خبرگزاری مهر: پول خرید نرم افزاری بلیت فیلم به حساب سینماداران ریخته میشود و برخی از سینماداران ماهها پس از اکران با تهیه کنندگان و پخش کنندگان تسویه حساب میکنند که این باعث اعتراض صاحبان فیلم هاست.
چندی است که خرید بلیت فیلم توسط مخاطبان آن هم به شکل آنلاین به بحث مهم سینما تبدیل شده، زیرا نحوه پرداخت سهم پخش کنندگان و صاحبان آثار از فروش آنلاین با برخی سوالات روبه رو است.
در حال حاضر با خرید آنلاین بلیت سینما، این پول به صورت مستقیم به حساب سینماداران واریز میشود و بعد از وقفهای بین پخش کنندگان و تهیه کنندگان تقسیم میشود. این وقفه گاهی حدود 5 و 6 ماه بعد از اکران طول میکشد و همین موضوع محل بحث و مناقشه بین سینماداران و سینماگران میشود و به گفته برخی از سینماگران، وقتی اعتراضی صورت میگیرد سینماداران سانسهای آثار را کم میکنند و یا حتی فیلمها را اکران نمیکنند.
این موضوع نشان میدهد که روند پرداختها نیاز به بازبینی و ارایه یک قانون جدید دارد؛ مسالهای که به گفته فیلمسازان بارها در جلسات شورایعالی تهیه کنندگان مورد بررسی قرار گرفته، اما هنوز راهکاری برای آن ارایه نشده است. عدهای از سینماگران معتقدند بهبود این روند کار پیچیدهای نیست، ولی ارادهای برای تغییر این روند وجود ندارد.
درباره همین موضوع با ابراهیم عامریان، سعید خانی، امیر پروین حسینی و حبیب اسماعیلی از تهیه کنندگان و پخش کنندگان سینما به گفتگو نشستیم و آنها درباره نواقص روند پرداخت سهم افراد از فروش آنلاین بلیت سینما سخن گفتند.
ابراهیم عامریان که در حال حاضر فیلم سینمایی «تگزاس» به کارگردانی مسعود اطیابی را روی پرده دارد در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: من در خارج از کشور هم فعالیت داشتم و ساز و کار سینماهای آنجا را میدانم. در کشورهای خارجی هم سایتی مانند سینماتیکت وجود دارد، ولی آنجا باید یک حساب جاری از سینمادار، تهیه کننده و پخش کننده ثبت شده باشد بنابراین وقتی فیلمی اکران میشود، بلافاصله پول بلیت آن بین این افراد تقسیم میشود.
وی افزود: فرمول پخش فیلم در ایران مشخص است به این نحو که 10 درصد از عواید فروش فیلم به پخش کننده، 50 درصد به سینمادار و چیزی حدود 40 درصد هم به صاحب فیلم تعلق میگیرد بنابراین وقتی این افراد در سینماتیکت شماره حساب داشته باشند هنگام فروش بلیت همان لحظه پول به حساب افراد واریز میشود.
این تهیه کننده با تاکید بر اینکه ایران هم باید به نظام جهان برسد، گفت: اگر پرداخت همزمان اتفاق نمیافتد حداقل 24 ساعت بعد باید این پول به حساب افراد ریخته شود. این روند ساده و قابل اجراست و اگر روند فعلی متوقف شود جلوی سوءاستفاده هم گرفته میشود.
وی با ابراز تاسف از ایجاد برخی حاشیهها توضیح داد: اگر ما حرفی بزنیم و اعتراضی کنیم برخی سینماداران ناراحت میشوند و سریع سانس فیلمها را کم میکنند این در حالی است که حق صاحبان فیلم است که به صورت آنی پول خود را دریافت کنند، اما برخی از دوستان در این میان ذینفع هستند و کاری برای بهبود این روند صورت نمیگیرد.
در این میان گاهی بحثهای حاشیهای هم رخ میدهد برای مثال اگر ما حرفی بزنیم و اعتراضی کنیم، سینماداران ناراحت میشوند و سریع سانس فیلمها را کم میکنند
عامریان در پایان عنوان کرد: من نمیدانم که در این جریان آیا فقط سینمادار سود میبرد یا دیگران هم نفع میبرند، اما در همین شرایط من سینماهایی را میشناسم که طبق قرارداد سهم صاحبان آثار را به سرعت پرداخت میکنند. متاسفانه یک سری از سینمادارها از این قضیه سوءاستفاده میکنند و یک سری پخشها هم در این قضیه مقصر هستند و آنها هم مقداری پولها را نگه میدارند.
سعید خانی تهیه کننده فیلم سینمایی «لونه زنبور» و مدیر شرکت پخش «خانه فیلم» هم در گفتگو با مهر با بیان اینکه رفع این مشکل نیازمند تشکیل یک کمیته برای پیگری مطالبات صاحبان فیلم است، اظهار کرد: از ابتدا یک روند اشتباه برای دریافت پول بلیتها و اختصاص سهم هر یک از افراد حاکم بوده و تا حالا هم این روند ادامه پیدا کرده است بنابراین باید ببینیم چه کسی این قانون را گذاشته و در حال حاضر چه کسانی از این امر سود میبرند.
وی با انتقاد از اینکه سینماداران خیلی دیر با صاحبان فیلمها و پخش کنندگان تسویه حساب میکنند، گفت: برای مثال سینما اریکه ایرانیان با وجود گذشت 2 ماه از اکران فیلم ما، هنوز پول را نداده است و حتی جوابگو هم نیست. البته بخشی از این موضوع ناشی از ضعف پخش کنندگان و کانون پخش کنندگان سینمای ایران و شورای صنفی نمایش است و باید به فکر چاره و راهکاری بود تا دیگر این اتفاق رخ ندهد. قانونی لازم است که سینماداران بر مبنای آن موظف شوند به محض اینکه پول را درجریان خرید بلیت به صورت آنلاین از مردم میگیرند با دفاتر پخش نیز تسویه کنند.
این تهیه کننده افزود: به یاد دارم در شورایعالی تهیه کنندگان بحثی درباره این موضوع بود که مکانیزمی طراحی شود تا بر مبنای آن همانطور که مخاطبان بلیت میخرند، سهم تهیه کنندگان و پخش کنندگان به صورت آنلاین به حسابشان واریز شود. این بهترین حالت ممکن بود که متاسفانه رسیدن به آن شدنی نشد، ولی در شرایط فعلی از سینماداران انتظار میرود زمان تسویه حساب با صاحبان آثار را به حداقل برسانند.
به گفته وی، سینماداران باید مکلف شوند که بعد از پایان اکران، پولها را تسویه کرده باشند نه اینکه تسویه فروش بلیت به ماهها بعد از اکران موکول شود.
خانی با بیان اینکه در روند فعلی سینماداران سود زیادی میبرند، زیرا پول صاحبان فیلم در حساب آنها میماند، مطرح کرد: البته سینماهایی مثل کورش، مگامال و عصر جدید حتی مبلغی را علی الحساب میدهند، اما چند سینما هستند که بدحساب هستند و سهم افراد را دیر میدهند. حتی گاهی وقتی سینماهای جدید راه اندازی میشود، مدیران این سینماها این روش را از آنها یاد میگیرند بنابراین امیدوارم کانوش پخش کنندگان برای رفع این مشکل نقش خود را درست ایفا کند.
سینماهایی مثل کورش، مگامال و عصر جدید حتی مبلغی را علی الحساب میدهند، اما چند سینما هستند که بدحساب هستند و سهم افراد را دیر میدهند
وی ادامه داد: بخشی از این موضوع ناشی از محافظه کاری دفاتر پخش است چراکه اگر مدیران دفاتر پخش این مسایل را مطرح کنند این روند بهبود پیدا میکند. البته ممکن است برخی از سینماداران بعد از مطرح کردن این صحبت ها، سانسهای فیلمها را کم کنند و یا دیگر فیلم را اکران نکنند، اما به نظرم اشکالی ندارد، زیرا باید جلوی این موضوع را گرفت. باید جلوی هرکسی که قانون را رعایت نمیکند، گرفت. این روند به قدری مخدوش است که گاهی میبینیم سینمادار یک چک 6 ماهه به صاحبان فیلم داده است.
مدیر شرکت پخش خانه فیلم با اشاره به اینکه برخی از پخش کنندگان بسیار محافظه کار هستند و نسبت به این روند انتقاد نمیکنند، عنوان کرد: خوشبختانه نسل جدید افرادی که به صنف پخش کنندگان آمده اند محافظه کاری نسل قبل را ندارند و حتی اگر سینماهایی همچون اریکه ایرانیان و ساحل اندیشه جلوی اکران فیلم آنها را بگیرند، در همتشان خلل ایجاد نمیشود و میدانند که باید جلوی این حرکت غیرقانونی گرفته شود، با این وجود به نظرم باید تهیه کنندگان هم پیگیر مطالبات خود باشند.
خانی در پایان گفتگوی خود با مهر توضیح داد: ایده آل این است که در همان لحظهای که افراد بلیت سینما خریداری میکنند پول صاحبان آثار هم واریز شود، ولی در حال حاضر بروکراسی زیادی وجود دارد. راهکار من این است که کانون پخش کنندگان کمیتهای تشکیل دهد که این کمیته پیگیر مطالبات افراد باشد. بحث دیگری هم وجود دارد که در حال حاضر عرضه و تقاضا یکسان نیست و تعداد فیلمها بیشتر از سینماها است بنابراین سینماها به راحتی بدهکار افراد میشوند چرا که ما به عنوان پخش کنندگان باید مدتها پشت در سینما صف ببندیم تا قرارداد ببندیم و در چنین شرایطی طبیعی است که سینماداران چنین تصمیماتی بگیرند. اگر عرضه و تقاضا یکی باشد این مشکل حل میشود، ولی در حال حاضر باید کمیتهای که اشاره کردم تشکیل شود تا افراد را مکلف کند که حداقل ظرف 2 هفته پس از اکران با پخش کنندگان و صاحبان فیلم تسویه حساب کنند.
امیر پروین حسینی که به تازگی فیلم سینمایی «خجالت نکش» به کارگردانی رضا مقصودی و تهیه کنندگی او روی پرده رفته بود نیز در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن بیان این که سیستم خرید بلیتها قدیمی است و هیچ ارادهای برای تغییر و به روز رسانی این سیستم وجود ندارد، اظهار کرد: با وجود اینکه امکان مدرن شدن و تغییر سیستم قدیمی فراهم شده، اما این به روزرسانی اجرا نشده است. شاید پیش از این چرخه اقتصادی مهم نبود و بسیاری از آثار با بودجه دولتی ساخته میشد و افراد به دنبال برگشت سرمایه نبودند، اما در حال حاضر بخش خصوصی فعالتر است و نگران سرمایه هایمان هستیم. همچنین چند سالی است که برخی از تهیه کنندگان در کنار دریافت بودجههای دولتی، کار اقتصادی میکنند از همین رو یک حالت «یک بام و دو هوا» ایجاد شده است به این صورت که همچنان عدهای به دنبال گرفتن پول دولت هستند تا رونق کار خود را حفظ کنند.
وی افزود: هیچگاه ارادهای وجود نداشته که این سیستم قدیمی تغییر کند و سهم تهیه کننده و سرمایه گذار که بعضا 2 سال قبل از اکران برای ساخت فیلم سرمایه گذاری کرده اند، داده شود. حتی گاهی اوقات پیش میآید که سینماداران با وجود گذشت 5 و 6 ماه از اکران پول فروش فیلم را نداده اند.
من میدانم که از نظر اجرایی کار خاصی نیست که همان نرم افزار با کمک سیستم بانکی بلافاصله این پول را بین سینمادار و صاحبان فیلم تقسیم کند
پروین حسینی اظهار کرد: در حال حاضر بالای 90 درصد فروش سینماها از طریق سیستم نرم افزاری صورت میگیرد یعنی خرید بلیت چه به صورت مراجعه حضوری چه خرید آنلاین در نرم افزاری ثبت میشود که میتوان آن را در سینماتیکت دید. من میدانم که از نظر اجرایی کار خاصی نیست که همان نرم افزار با کمک سیستم بانکی بلافاصله این پول را بین سینمادار و صاحبان فیلم تقسیم کند. نیازی به فکر و راهکار هم نیست و فقط باید آن سیستم برای تقسیم پول فعال شود.
وی در پایان گفت: وقتی نظمی وجود نداشته باشد هرکسی که زورش بیشتر باشد منفعت بیشتری میبرد در حالی که اگر عدالت باشد هرکسی به حق خود میرسد. باز هم تاکید میکنم که تقسیم پول به صورت آنی بین سینمادار، صاحبان فیلم و پخش کنندگان کار پیچیدهای نیست، ولی ارادهای برای تحقق آن وجود ندارد.
حبیب اسماعیلی تهیه کننده و مدیر شرکت پخش رسانه فیلمسازان دیگر فردی است که با او درباره این موضوع گفتگو کرده ایم و او هم سیستم تقسیم فعلی پول بین افراد را قدیمی میداند و متعقد است که این سیستم باید بازبینی و به روز شود.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه از قدیم الایام وقتی بلیتی خریداری میشد این پول مستقیما توسط سینمادار دریافت میشد، توضیح داد: سینمادار طبق قراردادی که دارد هنگاهی که فیلم از اکران برداشته میشود، این پول را به صاحبان فیلم میدهد، ولی حالا که همه چیز نرم افزاری و به روز شده باید راهکاری ایجاد شود که پول فروش بلیت همزمان بین ذینفعان تقسیم شود نه اینکه مدتها در حساب یکی از آنها بماند.
وی افزود: طبق اطلاعات من، دوستان سازمان سینمایی و شورایعالی تهیه کنندگان درصدد این هستند که طرحی ایجاد کنند تا بر اساس آن همانند کشورهای دیگر دنیا بعد از خرید بلیت سهم صاحبان فیلم به حساب آنها واریز شود. البته باید سیستم بانکی متناسب با این کار هم وجود باشد و اطلاع دارم که یکی، دو بانک اعلام آمادگی کرده اند که وقتی بلیتی خریداری میشود شماره حساب افراد تفکیک و سهم صاحبان فیلم به آنها داده شود، زیرا به هر حال سهمی از این روند به سینمادار، سهمی به پخش کننده و سهمی به تهیه کنندگان تعلق میگیرد.
تهیه کننده «خرگیوش» اظهار کرد: در حال حاضر این انتقاد به سینماداران و یا پخش کنندگان وارد است که سهم تهیه کنندگان را نمیدهند که اگر این سیستم تعریف شود دیگر چنین بحثهایی هم مطرح نمیشود.
در چنین شرایطی که ارزش پول روز به روز کاهش پیدا میکند، بهتر است این پول زودتر به حساب افراد ریخته شود
وی افزود: برخی از سینماها حتی به صورت علی الحساب پولی را به صاحبان فیلمها میدهند، ولی برخی از سینماها بدحساب هستند. نکته دیگری که وجود دارد این است که در چنین شرایطی که ارزش پول روز به روز کاهش پیدا میکند، بهتر است این پول زودتر به حساب افراد ریخته شود.
به گفته وی، دولت باید برای مذاکره با بانکها پیش قدم شود تا هر چه سریعتر این سیستم پرابهام جای خود را به یک سیستم شفاف بدهد.
اسماعیلی با بیان اینکه برخی از سینماها حتی بعد از پایان اکران فیلمها هم پول فروش را پرداخت نمیکنند، مطرح کرد: در روزگاری که ارزش پول روز به روز کمتر میشود چرا پول صاحب فیلم در دستش نباشد؟
مدیر شرکت پخش رسانه فیلمسازان عنوان کرد: من در چند جلسهای که دوستان آیین نامه اکران را بررسی میکردند حضور داشتم و دیدم که درباره این مساله صحبت میکنند تا این مشکل حل شود، اما باید در نظر بگیریم که بخشی از این موضوع به قوانین دولتی برمی گردد.
وی گفت: در قراردادهای بین پخش کنندگان و سینماداران نوشته میشود که یک ماه بعد از اکران سهم فروش افراد پرداخت شود که همین امر باعث میشود برخی از سینماداران پول را نزد خود نگه دارند و حتی رفتار آنها به باقی سینماها هم سرایت کند در حالی که این موضوع بدنامی افراد را به دنبال دارد. جریانی که در این میان پیش میآید این است که گاهی افراد وارد بحث فردی میشوند و این بحث آنها در فضاهای مجازی پخش میشود که خوب نیست.
اسماعیلی در پایان بیان کرد: در چنین شرایط اقتصادی که افراد میتوانند پولشان را جاهای پربازده صرف کنند ما کار فرهنگی میکنیم پس باید قوانین و سیستم از ما حمایت کند. ما گاهی سالها سرمایه خود را راکد میگذاریم تا روزی پولمان برگردد که گاهی هم برنمی گردد برای مثال بعد از عید فیلمهایی روی پرده آمد که حتی 100 میلیون تومان هم فروش نداشتند این نشان میدهد که برخی ضرر کرده اند. باید راهکاری از سوی دولت و نه فرد برای این موضوع ارایه شود، چون ما خانواده کوچکی هستیم که باید این مشکلات را بین خودمان حل کنیم تا هرکسی به سهم خود دست پیدا کند.