به شکل قارچ است که در نتیجه فرسایش شکل گرفته و شبیه مناره بلند و نازکی است که سنگ دیگری روی آن آمده.
بازدید توریستها از این منطقه یکی از پر رفتوآمد ترین هاست.
مسجد و مدرسه جامع زنجان
مسجد و مدرسه جامع زنجان معروف به مسجد سید در قرن سیزدهم هجری قمری در دوره قاجاریه توسط یکی از پسران فتحعلی شاه قاجار به نام عبدالله میرزا دارا ساخته شد.
این مسجد در قلب بافت قدیمی شهر قرار دارد.
بازار زنجان
ساختن بازار زنجان در دوران آقا محمدخان قاجار شروع و در زمان فتحعلی شاه قاجار خاتمه یافته و مساجد و سراها و گرمابهها در سالهای بعد به آن اضافهشده است.
مجموعه بازار قدیمی بهصورت یک خط مستقیم بهعنوان بازار بالا و پایین به دو قسمت شرقی و غربی تقسیمشده است. این بازار طویلترین بازار ایران است.چاقوی زنجان یادتان نرود.
صنایعدستی
چاروق درگذشته نوعی کفش چرمی بود که با تسمهها یا بندهایی به ساق پا پیچیده میشد.
امروزه چاروقدوزی از صنایعدستی زنجان است؛ پاپوشی ظریف که با چرم و نخهای رنگی دوخته میشود.
نان اردک انگشت پیج انواع سبزیهای محلی شیرینی شستی چاروق و گیوه قالی گلیم جاجیم و نمد هم، همه و همه بخشی از سوغاتیهای این شهر زیبا هستند.