اول باید ببینیم شهیدان چه کسانی هستند و چه کاری انجام داده اند تا در نتیجه معلوم شود که چرا باید یادشان را زنده نگهداریم.
به همین خاطر به چند نکته اشاره می کنیم:
1. شهید به انسان با تقوا، دیندار و مخلصی گفته می شود که در راه خدا برای دفاع از حق، قیام کرده و کشته شده است.
خوب است در اینجا اشاره ای داشته باشیم به قبل از خلقت حضرت آدم در مورد سوال فرشتگان از خلقت انسان و پاسخی که خداوند به آنان می دهد آنجا که فرشتگان به عنوان سؤال برای درک حقیقت و نه به عنوان اعتراض «عرض کردند: آیا در زمین کسی را قرار می دهی که فساد کند و خونها بریزد»؟!
(قالُوا أَ تَجْعَلُ فِیها مَنْ یُفْسِدُ فِیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ)[1].
«در حالی که ما تو را عبادت می کنیم تسبیح و حمدت بجا می آوریم و تو را از آنچه شایسته ذات پاکت نیست پاک می شمریم»
(وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ)[2].
ولی خداوند در اینجا پاسخ سر بسته به آنها داد... «می فرماید: من چیزهائی می دانم که شما نمی دانید»!
(قالَ إِنِّی أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ)[3].
... آنها چه می دانستند که از نسل این آدم پیامبرانی همچون محمد و ابراهیم و نوح و موسی و عیسی و امامانی همچون ائمه اهل بیت علیهم السّلام و بندگان صالح و شهیدان جانباز و مردان و زنانی که همه هستی خود را عاشقانه در راه خدا می دهند قدم به عرصه وجود خواهند گذاشت، افرادی که گاه فقط یک ساعت تفکر آنها برابر با سالها عبادت فرشتگان است![4]
2.بزرگترین کاری که شهیدان کردند این بود که برای امنیت، آرامش، آسایش، عزت، حفظ ناموس، آب و خاک وطن از ارزشمند ترین چیزهای خود که جان، جوانی، همسر، فرزند و دیگر عزیزانشان باشد در راه خدا گذشتند و کشته شدند.
اما چرا باید یادشان را زنده نگه داریم:
1. در هر زمانی هم حق وجود دارد و هم باطل، اگر حق کم رنگ شود باطل پررنگ می شود. اگر باطل پررنگ شود چون خود خواهی، تکبر، زور گوئی، آزادی بی قید و شرط و هر صفت زشتی که تصور شود در ذاتش هست. در صورتی که بر جو حاکم شود. موجب هرج و مرج، ناامنی، تجاوز و هر عمل زشتی که از باطن پلید باطل به وجود می آید بر محیط زندگی انسانها حاکم شده و موجب ظلم و جنایت می شود چنانکه تاریخ دل پری دارد از ظلم ظالما.
اما در مقابل اگر حق پر رنگ شود و بر جو حاکم شود تمان صفات پسندیده ای که در شان یک انسان هست در جامعه ظاهر شده که کمترین آن احترام به حق و حقوق یکدیگر است.
2. چون شهیدان برای دفاع از حق به پا خاستند و از همه چیز خود گذشتند تا حق پر رنگ بماند نه باطل، با گذشتن از جانشان به تکلیف خود عمل کردند اما کسانی که می مانند نیز تکلیفی دارند و آن زنده نگهداشتن یاد شهیدان است، راه آنان و آرمانهای والای آنان را حفظ کنند. به عبارت دیگر شخصیت هر کسی بر اساس اعتقاداتش شکل می گیرد و زنده نگهداشتن یاد شهید یعنی زنده نگهداشتن شخصیت شهید و زنده نگهداشتن شخصیت شهید یعنی زنده نگهداشتن اعتقادت ایشان و زنده نگهداشتن اعتقادات وی یعنی زنده نگداشتن حق، و از آنجائی که باطل هیچ وقت آرام نمی نشیند و از هر راهی مانند ایجاد شبهه افکنی، ایجاد ترس و وحشت، وعده های جوان پسندانه و... برای از بین بردن حق تلاش می کند. لذا باید ما با زنده نگهداشتن شخصیت هائی که برای دفاع از حق از جان خود گذشتند در مقابل باطل ایستادگی نمائیم؛ و لازم است تا روزی که خداوند وعده داده است امام زمان تشریف می آورند و زمین را از وجود ظلم و ظالم پاک می فرماید این مقاومت را ادامه دهیم.
3. زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدا و صالحان باعث می شود که مردم به سوی کارهای خیر تشویق شوند و روحیه ی ایثار و از خود گذشتگی به خاطر خدا برای همنوع خود در جامعه رواج پیدا کند و انسان ها از روحیه ی خود خواهی و خود بینی خارج شوند و خلاصه اخلاق حسنه در جامعه ترویج داده شود.
4. نکته دیگر اینکه وقتی کسی لطفی در حق ما می کند ادب، اخلاق و انسانیت حکم می کند که از وی تشکر نمائیم. آیا اینکه شهدا از جان خود و از لذت بردن در کنار عزیزان خود گذشتند تا جان و مال و مهمتر از همه ناموس و خاک ما حفظ شود این لطف نیست؟
این بالاترین درجه لطف است اگر کسی بتواند برای دیگری انجام دهد. خب آیا چنین شخصی مستحق تشکر و قدر دانی شدن نیست؟
پس انسانهای با ایمان و با انصاف به پاس تشکر از شهدا، یادشان را گرامی و راهشان را زنده نگه می دارند.
موفق باشید.
[1] . بقره آیه 30
[2] . بقره آیه 30
[3] . بقره آیه 30
[4] . برگزیده تفسیر نمونه، ج 1، ص 60 و ص: 61
منبع : پایگاه حوزه